วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา >>

ชีวิตและพันธุกรรมกำหนดของความเป็นมนุษย์

ปิแอร์ ลุยกิ ลุยสิ, มหาวิทยาลัยโรมา อิตาลี

ระบบจัดการตนเอง (self-organization)

ทั้งหมดนี้มาจาก “ระบบจัดการตนเอง” (self-organization) ปฏิกิริยาต่างๆที่เกิดขึ้นนั้น ไม่ได้เกิดขึ้นอย่างสุ่ม แต่เป็นการเกิดขึ้นอย่างเป็นระบบ เป็นขั้นเป็นตอน และมีการควบคุมตลอดเวลา กฏเกณฑ์ต่างๆที่ว่านี้ พัฒนามาจากวิวัฒนาการอันยาวนาน ระบบจัดการตนเองที่ว่านี้ เป็นไปโดยปราศจาก ศูนย์กลางจำเพาะ (centre of localization) เป็นที่มาของคุณสมบัติ “ไร้จุดจำเพาะ” (Non-localization) เมื่อเราพิจารณารูปที่หนึ่ง และรูปที่สอง เราไม่สามารถที่จะชี้ไปที่จุดใดจุดหนึ่ง ปฏิกิริยาใดปฏิกิริยาหนึ่ง ว่านั่นคือชีวิต นี่คือชีวิต

ก็เพราะสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือ “ชีวิตไม่ใช่แค่จุดจำเพาะใดๆ” ชีวิตเป็นองค์รวม เกิดจากสมุหปัจจัย (collective interactions) และ “ทุกปรากฏการณ์” ภายในเซลล์

และนี่คือกรอบความคิดสำคัญของทฤษฎีปัจจุบันเรื่องความซับซ้อน (modern theory of complexity) เราจะพบว่ามีระบบอันซับซ้อนมากมายที่เป็นระบบจัดการตนเอง และเป็นปฏิกิริยาแบบสมุหะ (เช่น สมอง ร่างกายทั้งหมด รวงผึ้ง จอมปลวก ฝูงนกอพยพ) นั่นคือ “ปรากฏการณ์องค์รวม” (functional holistic pattern) ที่ปราศจากสิ่งใดสิ่งหนึ่งจะมากำหนดให้

คำว่า “ระบบจัดการตนเอง” ที่ว่านี้ทำให้เกิดความเรียบง่ายเท่านั้น หากต้องการการศึกษา เชิงลึกเพิ่มเติมอีกมาก และจะพบว่าการกำเนิดของระบบที่ว่านี้ และการอธิบายอย่างถ่องแท้ไม่ใช่ เรื่องง่ายอย่างที่จะคิด แต่หากจะทำเช่นนั้นก็จะทำให้ออกนอกกรอบของบทความนี้ไปอีกไกล ก็จะขอกล่าวไว้ตรงนี้ว่า กรอบความคิดที่ว่ามาข้างต้นทั้งหมด พึงนำกลับมาประกอบกับทฤษฎีของ อัตตกำเนิด (autopoiesis) ของมาตูรานาและวาเรลาได้ตลอดเวลา ในวรรณกรรมต้นฉบับหลักของทฤษฎี อัตตกำเนิดนั้น (Varela et al, 1974; Maturana and Varela, 1980; Luisi, 1997 and 2006); Maturana and Varela, 1998; Varela, 2000) เรื่องของการผุดกำเนิด ผุดปรากฏ (emergence) หรือเรื่องของการ “ไร้จุดจำเพาะ (non-localization)” ไม่ได้พูดถึงชัดเจน แต่เป็นผลพวกจากคำนิยามของ ระบบอัตตกำเนิดนั่นเอง

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หน่วยที่มีคุณลักษณะอัตตกำเนิด ถือเป็นคุณลักษณะพื้นฐานเบื้องต้นที่สุดของ ระบบชีวิตอาจจะให้นิยามเป็นระบบ ซึ่งสามารถคงอยู่ได้ด้วยตนเอง อาศัยเครือข่ายของปฏิกิริยา ซึ่งผลของปฏิกิริยาเหล่านี้ จะสร้างองค์ประกอบต่างๆขึ้นภายใต้ขอบเขตที่ตัวมันเองกำหนดไว้

สัตว์เซลล์เดียวขั้นพื้นฐานธรรมดา
การผุดกำเนิด
ระบบจัดการตนเอง
ระบบอัตตกำเนิด
การไร้ซึ่งจุดจำเพาะเจาะจงหรือศูนย์กลางแห่งชีวิต
การรับรู้
วิถีภายในตัวเองของการรู้ตัว
ทฤษฏีวิวัฒนาการของดาร์วินสู่ยุคพันธกรรมมนุษย์
ภาพรวมและอนาคตที่กำลังผุดกำเนิด
พันธุกรรมของมนุษย์จะส่งผลอะไรกับเรา