อุทยานแห่งชาติทางทะเล

อุทยานแห่งชาติหาดนพรัตน์ธารา-หมู่เกาะพีพี

อยู่ในท้องที่ตำบลหนองทะเล ตำบลอ่าวนาง ตำบลไสไทย และตำบลปากน้ำ อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ ครอบคลุมพื้นที่หาดนพรัตน์ธารา สุสานหอย 75 ล้านปี หมู่เกาะปอดะ เกาะหินแดง และหมู่เกาะพีพี รวมพื้นที่ประมาณ 390 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 244,000 ไร่ เป็นส่วนของพื้นน้ำประมาณร้อยละ 83 ได้รับการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อปี พ.ศ.2526 นับเป็นอุทยานแห่งชาติทางทะเลแห่งที่ 13

พื้นที่อุทยานบริเวณชายฝั่งทะเล ประกอบด้วยภูเขาหินปูนสูงชัน จุดสูงสุดอยู่ที่ภูเขาหางนาค มีความสูง 498 เมตร จากระดับน้ำทะเล สภาพชายหาดมีหลายลักษณะ ทั้งหาดทราย หาดดินเลน และหาดหิน ได้แก่ หาดทับแขก หาดคลองแห้ง (หาดนพรัตน์ธารา) หาดอ่าวนาง หาดไผ่ปล้อง และหาดถ้ำพระนาง

บริเวณหมู่เกาะพีพี ส่วนใหญ่เป็นเกาะที่เป็นภูเขาหิน และหน้าผาสูงชัน หาดทรายสำคัญได้แก่ หาดชาวเล หาดโละบาเกา หาดโละดาลัม หาดต้นไทร และหาดโละลานา

จากสภาพธรณีสัณฐานซึ่งเป็นชายฝั่งทะเล ประกอบด้วยภูเขาหินปูนสูงชัน ทำให้ไม่พบแหล่งลุ่มน้ำ ยกเว้นบริเวณป่าชายเลนเขาหางนาค มีลำคลองเขากลมซึ่งได้รับน้ำจืดจากบึงขนาดใหญ่ที่เรียกว่าหนองทะเล และมีคลองย่านสะบ้า ซึ่งเป็นคลองน้ำกร่อยขนาดใหญ่ ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือของสุสานหอย 75 ล้านปี

สภาพภูมิอากาศ เป็นแบบร้อนชุ่มชื้น ไดรับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้เต็มที่ ทำให้ในช่วงเดือนพฤษภาคม - ตุลาคม มีลมชายฝั่งค่อนข้างแรง และฝนชุกมาก

พรรณไม้ ประกอบด้วยป่าดงดิบชื้น ในบริเวณภูเขาสูงชัน บริเวณเขาหางนาค เขาอ่าวนาง บริเวณทิศตะวันตกของเกาะพีพีดอน และบริเวณเกาะพีพีส่วนใหญ่ ป่าประเภทนี้มีต้นไม้แคะแกร็น เนื่องจากพื้นที่เป็นเขาหินปูน ซึ่งมีชั้นดินบาง เป็นป่าดงดิบที่ไม่สมบูรณ์ตามธรรมชาติ พืชพันธุ์ที่พบได้แก่ ตะเคียนหิน ตะเคียนทอง ยาง พยอม ไม้ชั้นล่างประกอบด้วย จันทน์ผา หวาย ไทร และเถาวัลย์ เป็นต้น

ป่าชายเลนมีอยู่บริเวณคลองแห้ง ทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเขาหางนาค และบริเวณคลองย่านสะบ้า ด้านตะวันออกเฉียงเหนือของสุสานหอย ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 9 ตารางกิโลเมตร พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ โกงกาง แสม ตะบูน ถั่วดำ ถั่วขาว ฯลฯ

ป่าพรุ เป็นสังคมพืชเด่นที่พบต้นเสม็ดขึ้นอยู่หนาแน่นสมบูรณ์ อยู่บริเวณหาดนพรัตน์ธารา เป็นบริเวณแคบๆ พืชพันธุ์ที่พบนอกจากเสม็ดขาวแล้ว ก็มีพยอม หว้าหิน นม เทียน และหญ้าคา เป็นต้น

