ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>

สมถะวิปัสสนา

ขุททกาปีติ

มีลักษณะ คือ

๑.เกิดหนังหัวพองและขนลุก เป็นดังอาบน้ำในเวลาหนาว
๒.เกิดดังเส้นผมตำละคายเพียงเล็กน้อย
๓.เกิดในหทัยวัตถุให้สั่นระรัวเป็นดังเขาปั่นผลหมาก
๔.เกิดใจการให้เนื้อตัวหนัก มึนตึง และเวียนหัว

ขณิกาปีติมีลักษณะ ๙ ประการ คือ

๑.เกิดในจักขุทวาร เป็นดังสายฟ้าแลบ และเป็นประกายดังตีเหล็กไฟ
๒.เกิดในกายทวาร เป็นดังปลาซิวตอดในเวลาอาบน้ำ
๓.เกิดเนื้อเต้น และเอ็นกระตุก
๔.เกิดในกายให้ตัวร้อนขึ้นไป
๕.เกิดแสบทั่วกาย ให้กายแข็งอยู่
๖.เกิดเป็นแมลงเม่า ไต่ตอมตามตัว
๗.เกิดในหัวอกให้หัวใจ และท้องร้อน
๘.เกิดในใจ ให้สั่นหวั่นไหว
๙.เกิดในกายให้ เห็นกายเป็นสีเหลืองสีขาว เป็นดังไฟไหม้น้ำมันยางลามไปในน้ำ

โอกกันติกาปีติ มีลักษณะ ๘ คือ

๑.ให้กายไหวดังคลื่นกระทบฝั่ง
๒.เป็นดังน้ำกระเพื่อมเกิดเป็นฟองน้ำ
๓.เกิดเป็นดังขี่เรือข้ามน้ำมีระลอก
๔.ให้ใจและกายเป็น ดังไม้ปักไว้กลางสายน้ำไหลสั่นระรัวอยู่
๕.เป็นดังน้ำวน
๖.เกิดเป็นดังหัวอก ไหล่ และท้องน้อย หนักผัดผัดอยู่
๗.เกิดวาบขึ้น เป็นดังไฟลุก
๘.เกิดเป็นดังลมพัดขึ้นทั่วกาย

อุพเพงคาปีติมีลักษณะ ๗ ประการ คือ

๑.เกิดพอกายเนื้อตัวทั้งมวล หวั่นไหวอยู่
๒.เกิดเต้นเหยง ๆ ขึ้น และรุกแล่นไป
๓.เกิดร้อนทั่วตัว และทั่วสันหลัง ศีรษะ สะเอว และท้องน้อย
๔.เกิดแสบร้อนเป็นไอทั่วทั้งตัว เป็นดังไอข้าวสุกร้อน
๕.เกิดปวดท้อง และปวดน่อง เป็นดังลงท้อง เป็นบิด
๖.ให้กาย และเนื้อ ตัวเบา และสูงขึ้น
๗.ให้หนักแข้งขา บั้นเอว ศีรษะ เป็นดังไข้จับ
๘.เกิดเป็นสมาธิหนัก และเย็นอยู่

ผรณาปีติ มีลักษณะ ๘ ประการคือ

๑.เกิดในจักขุทวาร ดูกายเนื้อตนนั้นแผ่ซ่านไป ดูใหญ่ และสูงขึ้น
๒.เกิดแผ่ไปทั่วกาย ให้เนื้อตัวเย็นดังลงแช่น้ำ
๓.ให้กายยิบ ๆ แยบ ๆ เป็นดังไรไต่
๔.เป็นดังประกายไฟ พุ่งออกจากกระบอก
๕.ให้กายเบา เป็นดังนั่งและนอน อยู่เหนือสำลี
๖.ให้กายหนาวกายสั่น ตัวงอ และหนักหางตา เป็นดังอาบน้ำในฤดูหนาว
๗.ให้กายอุ่น และเป็นไอขึ้น
๘.ให้กายเย็นซาบซ่านไปทั่วตัว

ปีติ ๕ ประการมีลักษณะดังพรรณามานี้ แต่มีลักษณะอันนอกจากนั้นก็ยังมี เพราะบุญญาธิการอันพระโยคาวจรทั้งหลายได้สังสมมาไม่เหมือนกัน
ปีติ ๕ นั้นเมื่ออุคคหนิมิตต์ปรากฏก็มีต่าง ๆ กัน

พระขุททกาปีติ เมื่ออุคคหนิมิตต์ปรากฏ มีสีขาวต่าง ๆ
พระขณิกาปีติ เมื่ออุคคหนิมิตต์ปรากฏ มีสีแดงต่าง ๆ
พระโอกกันติกาปีติ เมื่ออุคคหนิมิตต์ปรากฏ มีสีเหลืองอ่อน สีดังดอกผักตบ สีดังแก้วผลึกก็มี

พระอุพเพงคาปีติ เมื่ออุคคหนิมิตต์ปรากฏ มีสี ก้อนลมสีนุ่นสีแก้วมุกดาหาร

พระผรณาปีติ เมื่ออุคคหนิมิตต์ปรากฏ มีสีเขียวคราม สีเขียวใบตอง สีเขียวเหมือนแก้วมรกต

<< ย้อนกลับ | สารบัญ | หน้าถัดไป >>