ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
สมถะวิปัสสนา
โสตธาตุวิสุทธิญาณ
ปัญญาในการกำหนดเสียงเป็นนิมิตหลายอย่าง หรืออย่างเดียว ด้วยสามารถแผ่วิตกไป เป็นโสตธาตุวิสุทธิญาณอย่างไร
ภิกษุในศาสนานี้ เจริญอิทธิบาทสี่อันประกอบด้วยสมาธิอันยิ่ง ด้วยฉันทะและสังขารอันเป็นประธาน ภิกษุนั้นย่อมอบรมจิตทำให้จิตอ่อน ควรแก่การงาน ในอิทธิบาท ๔ ประการนี้
ครั้นแล้ว ย่อมมนสิการแห่งเสียงนิมิตแห่งเสียงทั้งหลาย แม้ในที่ไกล แม้ในที่ใกล้ แม้เป็นเสียงหยาบ แม้เป็นเสียงละเอียด แม้เป็นเสียงละเอียดยิ่งนัก ย่อมมนสิการแห่งเสียงเป็นนิมิตแห่งเสียงทั้งหลาย ในทิศตะวันออก ทิศเหนือ ทิศตะวันตก ทิศใต้ ทิศอาคเนย์ แม้ในทิศพายัพ แม้ในทิศอีสาน แม้ในทิศหรดี แม้ในทิศเบื้องต่ำ แม้ในทิศเบื้องสูง (บน) ภิกษุนั้นมีจิตอบรมแล้วอย่างนั้นบริสุทธิ์ผ่องแผ้ว ย่อมโน้มจิตไปเพื่อญาณหมดจดแห่งโสตธาตุ เธอย่อมฟังเสียงได้สองอย่างคือทั้งเสียงทิพย์และเสียงมนุษย์ ทั้งในที่ไกลและในที่ใกล้ ด้วยทิพย์โสตธาตุอันบริสุทธิ์ล่วงโสตธาตุของมนุษย์
ชื่อว่า ญาณ เพราะอรรถว่ารู้ธรรม ชื่อว่าปัญญาเพราะอรรถว่ารู้ชัด เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในการกำหนดเสียงเป็นนิมิตหลายอย่างหรืออย่างเดียว ด้วยสามารถการแผ่วิตกไป เป็นโสตธาตุวิสุทธิญาณ