ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม อารยธรรม >>

เพลงพื้นบ้าน

นายบุญเสริม แก่นประกอบ ครู โรงเรียนบ้านชงโค

การแบ่งประเภทของเพลงพื้นบ้าน

เพลงพื้นบ้านภาคเหนือ

เพลงซอ น้อยไจยาแว่นแก้ว

แว่นแก้ว ดวงดอกไม้เบ่งบานสลอน ฝูงภมรแม่เผิ้งสอดไซ้
พิกุลของปี้ต้นใต้ ลมปัดไม้มาสู่บ้านตู๋
ฮู้แน่ซัดสู่โสตสองหู ว่าสีจมปูถูกป้ำเก้าเนิ้ง
น้อยไจยา เก้ามันต๋ายป๋ายมันเสิ้ง ลำกิ่งเนิ้งป๋ายโก่นตวยแนว
ดอกพิกุลก็คือดอกแก้ว ไปเป็นของเปิ้นแล้วเนอ
แว่นแก้ว ป้ำเก้าเนิ้งกิ่งมันบ่ถอน บ่ไหวเฟือนคลอนกิ่งมันแต่เล้า
ตามกำลมเปิ้นปัดออกเข้า มีแต่เก้าไหวหวั่นคลอนเฟือน
กิ่งมันแต้บ่แส่เสลือน บ่เหมือนลมเจยรำเปยก็จะนั้น
ใจของหญิงน้องหนิมเตียงปั้น บ่เป็นของเปิ้นคนใด
จะเป็นกระจกแว่นแก้วเงาใส บ่ไหวคลอนเหงี่ยงจ้ายเนอ
น้อยไจยา ตัวพี่น้อยจะขอถาม ตามกำลมที่เปิ้นเล่าอู้
ว่านายมีชู้บ้านวังสิงคำ ฝ่ายทางปู้นเปิ้นมาใส่ประจำ
บ้านวังสิงคำเปิ้นมาหมั้นก็ไว้แล้ว
ฝ่ายพ่อสาวน้องนางแว่นแก้ว ก็ตกลงแล้วบ่อใช่กล่าวหา
เปิ้นจะกินแขกแต่งการวิวาห์ เมื่อใดจาพี่น้อยใคร่อู้เก้า
อันน้อยไจยาบ่สมเพิ่งเจ้า ซ้ำเจียมข้าวของเงินทอง
ฝ่ายทางนางบ่หมายเจตน์ข้อง มละหมองต่ำน้อยเนอ
แว่นแก้ว ตัวน้อยนี้บ่ว่าไหลหลง การตกลงก็ยังบ่แล้ว
จึงได้เชิญตัวพี่มาห้วยแก้ว ก็เพราะใคร่ฮู้คำพูคำจา
จึงเชิญน้อยพี่มาเปิกษา จะว่าใดจาตัวน้องก็ใคร่ฮู้
การตี้มาอู้พู้ จะเอาเป็นชู้กะว่าเป็นเมีย
หรือจะลบล้างลืมลายหายเสีย จะเอาเป็นเมียก็ละเสียแล้ว
จักเอาเป็นเมียนางจ้างแก้ว
เพลงซอ ทำนองซอละม้ายหญิง
น้อยมานพอ้ายจะมาเป็นกู่ มีมานพ ที่จุมาเป็นกู่
อ้ายช่างมีความฮู้ ติดตั๋วท่องหา พี่มีความรู้บ้างไหม
จะมาเป็นผัวมันต้องมีปัญญา ที่จะมาเป็นสามีต้องมีความรู้ปัญญา
ถ้าบมีวิชาเอากั๋นตึงบ่ได้ ถ้าไม่มีวิชาแต่งงานกันไม่ได้
หากมานพจะมาเป็นผัว หากมานพจะมาเป็นสามี
ตั๋วจะต้องมีความฮู้เอาไว้ พี่ต้องมีความรู้เอาไว
หน้าต๋ากะหลวก ถ้าใจ่ก๋านบ่ได้ หน้าตาก็ฉลาด ถ้าใช้ทำงานไม่ได้
แล้วไผจะเอาอ้ายมานอนด้วย แล้วใครจะเอาพี่มานอนด้วย
น้อยมานพจะมาเป็นกู่ พี่มานพจะมาเป็นคู่
ถ้าบ่หมีความฮู้ ข้าเจ้าตึงบ่เอาเป็นผัว ถ้าไม่มีความรู้น้องก็ไม่เอา มาเป็นสามี
สมัยเดี๋ยวอี่บัวตองตึงกั๋ว สมัยปัจจุบันนี้น้องบัวตองกลัว
บ่มีความฮู้ติดตั๋วเอากั๋นตึงบ่ได้ ไม่มีความรู้ติดตัวแต่งงานกันไม่ได้
ป่อแม่ข้าเจ้าตึงบ่เปิงใจ๋ พ่อแม่ของน้องจึงไม่พอใจ
กั๋วเอาของไปชุบบ่ตาย กั๋วอับ กั๋วอาย กลัวว่าจะเอากันไปใช้เปล่าๆ
ไปแผวปี่ แผวน้อง จิ่มแหล่นอ กลัวจะอายไปถึงพี่น้อง

