เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>

ข้อมูลการเกษตร

ประมง

การเพาะเลี้ยงปลาสวาย

เรียบเรียงโดย
ปกรณ์ อุ่นประเสริฐ, สถาบันวิจัยสุขภาพสัตว์น้ำ

การอนุบาลลูกปลาสวาย

ปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการอนุบาลลูกปลาสวายได้แก่ ปริมาณและคุณภาพของอาหาร คุณภาพน้ำ ซึ่งจำเป็น ต้องถ่ายเทอยู่เสมอ เพื่อไม่ให้อาหารตกค้างอันจะเป็นสาเหตุทำให้น้ำเน่าเสียทำให้ปลาเป็นโรคและตายได้ภายหลัง อาหารที่ให้ได้แก่ ไข่แดงต้มบดให้ละเอียดสลับกับการให้ลูกไรแดง โดยเฉพาะลูกไรแดงนั้นลูกปลาสวายวัยอ่อน ต้องการมาก การให้อาหารจำพวกไข่แดงต้มบดนั้นมีหลักอยู่ว่า ให้แต่ละครั้งน้อย ๆ แต่ให้บ่อยครั้ง หรือประมาณ 2 ชั่วโมง/ครั้ง

ในทางปฏิบัติให้ย้ายลูกปลาที่ฟักออกใหม่ ๆ จากกระชังฟักไปเลี้ยงในกระชังอื่นก่อน เมื่อลูกปลาอายุครบ 1 วัน ถุงไข่แดงเริ่มยุบ จึงเริ่มให้ไข่แดงต้มบดละเอียด และไรแดงดังได้กล่าวแล้วข้างต้น ในช่วงนี้ควรปล่อยลงบ่ออนุบาลที่เตรียมไว้ เพราะถ้าอนุบาลในกระชังต่อไปลูกปลาจะกินกันเอง

การอนุบาลลูกปลาเพื่อขายเป็นอาชีพหรือทางการค้านิยมอนุบาลในบ่อดิน ซึ่งมีขั้นตอน ดังนี้คือ

1. ทำความสะอาดเพื่อเตรียมบ่อดินที่จะทำการอนุบาล เพื่อทำลายศัตรูปลา ใส่ปูนขาวและปุ๋ยคอก ตามวิธีการของกรมประมง
   
2. การเติมน้ำลงบ่อและปล่อยลูกปลา ทำได้ 2 แบบ คือ
   
   - เติมน้ำลงบ่อให้ได้ระดับประมาณ 20 - 30 เซนติเมตร ทิ้งไว้ประมาณ 1 สัปดาห์ จึงเพิ่มระดับน้ำให้ได้ระดับ 70 - 100 เซนติเมตร แล้วจึงปล่อยลูกปลาวัยอ่อน ที่เตรียมไว้ลงบ่อ แต่ก่อนจะปล่อยลูกปลาควรกำจัดแมลง โดยเฉพาะมวนกรรเชียงในการกำจัดใช้น้ำมันโซลา 1 แกลลอน/บ่อ 1 ไร่ บางคนเอาน้ำสบู่หรือน้ำผงซักฟอกผสมลงไปเล็กน้อย เพื่อให้น้ำมันไม่จับตัวเป็นแพ สาดน้ำมันหรือน้ำมันโซลาผสมดังกล่าวให้ทั่วบ่อ ควรเป็นตอนกลางวันที่มีแสงแดดและเมื่อสังเกต เห็นว่ามวนกรรเชียงถูกกำจัดหมดแล้วแต่เหลือคราบน้ำมันอยู่บนผิวน้ำในบ่อ ก็ให้เอา ระละเอียดหว่านสาดในบริเวณคราบน้ำมันเพื่อให้รำละเอียดจับกับคราบน้ำมัน เมื่อลอยไปติดชายบ่อด้านใด ก็ใช้สวิงหรือผ้าขาวบางตักขึ้น
   
   - เติมน้ำลงบ่อในระดับ 20 - 30 เซนติเมตร ก่อนปล่อยลูกปลา 1 - 2 วัน แล้วปล่อยลูกปลา ขณะเดียวกันก็เพิ่มระดับน้ำขณะที่ปล่อยปลาลงบ่อเพื่อให้ลูกปลากระจายทั่วบ่อ วิธีการทำแบบนี้ไม่ต้องใช้น้ำมันโซลากำจัดมวน กรรเชียง วิธีนี้ลูกไรน้ำที่เป็นอาหารปลาธรรมชาติในบ่ออาจเกิดไม่ทัน ในระยะแรกการให้อาหารส่วนใหญ่จึงเป็นไข่แดงต้ม บดละเอียด และถ้าหาไรแดงจากที่อื่นมา ให้ลูกปลาด้วยก็จะช่วยให้ลูกปลาโตเร็ว และมีเปอร์เซ็นต์รอดมาก อีกด้วย
   
3. การนำลูกปลาวัยอ่อนลงปล่อยในบ่อดินที่ใช้อนุบาลลูกปลาใช้อัตรา 300 - 400 ตัว/ม.<SUP>2
   
4. การให้ไข่แดงต้มบดละเอียดแล้วสาดทั่วบ่อ ให้ทำวันหลาย ๆ ครั้ง และให้ค่อยสังเกตดูว่าเพียงพอ หรือไม่
   
5. หลังจากนั้นประมาณ 5 - 7 วัน จะสังเกตเห็นว่าลูกปลาเริ่มขึ้นสู่ผิวน้ำ ซึ่งระยะนี้จะต้องให้อาหาร ประเภทปลาบดในอัตรา 55 - 60 กก./ไร่ หรือต่อลูกปลาประมาณ 300,000 ตัวในระยะแรก ๆ และในระยะต่อมา จึงค่อย ๆ เพิ่มขึ้น โดยอาศัยการสังเกตในการกินอาหารของลูกปลาระยะนี้ไม่จำเป็นต้องให้ไรแดงอีกต่อไป ลูกปลา ที่ได้รับการเอาใจใส่ดูแลอย่างดีภายในระยะ 4 - 5 สัปดาห์ จะมีขนาดยาว 2 - 5 เซนติเมตร

» แหล่งกำเนิดและการแพร่กระจาย
» รูปร่างลักษณะ
» ลักษณะเพศและการผสมพันธุ์
» การอนุบาลลูกปลาสวาย
» การเลี้ยงปลาสวาย
» โรคของปลาสวายและการรักษา
» คุณค่าทางอาหารของเนื้อปลาสวาย
» ผลผลิต และต้นทุนการผลิต
» แนวโน้มของการเลี้ยงปลาสวาย