ทฤษฎีการเปลี่ยนแปลงทางสังคม

ทฤษฎีการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีหรือทฤษฎีความล้าทางวัฒนธรรม

วิลเลี่ยม อ๊อกเบอร์น (W.F.Ogburn) ผู้เสนอทฤษฎีการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี โดยเขาเป็นผู้หนึ่งที่นิยมเหตุผลทางวิทยาศาสตร์ จึงถูกจัดเป็นบุคคลในกลุ่มหัวก้าวหน้าขณะนั้น โดยเขาเชื่อว่า การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมนำไปสู่ความก้าวหน้าของสังคมมนุษย์

การประดิษฐ์คิดค้นต่าง ๆ ทางวัตถุ เช่น เครื่องมือ อาวุธ คอมพิวเตอร์ มือถือ ฯลฯ รวมทั้งกระบวนการทางวิชาการต่าง ๆ (Technological process) จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม เช่น มีการสื่อสารที่รวดเร็วผ่ายระบบอินเตอร์เน็ตและเครือข่ายต่างๆ มีตำแหน่งโปรแกรมเมอร์ ในขณะที่แฮกเกอร์ก็มุ่งที่จะขโมยข้อมูลต่างๆบนระบบ ดังนั้นในส่วนการบริหารภาครัฐจึงต้องมีกฎหมายว่าด้วยการกระทำผิดทางคอมพิวเตอร์มารองรับให้ทัน เป็นต้น

ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทำให้มีพลังงานที่สังคมนำมาใช้ได้มากขึ้นย่อมทำให้สามารถผลิตสินค้าได้มากขึ้น สามารถเลี้ยงจำนวนประชากรได้มากขึ้นซึ่งนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างอุดมการณ์/ภาษา/เทคโนโลยีก็จัดเป็นกรอบซึ่งขีดวงจำกัดวิธีที่สังคมจะนำมาใช้แก้ปัญหาต่าง ๆ สังคมที่มีระดับการใช้เทคโนโลยีต่ำย่อมไม่สามารถใช้วิธีการอย่างเดียวกันกับสังคมที่มีเทคโนโลยีสูง เครื่องมือย่อมเป็นตัวกำหนดวิธีแก้ปัญหา และวิธีแก้ปัญหาที่ต้องอาศัยเครื่องมือทันสมัยย่อมนำไปใช้สังคมที่ขาดเครื่องมือเหล่านั้นไม่ได้

ในขณะเดียวกัน หลายสิ่งหลายอย่างไม่สามารถปรับตัวตามไปได้ทัน เช่น ค่านิยม นิสัยต่าง ๆ ของคนที่เปลี่ยนแปลงไปช้าเพราะคนส่วนมากจะกลัวการเปลี่ยนแปลง คนขาดการศึกษาหรือไม่ได้รับการศึกษามักไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง คนมีการศึกษาชั้นสูงรู้ว่าการเปลี่ยนแปลงจะไม่เป็นภัยอะไร บางคนอาจไม่กลัวการเปลี่ยนแปลง แต่กลัวพลังทางสังคม การทำอะไรที่เบี่ยงเบนไปจากมาตรฐานจะถูกสังคมบีบได้ คนมีผลประโยชน์จะต่อต้านการเปลี่ยนแปลงอย่างมากถ้าการเปลี่ยนแปลงนั้นกระทบกระเทือนผลประโยชน์ของตน (มหาวิทยาลัยบูรพา, 2545 )

ทฤษฎีวิวัฒนาการ
ทฤษฎีวัฎจักร
ทฤษฎีความขัดแย้ง
ทฤษฎีโครงสร้าง-หน้าที่
ทฤษฎีการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีหรือทฤษฎีความล้าทางวัฒนธรรม

สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงทางสังคม
ระดับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม
ทฤษฎีการเปลี่ยนแปลงทางสังคม
ลักษณะของการเปลี่ยนแปลง
การเปลี่ยนแปลงสังคมโลก
โลกาภิวัตน์และผลกระทบต่อสังคมไทย
การเปลี่ยนแปลงของประเทศไทย