ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม
» พระสูตร
พระไตรปิฎกฉบับประชาชน
พระอภิธรรมปิฎก เล่ม ๕
เล่มที่ ๓๘
๖. สังขารยมก
( ธรรมเป็นคู่คือสังขาร หรือเครื่องปรุง )
๑. ปัณณัตติวาร วาระว่าด้วยบัญญัติ. สังขารมี ๓ คือกายสังขาร เครื่องปรุงกาย ,วจีสังขาร เครื่องปรุงวาจา ,จิตสังขาร เครื่องปรุงจิต ? ลมหายใจเข้าออก ชื่อว่าเครื่องปรุงกาย , วิตก ความตรึกวิจาร ความตรอง ชื่อว่าเครื่องปรุงวาจา , สัญญา ความจำได้หมายรู้ และเวทนา ความรู้สึกสุข ทุกข์หรือไม่ทุกข์ไม่สุข ชื่อว่าเครื่องปรุงจิต.
ธรรมทั้งปวงที่สัมปยุตกับจิต เว้นวิตกวิจาร ชื่อว่าเครื่องปรุงจิต
นอกจากนี้ ลีลาในการอธิบายก็ทำนองเดียวกับที่เคยกล่าวมาแล้ว.
- มูลยมก
- ขันธยมก
- อายตนยมก
- ธาตุนยมก
- สัจจยมก
- สังขารยมก
- อนุสยมก