สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>
พระราชดำรัส : ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
1 | 2 |
3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8
|
9 | 10 |
11
| 12 | 13 |
14
| 15 | 16 |
17
| 18 | 19 |
20
| 21 | 22 |
23
| 24 | 25 |
26
| 27 | 28 |
29
| 30 | 31 |
32
| 33 | 34 |
35
| 36 | 37 |
38
| 39 | 40 |
41
| 42 | 43 |
44
| 45 | 46 |
47
| 48 | 49 |
50
| 51 | 52 |
53
| 54 | 55 |
56
| 57 | 58 |
59
| 60 | 61 |
62
| 63 | 64 |
65
| 66 | 67 |
68
| 69 | 70 |
71
| 72 | 73 |
74
| 75
| 76
พระราชดำรัสตอบ
พระบรมวงศานุวงศ์ผู้แทนรัฐบาลต่างประเทศ
แลข้าทูลละอองธุลีพระบาทในการเฉลิมพระชนมพรรษา พ.ศ. 2420
ในเมื่อก่อนหน้าเฉลิมพระชนม์พรรษาครั้งก่อน
กรุงสยามได้มีความร้อนใจที่จะสำแดงทางพระราชไมตรี แก่คอเวอนแมนต์ผรั่งเศส
เพราะกลัวจะเป็นเหตุให้มัวหมองขึ้น ด้วยเจ้าเขมรซึ่งมาอาศัยอยู่ในกรุงเทพฯ
นี้ช้านานมาแล้วหลบหนีไป ก็คิดกลัวจะออกไปทำจลาจลในแผ่นดินกัมพูชา .....
จัดให้พระยาเจริญราชไมตรี ซึ่งเป็นเคาน์ซิลเลอร์ออฟสเตด แลปรีวีเคาน์ซิล
ออกไปตั้งอยู่เมืองนครเสียมราฐ
ได้บังคับบัญชาป้องกันมิให้หัวเมืองเหล่านั้นเข้าด้วยเจ้าเขมรในการจลาจล.....
อนึ่ง เมื่อปลายปีชวด อัฐศก นั้น คอเวอนแมนต์ อินเดีย
ได้ส่งข่าวมาเชิญข้าพเจ้าให้ไปประชุมในงานมงคล ซึ่งสมเด็จพระนางเจ้ากวินวิคตอเรีย
จะรับพระปรมาภิไธย เป็นเอมเปรสออฟอินเดีย ข้าพเจ้ามีราชการมากไม่สามารถจะไปได้
สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ ท่านก็ได้รับเป็นอัครราชทูตพิเศษ
ไปเจริญทางพระราชไมตรี ณ ประเทศอินเดีย.....
อนึ่ง เหตุการณ์ซึ่งมีขึ้นเร็ว ๆ นี้ ที่เมืองภูเก็ต และเมืองระนอง
เจ้าหมื่นเสมอใจราชข้าหลวง ซึ่งออกไปตั้งอยู่ ณ เมืองภูเก็ต ได้รักษาการโดยแข็งแรง
ไม่เสื่อมเสียเกียรติยศ แล้วได้ส่งข่าวไปถึงเจ้าพระยาไทรบุรี แล
หัวเมืองตะวันตกทั้งปวง เจ้าพระยาไทรบุรีทราบ ก็รีบร้อนเป็นใจด้วยราชการ
จัดพวกไพร่พลพร้อมเครื่องศัตราวุธ ไปช่วยรักษาเมืองภูเก็ต พร้อมด้วยหัวเมืองต่าง ๆ
การที่เมืองระนองนั้น พระยาระนองก็ได้คิดจัดการระงับ
แลมีหัวเมืองที่ใกล้เคียงไปช่วย การจึงสงบลงไม่วิวาทลุกลามต่อไป .....
อนึ่ง การเรื่องเมืองพวนนั้น ท่านเสนาบดีได้ปรึกษาพร้อมกันส่งท้าวขันที
ซึ่งเป็นบุตรท้าวอึ่ง เจ้าเมือนพวนคนเก่า ขึ้นไปครอบครองบ้านเมืองตามวงศ์ตระกูล
.....
อนึ่ง ข้าพเจ้ามีความเสียใจด้วยในปีนี้ฝนน้อย ข้าวขึ้นราคาสูง
กลัวราษฎรทั้งปวงซึ่งเป็นคนจนจะต้องซื้อข้าวแพง
จะเกิดโจรผู้ร้ายชุกชุมขึ้นท่านเสนาบดีจึงได้ปรึกษาขอให้ปิดข้าว
อย่าเพิ่งให้ลูกค้าบรรทุกไปจำหน่ายต่างประเทศก่อน..... แลเมื่อปีกลายนี้
ได้ให้ขุดคลองตั้งแต่ศาลากลางคลองแสนแสบ ถึงปลายคลองท่าไข่ แขวงเมืองฉะเชิงเทรา
ซึ่งเป็นทุ่งว่างไม่มีไร่นา.....
ได้ยอมให้ราษฎรจับจองที่นาในที่ใหม่ซึ่งคลองขุดเข้าไปแล้วนั้น .....เป็นมาจองแล้ว
18,800 ไร่เศษ ..... กำลังแจกใบจองอยู่เป็นเนื้อนาได้ถึง 30,000 ไร่
