ข้อเสนอแนะ

ป่าเมี่ยงหรือสวนเมี่ยงเป็นระบบวนเกษตรดั้งเดิม ในแถบตอนเหนือของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่มีการดำเนินการมานานกว่า 2,000 ปี เพื่อผลิตใบเมี่ยงจากการหมักใบชาเป็นพืชรายได้ อย่างไรก็ตามในป่าเมี่ยงประกอบด้วยความหลากหลายทางธรรมชาติ ทั้งที่เป็นอาหาร และผลิตสิ่งที่จำเป็นต่อชีวิตอื่น และเป็นระบบที่เน้นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ป่าเมี่ยงทำหน้าที่เป็นป่ากันชนเพื่อป้องกันป่าต้นน้ำลำธาร ให้รอดพ้นจากไฟป่า และการทำไร่เลื่อนลอย องค์ประกอบที่สำคัญของป่าเมี่ยงประกอบไปด้วย ต้นไม้ ชา ไม้พื้นล่าง และวัว โดยต้นไม้มีบทบาทควบคุมบรรยากาศใกล้ผิวดิน และการหมุนเวียนของธาตุอาหาร ส่วนไม้พื้นล่างมีส่วนช่วยลดการชะล้างพังทลายของดิน และมีบทบาทต่อการงอกและการเจริญเติบโตของกล้าไม้ ผลผลิตจากเมี่ยงประกอบไปด้วย ใบเมี่ยง ชาจีน และเมล็ดชา

การพัฒนาป่าเมี่ยงโดยการที่ไม่คำนึงถึงภูมิปัญญาพื้นบ้าน ส่งเสริมให้หันมาปลูกชาแบบที่เป็นระบบขั้นบันได การพรวนดิน และลดจำนวนต้นไม้ที่เป็นร่มเงา หรือการปลูกพืชเศรษฐกิจอื่นแบบพืชเดี่ยว ที่จำเป็นต้องใช้สารเคมี เช่น ปุ๋ยเคมี และยาป้องกันและกำจัดวัชพืช ทำให้ความหลากหลายทางชีวภาพกระทบกระเทือน ทั้งปริมาณ ชนิด และลักษณะพันธุกรรมของพืช และสัตว์ในธรรมชาติ และส่งผลกระทบกระเทือนต่อระบบนิเวศลุ่มน้ำ
ควรศึกษาวิจัยหารายละเอียดของขบวนการถ่ายทอดน้ำ และธาตุอาหาร จากระบบรากของไม้ป่าผ่านไมโคไรซ่าสู่ระบบรากของชา ขบวนการและปริมาณธาตุอาหารที่มากับน้ำที่ไหลมาจากทรงพุ่มของต้นไม้ และปริมาณความเข้มของแสงที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของต้นชาและผลผลิตของเมี่ยง การวิจัยทั้งสามหัวข้อจะนำไปสู่ความเข้าใจถึงความสัมพันธ์ของต้นไม้ ต้นชา สิ่งที่มีชีวิตอื่นมากขึ้น
เทือกเขาผีปันน้ำเกือบทั้งเทือกล้อมรอบด้วยป่าเมี่ยง การดำเนินการอนุรักษ์ เทือกเขาแห่งนี้ควรทำงานร่วมกับชุมชนป่าเมี่ยง โดยมุ่งจัดการเทือกเขาแห่งนี้เพื่อเอนกประโยชน์ การดำเนินการในปัจจุบันเพื่อการเป็นอุทยานเท่านั้น ทำให้ความสำคัญเพื่อเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร ด้อยลง การพัฒนาป่าเมี่ยงเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้น้ำ ควรใช้เทคโนโลยีจากข้อมูลในฐานข้อมูลที่ Preechapanya (1996) รวบรวมไว้
คนกลุ่มภาษาไทย-ลาวในหลายภูมิภาคปลูกชามาช้านาน การศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่เกี่ยวกับนิเวศวิทยา และพฤกษศาสตร์ อาจเป็นหนทางนำไปสู่ความเข้าใจถึงถิ่นที่มาของชนกลุ่มนี้มากขึ้น โดยเฉพาะอาจทำให้เกิดความกระจ่างถึงเส้นทางอพยพของชนกลุ่มนี้ที่ยังเป็นข้อถกเถียงกันอยู่ ทั้งนี้เพราะว่าชาเป็นพืชที่อายุยืน อาจเป็นเครื่องบ่งชี้การอพยพ และการตั้งถิ่นฐานไปตามหุบเขาก็เป็นได้