สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>

นักปรัชญาหลังสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา

กฎหมายมหาชนรุ่งเรืองมากในสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 18 – 20 ซึ่งมีการผสมผสานความคิดระหว่างปรัชญากฎหมายธรรมชาติกับปรัชญากฎหมายฝ่ายบ้านเมือง และมีการจัดทำกฎหมายมหาชนขึ้น เช่น รัฐธรรมนูญ นักปรัชญาในยุคสมัยนี้มีหลายท่าน และส่วนใหญ่อยู่ในยุโรป

เจมส์ แฮริงตัน (James Harrington) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นชาวอังกฤษ ซึ่งมีความเห็นว่า อำนาจของรัฐบาลมาจากทรัพย์สิน
เจ้าของวรรณกรรม “The Commonwealth of Oceanna”
สนับสนุนการเลือกตั้งเสรี การมีรัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษร และเสรีภาพในการนับถือศาสนา
ปรัชญาของแฮริงตันมีอิทธิพลอย่างมากในสหรัฐอเมริกา จนกล่าวกันว่า การที่สหรัฐอเมริกามีรัฐ ธรรมนูญเป็นลายลักษณ์อักษร และจัดระบบการปกครองในรูปที่เห็นอยู่ทุกวันนี้ เพราะอิทธิพลจาก วรรณกรรมของแฮริงตันนั่นเอง

จอห์น ล้อค (John Locke) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นชาวอังกฤษ ศึกษาทางด้านปรัชญาและรัฐศาสตร์
เจ้าของวรรณกรรม “สองเล่มว่าด้วยการปกครอง” (Two Treatises of Government)
ล้อคมีความเห็นว่า มนุษย์ทุกรูปทุกนามมีสิทธิอยู่ในตัวนับแต่เกิดมา

เอ็ดมันด์ เบอร์ค (Edmund Burke) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นชาวไอร์แลนด์
เจ้าของวรรณกรรมสำคัญ “สดุดีสังคมธรรมชาติ” (A Vindiication of Natural Society) “ย่อประวัติ ศาสตร์อังกฤษ” (Abridgrment of the History of England) และ “บทเรียนว่าด้วยกฎหมายในระบบ สันตะปาปา” (Tracts on the Popery Laws)
เบอร์ค เน้นเรื่องการนำสิทธิตามธรรมชาติมาปรับเข้ากับการเมืองการปกครอง อันเป็นหลักสำคัญ อย่างหนึ่งในทางกฎหมายปกครอง

เจเรมี แบนเธม (Jeremy Bentham) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นชาวอังกฤษ
เจ้าของวรรณกรรม “ ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับหลักศีลธรรมและงานนิติบัญญัติ” (Introdution to the Principles of Morals and Legislation) ซึ่งทำให้แบนเธมกลายเป็นปรัชญาเมธีทางกฎหมาย มหาชนที่มีชื่อเสียงโด่งดังที่สุดคนหนึ่ง

อัลเบิร์ต เวนน์ ไดซี่ย์ (Albert Venn Dicey) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นชาวอังกฤษ เป็นอาจารย์สอนวิชากฎหมายรัฐธรรมนูญ
เจ้าของวรรณกรรม “ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการศึกษากฎหมายรัฐธรรมนูญ” (Introdution to the Study of the Law of the Constitution) ซึ่งถือว่าเป็นตำรากฎหมายรัฐธรรมนูญที่สำคัญที่สุด เล่มหนึ่งของอังกฤษ
วรรณกรรมเล่มนี้ ได้อธิบายถึงปรัชญากฎหมาย 3 ประการ คือ
* ปรัชญาว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างกฎหมายลายลักษณ์อักษร กับกฎหมายจารีตประเพณี
* ปรัชญาว่าด้วยอำนาจสูงสุดของรัฐสภา
* ปรัชญาว่าด้วยหลักนิติธรรม
มีผู้วิจารณ์ว่า เป็นผู้ที่มีส่วนสำคัญทำให้กฎหมายปกครองของอังกฤษพัฒนาไปได้ช้ามาก

