ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
บทนำ
ความเป็นมาพอสังเขป
ประวัติเกี่ยวกับผู้รจนา
รูปแบบและวิธีการรจนาคัมภีร์สัททนีติ
สาระสำคัญในสัททนีติ ปทมาลา
ส่วนที่เป็นเนื้อหาย่อย
เนื้อหาสาระโดยสังเขป
ประวัติเกี่ยวกับผู้รจนา
ผู้รจนาหรือเขียนคัมภีร์สัททนีตินี้ มีชื่อในทางพระพุทธศาสนาว่า อัคควังสะ
เป็นชาวเมืองอริมัททนะหรือพุกามซึ่งเป็น 1 ใน 3
ของท่านผู้แตกฉานในพระปริยัติธรรมยุคนั้น (ผู้แตกฉานปริยัติธรรม 3 ท่านประกอบด้วย
พระมหาอัคคบัณฑิตเถระ มีศิษย์ชื่อ พระอัคคบัณฑิตเถระ และพระอัคควังสเถระ
หลานของพระอัคคบัณฑิตเถระ)
ในคัมภีร์สาสนาลังการะและสาสนวังสปทีปิกา
ได้ระบุประวัติของพระอัคควังสะไว้ว่า "ท่านได้รจนาคัมภีร์สัททนีติ ระหว่างปี พ.ศ.
1697" ซึ่งตรงกับรัชสมัยของพระเจ้าอะลองสี่ตู่ (จุลศักราช 454 - 529 หรือพุทธศักราช
1635 - 1701) ส่วนในคัมภีร์ปิฏกัดต่อตะมาย ระบุว่า "คัมภีร์นี้รจนาระหว่างปี พ.ศ.
1777 - 1793) ในยุคสมัยของพระเจ้าจะสวา
จะอย่างไรก็ตาม เนื่องจากในคัมภีร์สัททนีติเอง ไม่ได้กำหนดศักราช
เป็นที่แน่ชัดจึงยากที่จะตัดสินลงไปว่าท่านแต่งเมื่อใด
แต่เมื่อได้อาศัยเทียบเคียงกับคัมภีร์ไวยากรณ์อื่นเช่น
คัมภีร์โมคคัลลานะซึ่งเป็นคัมภีร์ที่สัททนีติเอ่ยถึงในเนื้อหา อันแสดงให้เห็นว่า
คัมภีร์สัททนีติแต่งหลังคัมภีร์โมคคัลลานะ ส่วนคัมภีร์โมคคัลลานะนั้น แต่งภายหลัง
พ.ศ. 1696ดังนั้น คัมภีร์สัททนีติ ก็คงมีอายุกาลภายหลังจากนี้
คัมภีร์สัททนีติ
ได้รับการยอมรับจากนักไวยากรณ์เป็นจำนวนมากทั้งในประเทศพม่าและลังกา เช่น
สมเด็จพระสังฆราชลังกาทรงพระนามว่าสิริราหุล ผู้รจนาคัมภีร์โมคคัลลานปัญจิกาปทีปะ
ทรงยกย่องคัมภีร์นี้มาก