ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม
» พระสูตร
พระไตรปิฎกฉบับประชาชน
พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๙
เล่มที่ ๑๗ ชื่อสังยุตตนิกาย นิทานวรรค
พระไตรปิฏกเล่มนี้ ส่วนใหญ่ว่าด้วยเรื่องขันธ์ ๕ คือ
๑. รูป (ธาตุทั้งสี่ประชุมกันเป็นกาย และรูปอาศัย คืออาการอื่น ๆ ที่อาศัยธาตุทั้งสี่ปรากฏขึ้น เช่น ตา หู จมูก เป็นต้น ) .
๒. เวทนา ( ความรู้สึกอารมณ์เป็นสุข เป็นทุกข์ และมิใช่ทุกข์มิใช่สุข ซึ่งเกิดจากสัมผัส ๖ มีสัมผัสทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ )
๓. สัญญา (ความจำได้หมายรู้ เช่น จำรูป จำเสียง เป็นต้น )
๔. สังขาร ( ความคิดหรือเจตนาที่เป็นไปในรูป เสียง เป็นต้น )
๕. วิญญาณ ( ความรู้แจ้งอารมณ์ หมายถึงรู้สึกว่า เห็นรูป ฟังเสียง เป็นต้น).
พระไตรปิฏกเล่มนี้ รวมทั้งหมดมี ๑๓ สังยุตต์ คือ ?-
๑. ขันธสังยุตต์ประมวลเรื่องขันธ์ กล่าวถึงขันธ์ ๕ พร้อมทั้งรายละเอียดต่าง ๆ.
๒. ราธสังยุตต์ ประมวลเรื่องพระราธะ พระผู้มีพระภาคทรงแสดงธรรมสั่งสอนพระราธะผู้เดิมเป็นพราหมณ์ ภายหลังมาบวชในพระพุทธศาสนา ท่านเป็นผู้ว่าง่าย รับฟังโอวาทด้วยความเคารพ.
๓. ทิฏฐิสังยุตต์ ประมวลเรื่องทิฏฐิ คือความคิดเห็นที่เนื่องด้วยขันธ์ ๕.
๔. โอกกันตสังยุตต์ ประมวลเรื่องข้ามพ้นภูมิชั้นต่ำหรือภูมิบุถุชน.
๕. อุปปาทสังยุตต์ ประมวลเรื่องความเกิดขึ้น แห่งตา หู เป็นต้น เท่ากับเป็นความเกิดขึ้นแห่งทุกข์.
๖. กิเลสสังยุตต์ ประมวลเรื่องกิเลส คือความชั่วภายในจิตใจที่ทำใจให้เศร้าหมอง.
๗. สาริปุตตสังยุตต์ ประมวลเรื่องพระสารีบุตร.
๘. นาคสังยุตต์ ประมวลเรื่องนาค คือสัตว์ประเภทงู.
๙. สุปัณณสังยุตต์ ประมวลเรื่องครุฑ คือสัตว์ประเภทนก.
๑๐. คันธพพกายสังยุตต์ ประมวลเรื่องเทพพวกคนธรรพ์ คือเทพที่สิ่งอยู่ ณ กลิ่นแห่งรากไม้, แก่นไม้, กระพี้ไม้, เปลือกไม้, สะเก็ดไม้, ดอกไม้, ผลไม้, รสไม้, กลิ่นไม้.
๑๑. วลาหกสังยุตต์ ประมวลเรื่องเวลาหกคือเมฆ คือเมฆหนาว, เมฆร้อน, เมฆหมอก, เมฆลม, และเมฆฝน.
๑๒. วัจฉโคตตสังยุตต์ ประมวลเรื่องวัจฉโคตตปริพพาชก ควรดูข้อความหน้า พระสุตตันตะ เล่ม ๕ หน้า ๓ ข้อที่ ๒๑ ถึง ๒๔ ประกอบด้วย).
๑๓. สมาธิสังยุตต์ ประมวลเรื่องสมาธิ คือการทำใจให้ตั้งมั่น.