มองเตสกิเออ (Montesquieu) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นนักปรัชญาเมธีชาวฝรั่งเศส
เจ้าของวรรณกรรมเสียดสีประชดประชันสังคมฝรั่งเศส “จดหมายจากเปอร์เซีย” (Letters Persanes)
เจ้าของวรรณกรรม “เจตนารมณ์แห่งกฎหมาย” (Esprit des lois) ที่ถูกกล่าวหาว่า เป็นปฏิปักษ์ต่อ คริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก เป็นวรรณกรรมที่กล่าวถึงการแบ่งแยกอำนาจหน้าที่ออกเป็น 3 ประการ คือ อำนาจนิติบัญญัติ อำนาจปฏิบัติการซึ่งขึ้นอยู่กับกฎหมายมหาชน และอำนาจปฏิบัติการ ซึ่งขึ้นอยู่กับกฎหมายแพ่ง

ฌอง ฌาคส์ รุสโซ (Jean Jacques Rousseau) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นนักปรัชญาชาวสวิส พออายุ 16 ปี จึงย้ายไปพำนักในฝรั่งเศส
เจ้าของวรรณกรรมอันลือลั่นชื่อ “สัญญาประชาคม” (Social Contract) เป็นวรรณกรรมที่กล่าวถึง

* รัฐเกิดขึ้นจากคนหลายคนมาอยู่รวมกัน และสละประโยชน์ส่วนน้อยเพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่
* รัฐควรเป็นใหญ่ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง
* อำนาจอธิปไตยควรเป็นของชาติ หรือเป็นของประชาชน
วรรณกรรมของรุสโซเรื่องนี้ มีอิทธิพลมากต่อการปฏิวัติในสหรัฐอเมริกาเมื่อปี 1776
เกอเต้ นักประพันธ์ชาวเยอรมันกล่าวว่า โลกใหม่เริ่มต้นเมื่อรุสโซเขียนวรรณกรรมอมตะเล่มนี้

โธมัส เจฟเฟอร์สัน (Thomas Jefferson) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นชาวเวอร์จิเนีย และเป็นประธานาธิบดีคนที่ 3 ของสหรัฐอเมริกา
สมัยประกาศเอกราชเมื่อปี ค.ศ.1776 เจฟเฟอร์สัน ได้เป็นผู้ร่วมร่าง “คำประกาศอิสรภาพ” ด้วยผู้หนึ่ง
คำประกาศอิสรภาพนี้ได้กล่าวอ้างถึงสิทธิตามธรรมชาติหลายประการ เช่น สิทธิในเสรีภาพ สิทธิใน ความเสมอภาค สิทธิที่จะก่อการปฏิวัติ และสิทธิที่จะสถาปนาประเทศเอกราช

จอห์น มาร์แชล (John Marshall) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นประธานศาลฎีกาคนสำคัญในช่วงต้นของการสร้างประเทศสหรัฐอเมริกา
คำพิพากษาของท่านผู้นี้ได้กลายเป็นบรรทัดฐานของการพิจารณาตัดสินคดีในเวลาต่อมา
คำพิพากษาที่สำคัญที่สุด คือ คำพิพากษาในคดี Marbury V. Madison ซึ่งมาร์แชลวินิจฉัยว่า

* รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ
* กฎหมายธรรมดาจะขัดกับกฎหมายรัฐธรรมนูญไม่ได้
* ถ้ากฎหมายธรรมดาขัดกับรัฐธรรมนูญ กฎหมายธรรมดาย่อมไร้ผลบังคับ
* เมื่อรัฐธรรมนูญไม่ได้บัญญัติว่าใครเป็นผู้มีอำนาจวินิจฉัยว่า กฎหมายขัดรัฐธรรมนูญหรือไม่ ศาลย่อมเป็นผู้มีอำนาจวินิจฉัย
* คำวินิจฉัยของศาลถึงที่สุด

คาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้

เป็นชาวยิว เกิดในเยอรมันตะวันตก สำเร็จปริญญาเอกทางปรัชญาและประวัติศาสตร์
ได้พบกับฟรีดริค เองเกิลส์ ทั้งสองได้ร่วมกันเขียนบทความทางการเมืองและเศรษฐศาสตร์หลายเรื่อง จนถูกขับออกจากประเทศฝรั่งเศส
ทั้งสองได้ร่วมกันเขียนวรรณกรรมเล่มหนึ่งชื่อ “คำประกาศป่าวร้องของคอมมิวนิสต์” (Communist Manifesto) ซึ่งเป็นคัมภีร์ของฝ่ายคอมมิวนิสต์ในเวลาต่อมา
ปรัชญาของมาร์กซ์ มีอิทธิพลต่อกฎหมายมหาชนในประเทศสังคมนิยมเป็นอันมาก

ฮันส์ เคลเส้น (Huns Kelsen) มีประวัติและผลงานน่าสนใจดังนี้