ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>

สมถะวิปัสสนา

ความสงสัย ๑๖ ประการ

ความสงสัยปรารภส่วนเบื้องต้น ในอดีต ๕ ประการ คือ

๑. ในอดีตกาล เราได้มีได้เป็นมาแล้วหรือหนอ
๒. ในอดีตกาล เรามิได้มีมิได้เป็นมาแล้วหรือหนอ
๓. ในอดีตกาล เราได้เป็นอะไรหนอ
๔. ในอดีตกาล เราได้เป็นอย่างไรหนอ
๕. ในอดีตกาล เราได้เป็นอะไรแล้วเป็นอะไรหนอ

ความสงสัยปรารภส่วนเบื้องปลาย ในอนาคต ๕ ประการ คือ

๑. ในอนาคตกาล เราจักมีจักเป็นหรือหนอ
๒.ในอนาคตกาล เราจักไม่มีจักไม่เป็นหรือหนอ
๓. ในอนาคตกาล เราจักเป็นอะไรหนอ
๔. ในอนาคตกาล เราจักเป็นอย่างไรหนอ
๕. ในอนาคตกาล เราจักเป็นอะไรแล้วเป็นอะไรหนอ

ความสงสัยปรารภ ในปัจจุบัน ๖ ประการ สงสัยในตนของตน ปรารภปัจจุบันกาล

๑.เรามีอยู่เป็นอยู่หรือหนอ
๒.เราไม่มีอยู่ไม่เป็นอยู่หรือหนอ
๓.เราเป็นอะไรอยู่หนอ
๔.เราเป็นอย่างไรอยู่หนอ
๕.สัตว์ผู้นี้มาแต่ไหนหนอ
๖.สัตว์ผู้นั้นจักเป็นผู้ไปไหน

ความสงสัยทั้งปวงนั้นพระโยคาวจรก็ตัดเสียไม่สงสัย ในปัจจัยแห่งนามและรูป ฉะนี้ พระวิปัสสนา ญาณแห่งพระโยคาวจรเจ้า ล่วงเสียซึ่งความสงสัยในกาลทั้งสาม ข้ามพ้นสงสัยได้ เรียกว่า กังขาวิตรณวิสุทธิ

<< ย้อนกลับ | สารบัญ | หน้าถัดไป >>