ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
ติลักขะณาทิคาถา
สัพเพ สังขารา อะนิจจาติ ยะทา ปัญญายะ ปัสสะติ,
เมื่อใด
บุคคลเห็นด้วยปัญญาว่า สังขารทั้งหลายทั้งปวงไม่เที่ยง
อะถะ นิพพินทะติ ทุกเข เอสะ มัคโค วิสุทธิยา ฯ
เมื่อนั้นเขาย่อมเบื่อหน่ายในทุกข์ เขาอิ่มแล้ว-เขาพอแล้วในทุกข์
การเห็นว่ามันไม่เที่ยง พร้อมด้วยการเบื่อหน่ายอย่างนี้
เป็นทางแห่งความหมดจดจากกิเลส เป็นทางดับทุกข์ สิ้นสุดแห่งทุกข์
สัพเพ สังขารา ทุกขาติ ยะทา ปัญญายะ ปัสสะติ,
เมื่อใดบุคคลเห็นด้วยปัญญา ว่าสังขารทั้งหลายทั้งปวงเป็นทุกข์
อะถะ นิพพินทะติ ทุกเข เอสะ มัคโค วิสุทธิยา ฯ
เมื่อนั้นเขาย่อมเบื่อหน่ายในทุกข์ เขาอิ่มแล้ว - เขาพอแล้วในความทุกข์
การเห็นว่ามันทนได้ยาก เต็มไปด้วยทุกข์ พร้อมทั้งความเบื่อหน่าย
นี้เป็นทางแห่งความหมดจดจากกิเลส เป็นทางดับทุกข์ สิ้นสุดแห่งทุกข์
สัพเพ ธัมมา อะนัตตาติ ยะทา ปัญญายะ ปัสสะติ,
เมื่อใด บุคคลเห็นด้วยปัญญา ว่าสังขารทั้งหลายทั้งปวงเป็นอนัตตา,
อะถะ นิพพินทะติ ทุกเข เอสะ มัคโค วิสุทธิยา ฯ
เมื่อนั้นเขาย่อมเบื่อหน่ายในทุกข์ เขาอิ่มแล้ว-เขาพอแล้วในความทุกข์,
การเห็นว่าแท้จริงตัวตนก็มีเพียงสมมุติ, ไม่มีใครเป็นเจ้าของ ไม่มีตนและไม่มีในของๆ
ตน, เห็นพร้อมทั้งความเบื่อหน่ายอย่างนี้, นี้เป็นทางแห่งความหมดจดจากกิเลส
เป็นทางดับทุกข์ ทางไปสิ้นสุดแห่งทุกข์
อัปปะกา เต มะนุสเสสุ เย ชะนา ปาระคามิโน
ในหมู่มนุษย์ทั้งหลาย
ผู้ที่ถึงฝั่งพระนิพพาน มีน้อยนัก
อะถายัง อิตะรา ปะชา ตีระเมวานุธาวะติ ฯ
หมู่มนุษย์นอกนั้น
ย่อมวิ่งเลาะไปตามฝั่งของสักกายทิฏฐิ อยู่นั่นเทียว
เย จะ โข สัมมะทักขาเต ธัมเม ธัมมานุวัตติโน
ก็ชนเหล่าใดประพฤติธรรมสมควรแก่ธรรม ในธรรมที่ตรัสไว้ชอบแล้ว
เต ชะนา ปาระเมสสันติ มัจจุเธยยัง สุทุตตะรัง ฯ
ชนเหล่านั้น
จักถึงฝั่งคือพระนิพพาน ข้ามพ้นบ่วงแห่งมัจจุราช ล่วงพ้นวัฏสงสาร
อันเป็นที่ตั้งของกิเลสมาร ที่บุคคลข้ามได้ยากยิ่งนัก นั้นไปได้ ฯ
กัณหัง ธัมมัง วิปปะหายะ สุกกัง ภาเวถะ ปัณฑิโต
จงเป็นบัณฑิตละธรรมอันดำนั้นเสีย แล้วเจริญธรรมขาว คือ กุศลธรรมมากขึ้น
โอกา อะโนกะมาคัมมะ วิเวกะ ยัตถะ ทูระมัง, ตัตราภิระติมิจเฉยยะ หิตวา กาเม
อะกิญจะโน
จงละกาม ออกจากกามทั้งหลาย ออกจากตัณหา ละความอยาก-ความอาลัย
เป็นผู้ไม่มีความกังวล ยินดีเฉพาะต่อพระนิพพานอันสงัดวิเวก วิเวกกาย วิเวกจิต
วิเวกจากกิเลส จากอุปาทาน ที่ใครยินดีโดยยากนั้น
ปะริโยทะเปยยะ อัตตานัง จิตตักเลเสหิ ปัณฑิโต
บัณฑิตควรทำจิตของตนให้ผ่องแผ้ว จากกิเลสเครื่องเศร้าหมองทั้งหลาย
เยสัง สัมโพธิยังเคสุ สัมมา จิตตัง สุภาวิตัง
อาทานะปะฏินิสสัเค
อนุปาทายะ เย ระตา
ขีณาสะวา ชุติมันโต เต โลเก ปะรินิพพุตตาติ ฯ
» ขันติกถา