ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
วิชชา 3
วิชชานี้ที่ตรัสแสดงไว้เองถึงพระองค์เมื่อทรงเป็นพระโพธิสัตว์
ได้ปฏิบัติในข้อปฏิบัติซึ่งเป็นเครื่องดำเนินถึงวิชชา ที่เรียกว่าจรณะก็ได้
ก็ได้ทรงบรรลุวิชชา และวิชชาที่ได้ตรัสแสดงไว้โดยมากก็คือวิชชา 3 อันได้แก่
ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ความรู้จักระลึกชาติหนหลังได้ จุตูปปาตญาณ ความรู้จักจุติ
และบังเกิด อาสวักขยญาณ ความรู้เป็นเหตุสิ้นอาสวะ คือกิเลสที่ดองจิตสันดาน
จะได้จับแสดงไปโดยลำดับตามพระพุทธาธิบาย พระญาณที่ 1 หรือวิชชาที่ 1
ที่แปลว่าความรู้จักระลึกชาติหนหลังได้ เป็นการแปลเพื่อให้เข้าใจง่าย
แต่ตามศัพท์แปลว่าความหยั่งรู้ ตามระลึกถึงนิวาสคือที่อาศัยอยู่ในปางก่อน
คำว่านิวาสที่แปลว่าที่อาศัยอยู่นี้ ก็เป็นคำที่หมายถึงบ้านเรือนที่อยู่อาศัย
ดังที่นำมาใช้กันอยู่ในภาษาไทยก็มี
วิชชา 3
ขันธ์ 5 นามรูป
สติพละ สติอินทรีย์
กาย เวทนา จิต ธรรม เท่ากับเป็นขันธ์ 4
