ความสำคัญและประโยชน์ของการใช้เหตุผล

การศึกษากระบวนการใช้เหตุผลทำให้เราเห็นความสำคัญและประโยชน์ของการใช้เหตุผล และการใช้เหตุผลในทุกๆ ด้าน ก็เป็นวิธีการที่จะช่วยเราให้เข้าใจการคิดในรูปแบบที่เรียกว่า “การหาเหตุผลและการใช้เหตุผล” เพื่อนำมาใช้เป็นข้อสนับสนุนการพิสูจน์ความถูกต้องตามเป็นจริงของการตัดสินใจที่จะกลายเป็นมติหรือญัตติขึ้นมาในเรื่องนั้นๆ หรือปัญหานั้นๆ อีกอย่างคือ สามารถช่วยให้เราเข้าใจการแยกแนวคิดว่า อะไรเป็นแนวคิดที่ถูกต้องและสมเหตุสมผล เหนุผลที่เราอ้างอิงนั้นเป็นเหตุผลที่มีน้ำหนัก ถูกต้อง และอะไรเป็นแนวคิดที่ไม่ถูกต้องและไม่มีความสมเหตุสมผล

ดังนั้น จุดมุ่งหมายหลักของการศึกษาวิชามนุษย์กับการใช้เหตุผล (Man and Reasoning) คือ การททำให้ผู้เรียนตระหนักถึงการใช้เหตุผลได้อย่างถูกต้องและชัดเจน อย่างน้อยที่สุดเมื่อเรียนรายวิชานี้แล้วผู้เรียนน่าจะรู้จักและเข้าใจกฏเกณฑ์ รูปแบบ และวิธีคิดและวิธีการใช้เหตุผลแบบต่างๆ ได้ดีขึ้น และสามารถวิเคราะห์การอ้างเหตุผลในบริบทต่างๆ เช่น การเมือง เศรษฐกิจ วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม เป็นต้น ได้อย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพแต่ผู้เรียนต้องตระหนักว่าการวิเคราะห์การอ้างเหตุผลนั้นไม่ใช่เพื่อการจับผิดหรือการโต้เถียงเพื่อให้เกิดความขัดแย้งกับคนอื่น แต่เป็นการประเมินให้เห็นคุณค่าของการใช้เหตุผลในทุกๆ ด้านเพื่อการดำเนินชีวิตที่ดีและเกิดประโยชน์สูงสุด แต่การใช้เหตุผลนั้นก็มีความแตกต่างกันไปตามพื้นฐานของการคิดและวิธีคิดที่หลากหลาย