เสนาสนขันธกะ

(หมวดว่าด้วยที่อยู่อาศัย)

ปัญหาลำดับอาวุโสเพิ่มเติม

ทรงห้ามภิกษุผู้แก่พรรษากว่า ไล่ภิกษุอ่อนกว่าที่กำลังฉันค้างอยู่ เพื่อเข้านั่งแทน ทรงปรับอาบัติทุกกฏแก่ผู้ทำเช่นนั้น ( พระอุปนนทะมาช้า ไล่ภิกษุอื่น เกิดโกลาหลในขณะฉัน).

แต่ก็ทรงยืนยันสิทธิในที่นั่งตามลำดับอาวุโส ซึ่งภิกษุผู้อ่อนพรรษากว่าจะปฏิเสธไม่ได้.

ตรัสห้ามไล่ที่ภิกษุไข้ เพื่อถือเอาที่อยู่ตามลำดับอาวุโส ทรงปรับอาบัติทุกกฏแก่ภิกษุผู้ไล่ .

ภิกษุฉัพพัคคีย์ถือโอกาสที่ตนเป็นไข้ เลือกเสนาสนะดี ๆ ด้วยคิดว่า ใครไล่ตนไม่ได้ พระผู้มีพระภาคจึงตรัสให้จัดที่นอนตามสมควรแก่ภิกษุไข้ ( ไม่ใช้เลือกเองตามชอบใจ).

ภิกษุฉัพพัคคีย์อ้างเลศ กีดกันเสนาสนะ และถือสิทธิฉุดคร่าภิกษุพวก ๑๗ รูปออกจากที่อยู่ ทรงห้ามทำเช่นนั้น และปรับอาบัติทุกกฏในกรณีกีดกันเสนาสนะโดยอ้างเลศ และปรับอาบัติปาจิตตีย์ ในกรณีฉุดคร่า..มีในพระวินัย เล่ม ๒ สิกขาบทที่ ๗. เพราะปรารภเหตุเหล่านี้ จึงตรัสให้จัดสรรภิกษุถือเสนาสนะ คือเข้าอยู่อาศัย โดยแต่งตั้งภิกษุผู้จัดสรร.

- ทรงอนุญาตที่อยู่ ๕ ชนิด
- ทรงอนุญาตที่ถ่ายปัสสาวะอุจจระ
- ทรงห้ามประพฤติอนาจาร
- ทรงอนุญาตเครื่องใช้
- เครื่องนั่งเครื่องนอน
- อนาถปิณฑิกคฤหบดีนับถือพระพุทธศาสนา
- ตั้งภิกษุผู้ควบคุมการก่อสร้าง
- ลำดับอาวุโส
- บุคคลผู้ไม่ควรไหว้ ๑๐ ประเภท
- บุคคลผู้ควรไหว้ ๓ ประเภท
- มณฑปที่สร้างอุทิศสงฆ์
- ที่นั่งต่างชนิดของคฤหัสถ์
- การถวายเชตวนาราม
- ปัญหาลำดับอาวุโสเพิ่มเติม
- การจัดสรรที่อยู่อาศัย
- การนั่งต่ำนั่งสูง
- ปราสาทและเครื่องนั่งนอนต่างๆ
- ปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัยเกิดขึ้นอีก
- สิ่งที่จะสละ (ให้ใคร ๆ) ไม่ได้ ๕ หมวด
- การควบคุมการก่อสร้าง
- การขนย้ายของใช้และรักษาที่อยู่อาศัย
- เจ้าหน้าที่ทำการสงฆ์อื่นๆ

พระวินัยเล่มที่ ๑
พระวินัยเล่มที่ ๒
พระวินัยเล่มที่ ๓
พระวินัยเล่มที่ ๔
พระวินัยเล่มที่ ๕
พระวินัยเล่มที่ ๖
พระวินัยเล่มที่ ๗
พระวินัยเล่มที่ ๘