เป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของสัตว์หลายประเภท เท่าที่สำรวจพบได้แก่สัตว์ที่เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม ได้แก่ หมู่ป่า กระจง ลิง ค่าง และที่อาศัยอยู่ในน้ำได้แก่ โลมาปากขวด โลมาปากขวดมลายู โลมาหัวบาตรหลังเรียบ โลมาจุด โลมาขาว เป็นต้น

นก ประกอบด้วย นกทะเลสำคัญทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ เช่น นกออก เหยี่ยวแดง นกโจรสลัด นกนางนวลหลายชนิด และนกนางแอ่นกินรัง

สัตว์เลื้อยคลาน มีเต่าทะเลที่สำคัญหลายชนิด เช่น เต่ามะเฝือง เต่าตะนุ เต่ากระ เต่าสังกะสี และตะพาบหัวกบ และมีงูพิษบางประเภท

สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก มีคางคก กบ อึ่งอ่าง เขียด และปาด หลายชนิดในบริเวณป่าดงดิบชื้นทั่วไป

บริเวณแหล่งปะการังมีปลาเป็นจำนวนมาก ได้แก่ ปลาฉลามหลายชนิด ปลากระเบน ปลาโทงเทง ปลาไหลทะเล ปลาสกุลตะเพียน ปลาสกุลปลาดุก ปลาสกุลปลากระบอก ปลาบิน ปลาตีน ม้าน้ำ ปักเป้าทะเล ปลาสกุลปลาช่อน สกุลปลาสินสมุทร ปลาหน้าดินหลายสกุล รวมทั้งปลาที่ชอบอาศัยอยู่ในแหล่งปะการัง หลายชนิด เช่น ปลานางฟ้า ปลาผีเสื้อ นอกจากนั้นยังมีปลาที่มีค่าทางเศรษฐกิจหลายชนิด เช่น ปลาในสกุลปลาทู

พันธุ์สัตว์น้ำที่สำคัญนอกจากปลาดังกล่าวแล้ว ก็มีสัตว์ประเภทหอย กุ้ง และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง เช่น ปลิงทะเล ปลาดาว หอยเม่น ปะการัง และอนุพันธุ์ของปะการัง จำพวกแมงกะพรุน ปะการังมีปะการังหนาม ปะการังนิ้วมือ ปะการังพุ่มไม้ ปะการังดอกไม้ ซึ่งแยกออกเป็นประเภทย่อยหลายชนิด เช่น ปะการังเขากวาง ปะการังแปรงล้างขวด ปะการังตะโหงกอูฐ ปะการังรูพรุน ปะการังดอกไม้แปลง ปะการังดอกจอก ปะการังผิวถ้วยเคลือบ ปะการังใบไม้ ปะการังเห็ด ปะการังดอกไม้ทะเล ปะการังกล้วย ปะการังผักกาด และปะการังต้นไม้ เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีปะการังที่อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม และปะการังพรุนแบบฟองน้ำอีกหลายชนิด

แหล่งท่องเที่ยว

แหล่งท่องเที่ยวในเขตอุทยานประกอบด้วย หาดทรายชายทะเล อ่าว ปะการัง จุดชมวิว ถ้ำที่มีหินงอกหินย้อย มีภาพเขียนสีโบราณในถ้ำ และความมหัศจรรย์ทางธรรมชาติอีกมากแห่ง

สุสานหอย เป็นซากดึกดำบรรพ์ของหอยน้ำจืดชนิดต่างๆ ส่วนใหญ่เป็นหอยขม ซากหอยเหล่านี้ได้ทับถมกัน โดยมีน้ำทะเลเป็นน้ำประสานธาตุปูนจับตัวให้กลายเป็นหินแข็ง ทับอยู่บนชั้นหินลิกไนท์ และหินดินดานเดิม ประมาณว่ามีอายุ 75 ล้านปีมาแล้ว จึงเรียกว่าสุสานหอย 75 ล้านปี อยู่บริเวณชายทะเลบ้าน แหลมโพธิ์ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของอุทยาน สุสานหอยลักษณะนี้มีเพียงแห่งเดียวในโลก

หาดนพรัตน์ธารา เดิมชาวบ้านเรียกว่า หาดคลองแห้ง เนื่องจากเมื่อน้ำลงน้ำคลองที่ไหลลงมาจากภูเขา ทางด้านเหนือจะแห้งขอด กลายเป็นหาดทรายยาวทอดลงไปในทะเลบรรจบกับเขาปากคลอง เป็นหาดที่เป็นแหล่งอาศัยของหอยชักตีนแหล่งใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่ง

