หมวดกรรม

ทำดี ได้ดี

ทำชั่ว ได้ชั่ว

ความดี อันคนดีทำง่าย

ความดี อันคนชั่วทำยาก

ความชั่ว ย่อมเผาผลาญในภายหลัง

ควรทำตามถ้อยคำของผู้เอ็นดู

ใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำ ดีกว่า

คนเราจะเลวเพราะการกระทำ

ไม่พึงทำประโยชน์แก่ผู้มุ่งความพินาศ

คนเราจะดีเพราะการกระทำ

สิ่งที่ทำแล้ว ทำคืนไม่ได้

ถ้าจะทำ ก็พึงทำการนั้น (จริง ๆ)

กรรมชั่วของตน นำตนไปสู่ทุคติ

พึงทำกิจแก่ผู้ช่วยทำกิจ

กรรมที่เป็นประโยชน์และดี ทำได้ยากยิ่ง

กรรมจำแนกสัตว์ให้ดีเลวแตกต่างกัน

ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว

คนชั่ว ย่อมเดือนร้อนเพราะกรรมชั่วของตน

พึงประกอบธุระให้เหมาะแก่กาลเทียว

ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวเจตนาว่าเป็นกรรม

สุขไม่เป็นผลอันคนทำชั่วจะได้ง่ายเลย

การที่ไม่ดี และไม่เป็นประโยชน์แก่ตน ทำได้ง่าย

อย่ามาถึงกรรมอันมีโทษเลย

การงานอะไร ๆ ที่ย่อหย่อน ย่อมไม่มีผลมาก

พึงรักษาความดีของคนไว้ ดังเกลือรักษาความเค็ม

รู้ว่าการใดเป็นประโยชน์แก่ตน พึงรีบทำการนั้นเทียว

คนทำกรรมใดไว้ ย่อมเห็นกรรมนั้นในตนเอง

ทำกรรมใดแล้วร้อนใจภายหลัง กรรมที่ทำแล้วนั้นไม่ดี

บัณฑิตไม่ทำชั่ว เพราะเห็นแก่ความสุขส่วนตัว

ถ้าคนพึงทำบาป ก็ไม่ควรทำบาปนั้นบ่อย ๆ ไม่ควรทำความพอใจในบาปนั้น เพราะการสั่งสมบาปนำทุกข์มาให้

ผู้หมั่นในการงาน ไม่ประมาท เป็นผู้รอบคอบ จัดการงานเรียบร้อย, จึงควรอยู่ในราชการ

เมื่อคนโง่มีปัญญาทราม ทำกรรมชั่วอยู่ก็ไม่รู้สึก เขาเดือนร้อนเพราะกรรมของตน เหมือนถูกไฟไหม้

ประโยชน์ทั้งหลาย ย่อมล่วงเลยคนผู้ทอดทิ้งการงาน ด้วยอ้างว่าหนาวนัก ร้อนนัก เย็นเสียแล้ว

บุคคลหว่านพืชเช่นใด ย่อมได้ผลเช่นนั้น ผู้ทำกรรมดี ย่อมได้ผลดี ผู้ทำกรรมชั่ว ย่อมได้ผลชั่ว

ถ้าประสบสุขทุกข์ เพราะบุญบาปที่ทำไว้ก่อนเป็นเหตุ ชื่อว่าเปลื้องบาปเก่าที่ทำไว้ ดุจเปลื้องหนี้ฉะนั้น

ผู้ใด อันผู้อื่นทำความดี ทำประโยชน์ให้ในกาลก่อนย่อมสำนึก (คุณของเขา) ได้ ประโยชน์ที่ผู้นั้นปรารถนาย่อมเจริญ

ผู้ใด อันผู้อื่นทำความดี ทำประโยชน์ให้ในกาลก่อนแต่ไม่รู้สึก (คุณของเขา) ประโยชน์ที่ผู้นั้นปรารถนาย่อมฉิบหาย

สัตว์ทั้งหลายย่อมต้องการความสุข ผู้ใดแสวงหาสุขเพื่อตน ไม่เบียดเบียนเขาด้วยอาชญา ผู้นั้นละไปแล้ว ย่อมได้สุข

สัตว์ทั้งหลายย่อมต้องการความสุข ผู้ใดแสวงหาสุขเพื่อตน เบียดเบียนเขาด้วยอาชญา ผู้นั้นละไปแล้ว ย่อมไม่ได้สุข

ผู้ใดปรารถนาทำกิจที่ควรทำก่อนในภายหลัง ผู้นั้นย่อมเดือนร้อนในภายหลัง ดุจมานพ (ผู้ประมาทแล้วรีบ) หักไม้กุ่มฉะนั้น

อย่าถามถึงชาติกำเนิด จงถามถึงความประพฤติ

คนพาลทรามปัญญา ย่อมดำเนินชีวิตโดยมีตนเองนั้นแหละเป็นศัตรู

กรรมใด ทำไว้ ด้วยกาย ด้วยวาจา หรือ ด้วยใจ กรรมนั้นแหละเป็นสมบัติของเขา ซึ่งเขาจะพาเอาไป

การงาน วิชา ธรรม ศีล ชีวิตอันอุดม คนบริสุทธิ์ด้วยสิ่งทั้ง นี้ หาใช่ด้วยตระกูลหรือ ด้วยทรัพย์ไม่

ธัญญาหาร ทรัพย์สิน เงินทอง หรือสมบัติที่ครอบครอง ไม่ว่าอย่างใดที่มีอยู่ คนรับใช้ คนงาน คนอาศัยทั้งหลาย ทุกอย่างล้วนพาเอาไปไม่ได้ ต้องทิ้งไว้ทั้งหมด

*** คัดลอกมาจาก หนังสือพุทธศาสนสุภาษิต ฉบับสมบูรณ์ โดยธรรมสภาจัดพิมพ์