• เพลงซอ น้อยไจยาแว่นแก้ว
• ซอพระลอเดินดง

- เพลงพื้นบ้านภาคเหนือ
- เพลงพื้นบ้านภาคใต้
- เพลงพื้นบ้านภาคตะวันออก
- เพลงพื้นบ้านภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
- เพลงพื้นบ้านภาคกลาง

• เพลงพื้นบ้าน
• ที่มาของเพลงพื้นบ้าน
• ลักษณะของเพลงพื้นบ้าน
• ประเภทของเนื้อเพลง
• การแบ่งประเภทของเพลงพื้นบ้าน
• เพลงพื้นบ้านประเภทเพลงผู้ใหญ่
• เพลงพื้นบ้านประเภทเพลงเด็ก
• บรรณานุกรม

🍁 "บ้าน" มรดกทางวัฒนธรรม
"บ้าน" คือการบอกเล่าความเป็นมา คือการบอกล่าวถึงพัฒนาการในการดำรงชีพของมนุษย์ "บ้าน" ที่อยู่อาศัยหนึ่งในปัจจัยสี่ ซึ่งมีความจำเป็นสำหรับมนุษย์ และบ่งบอกถึงความั่นคง

🍁 ภูมิปัญญากีฬาไทย
กีฬาไทยที่บรรพชนไทยค้นคิด และถ่ายทอดมาสู่ลูกหลาน บางชนิดกลายเป็นตำนานและความทรงจำ และบางชนิดยังคงมีการเล่นกันอยู่

🍁 สะพานสู่ฟ้าใหม่
สะพานข้ามน้ำเป็นสัญลักษณ์การข้ามอุปสรรคขวางกั้นไปสู่จุดหมาย และการเชื่อมโยงสิ่งตรงข้ามมา เพื่อสร้างเอกภาพอันกลมกลืนมั่นคง

🍁 ทิวธงมงคลชัย
สิ่งสะท้อนความคิด และสืบทอดคติความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณี ของชนรุ่นแล้วรุ่นเล่า จากยุคสมัยหนึ่งสู่อีกยุคสมัยหนึ่ง ดุจตัวแทนที่น้อมนำสู่มงคลแห่งชีวิต

🍁 พระราชลัญจกรประจำรัชกาล
ตราประจำพระมหากษัตริย์ แต่ละรัชกาล ซึ่งจะทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อเริ่มต้นรัชกาล เพื่อประทับกำกับพระปรมาภิไธย ในเอกสารสำคัญต่างๆของชาติ ที่เกี่ยวกับราชการแผ่นดิน

🍁 สามล้อไทย
วิถีหนึ่งของสายทาง ซึ่งแม้เวลาจะหมุนเวียนเปลี่ยนไป หากสายทางของสามล้อยังคงผูกพัน เป็นส่วนหนึ่งของสังคมไทย

🍁 กีฬาสัตว์
ด้วยนิสัยช่างสังเกตของคนไทย จึงเป็นที่มาของกีฬาซึ่งใช้สัตว์เป็นผู้แข่งขัน จนกลายเป็นกิจกรรมบันเทิงพื้นบ้าน ยามว่างนับแต่อดีต

🍁 ตาลปัตร พัดรอง
พัดที่ทำจากใบตาลมีหลายรูปแบบ สำหรับใช้โบกให้ความเย็น และใช้เป็นการบ่งบอกถึงฐานะ บรรดาศักดิ์ของผู้ใช้

🐍 โปรดระวังงูฉก

ชีวิตคือการเดินทาง

ส่วนหนึ่งของการเดินทางเริ่มต้น
เมื่อตอนที่เราลืมตาขึ้นมาดูโลก
ตั้งแต่ตอนที่เราเกิด...

จากอดีตข้ามมาถึงปัจจุบัน
และกำลังจะไปสู่อนาคต
เพื่อที่จะเปลี่ยนมันให้กลายเป็นอดีต

วนเวียนเป็นวัฏจักรแห่งกาลเวลา
ที่ไม่สามารถย้อนกลับคืนไปได้
และเป็นอยู่อย่างนั้น

จนกว่าจะสิ้นสุดการเดินทาง
ที่ไหนสักแห่งบนโลกนี้
ที่ซึ่งเรามา

จากความว่างเปล่าสู่ความว่างเปล่า.

🐍 งูเขียว หางบอบช้ำ : เขียน

ชีวิตเริ่มต้นอีกครั้งหลังเกษียณ
ภูจอมยุทธ | Podcast

ชีวิตในแบบฉบับของตัวเอง หิวก็กินง่วงก็นอน อยากทำอะไรก็ทำ เบียดเบียนสภาพแวดล้อมแต่พองาม ประสบการณ์แบ่งปันผู้คน มากบ้างน้อยบ้าง วัดกับร้านเหล้าถือเป็นสถานอโคจร ที่ต้องรักษาระยะห่าง คลิกดู👆