อ่าวนาง มีทิวทัศน์ที่สวยงามแปลกตากว่าหาดอื่น เพราะด้านหนึ่งของหาดทรายเป็นภูเขา และมีถ้ำหินงอกหินย้อยคือถ้ำพระนาง อ่าวนางมีความเงียบสงบ นอกจากนี้ยังมีสระพระนาง และหาดไร่เล เป็นต้น

หมู่เกาะปอดะ อยู่ทางทิศใต้ของอ่าวพระนาง เมื่อมองจากฝั่งจะเห็นหาดทรายขาวแต่ไกล บริเวณชายฝั่งมีปะการังหลายชนิด น้ำทะเลใสสะอาดทำให้สามารถชมปะการังได้ตลอดปี หมู่เกาะอยู่ห่างจากชายฝั่งประมาณ 8 กิโลเมตร จึงได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมไม่มากนัก บริเวณทางทิศใต้ของเกาะ

หมู่เกาะพีพี เดิมเรียกว่าปูเลาปีอาปี คำว่าปูเลา แปลว่า เกาะ คำว่าปีอาปี แปลว่าต้นไม้ทะเลชนิดหนึ่งจำพวกแสม ต่อมาเรียกว่าต้นปีปี ภายหลังกลายเสียงเป็นพีพี หมู่เกาะนี้มีอยู่ 6 เกาะด้วยกัน คือ เกาะพีพีดอน เกาะพีพีเล เกาะปิด๊ะนอก เกาะปิด๊ะใน เกาะยูง เกาะไม้ไผ่ อยู่ห่างจากชายฝั่งทะเลจังหวัดกระบี่ประมาณ 42 กิโลเมตร ลักษณะทั่วไปเป็นเวิ้งอ่าวครึ่งวงกลม อยู่ในวงล้อมของภูเขาหินปูนที่สูงชัน จนเกือบเป็นทะเลใน หรือที่ชาวเกาะเรียกว่าปิเลาะ

เกาะไม้ไผ่ อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะพีพีดอน ไม่ไกลจากเกาะยูงมากนัก มีหาดทรายสวยงามอยู่ทางด้านทิศเหนือ และด้านทิศตะวันออก มีแนวปะการังที่สวยงามและหลากหลายที่สุดแห่งหนึ่งของจังหวัดกระบี่อยู่ทางทิศใต้ของตัวเกาะ

เกาะยูง อยู่ทางตอนเหนือของเกาะพีพีดอน มีชายหาดเป็นหาดหินอยู่ทางด้านทิศตะวันออก และมีหาดทรายเล็กน้อยตามหลืบเขา นอกจากนี้ยังมีแนวปะการังสวยงามชนิดต่าง ๆ ที่ยังอยู่ในสภาพสมบูรณ์

เกาะพีพีเล เป็นเกาะเขาหินปูน มีหน้าผาสูงชันตั้งฉากกับพื้นผิวทะเลเกือบรอบเกาะ พื้นน้ำลึกเฉลี่ยประมาณ 20 เมตร มีเวิ้งอ่าวสวยงาม เช่น อ่าวปิเละ อ่าวมาหยา อ่าวโละชะมะ ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือ มีถ้ำพญานาค ตามที่ได้รับพระราชทานนามจาก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเมื่อปี พ.ศ. 2515 ตามรูปร่างก้อนหินก้อนหนึ่งซึ่งคล้ายเศียรพญานาค ภายในถ้ำพบภาพเขียนสีสมัยประวัติศาสตร์เป็นรูปเรือ กลุ่มคนล่าสัตว์และภาพตัวอักษรแทรกอยู่บ้างเล็กน้อย

เกาะพีพีดอน มีพื้นที่ประมาณ 28 ตารางกิโลเมตร ทางเหนือของเกาะมีแหลมดง บริเวณธรรมชาติใต้ทะเลสวยงามมาก บริเวณปลายแหลมหัวระเกด หาดยาว และหินแพ ก็มีความสวยงามมากเช่นกัน มีอ่าวเวิ้งคู่ที่มีความสวยงามติดอันดับโลก คืออ่าวต้นไทร และอ่าวโละดาลัม