วรรณกรรม สุภาษิต ข้อคิด คำคม สำนวน โวหาร งานเขียน >>
(ร่าย กาพย์ กลอน โคลง ฉันท์)
กาพย์คันถะ
กาพย์ตรังคนที หรือ วชิรวดี
กาพย์ตรังคนที หรือ วชิรวดี เป็นกาพย์ที่มีลักษณะระเบียบถ้อยคำเหมือนคลื่นในแม่น้ำหรือเหมือนพวงแก้ววิเชียร ในคัมภีร์กาพย์คันถะ มีบทบัญญัติว่า
เอกาทสกฺขเร ปาเท วิสเม ปญฺจมฏฺฐมา
ผุฏฺฐา ตนฺเตน สเม ตุ ปญฺจโม วิสมนฺติโม
อุปริโตว ตนฺเตน ผุฏฺโฐ นิรนฺตเร ภเว
อญฺโญญฺญปวตฺติ ยสฺส ตรงฺคํ วชิราวติ
ความว่า กาพย์ที่มี ๔ บาท ๆ ละ ๑๑ อักษร ในบาทแรกอักษรที่ ๕ กับที่ ๘ ในบาทเดียวกัน, อักษรที่ ๑๑ ในบาทแรกกับอักษรที่ ๕ ในบาทที่ ๒, อักษรที่ ๕ ในบาทที่ ๓ กับที่ ๘ ในบาทเดียวกัน และอักษรที่ ๓๓ กับอักษรที่ ๓๘ เสมอกัน กาพย์ที่มีสัมผัสเช่นนี้ เรียกชื่อว่า ตรังคนที หรือ วชิรวดี รวมทั้งหมด ๔๔ คำ เฉพาะคำสุดท้ายของบาทที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป
แผนผัง กาพย์ตรังคนที
- กาพย์ทีฆปักข์
- กาพย์รัสสปักข์
- กาพย์ตรังคนที หรือ วชิรวดี
- กาพย์มหาตรังคนที
- กาพย์ทัณฑิกา
กาพย์สารวิลาสินี
กาพย์คันถะ
กาพย์พิเศษ
โวหาร
ประเภทกวีนิพนธ์
ฉันทลักษณ์
สระ
พยัญชนะ
เครื่องประกอบอื่น
การอ่านคำประพันธ์
ร่าย
กาพย์
กลอน
โคลง
ฉันท์
