ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>

หอพระไตร

อานาปานสติ

โดย สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

อานาปานสติขั้นระงับกายสังขาร

การปฏิบัติทำอานาปานสติที่ว่ามาโดยลำดับ ก็เป็นวิธีที่จะสร้างสติสร้างปัญญา อันเป็นแสงสว่างที่จะส่องใจตัวเองให้มองเห็นทางอันถูกต้อง และดำเนินไปโดยถูกต้องได้ เมื่อตรัสสอนให้ศึกษา คือตั้งสติกำหนดสำเหนียกว่า เราจักรู้กายทั้งหมดหายใจเข้าหายใจออก

และเมื่อกำหนดรู้กายทั้งหมดได้ทั้งรูปกายทั้งนามกาย ก็จะมองเห็นรูปกายนามกายของตนนี้ เป็นไปอยู่อย่างไร เช่นว่ารูปกายกำลังนั่งอยู่ วางมือวางเท้าอย่างนี้ นามกายนั้นก็ใส่ใจถึงลมหายใจเข้าลมหายใจออก ก็ได้ความรู้ที่รวมเข้ามาในภายใน ได้รู้ทั้งลมหายใจเข้าลมหายใจออก ยาวหรือสั้น ได้รู้ทั้งรูปกายนามกายอื่นๆ ทั้งหมด ที่รวมกันอยู่เป็นก้อนกายก้อนใจนี้ จิตก็ตั้งสงบอยู่ในภายในไม่ออกไปภายนอก เมื่อเป็นดั่งนี้ กายและใจก็จะละเอียดเข้าโดยลำดับ จึงได้ตรัสสอนสืบไปสำหรับในข้ออานาปานสตินี้ ซึ่งเป็นข้อกายในที่สุดว่า ให้ศึกษาคือตั้งสติสำเหนียกกำหนดว่า เราจะระงับกายสังขาร หายใจเข้าหายใจออก

บัณฑิตย่อมฝึกตน
จิตแม้เป็นธาตรู้ก็ต้องฝึก
กุศล กิจของคนฉลาด
กุศลมูล อกุศลมูล
อานาปานสติขั้นระงับกายสังขาร
กายสังขาร