สุขภาพ ความงาม อาหารและยา สมุนไพร สาระน่ารู้ >>

การตรวจร่างกาย

การตรวจสมรรถภาพของตับ

ตับเป็นอวัยวะหนึ่งที่สำคัญมาก การตรวจสมรรถภาพของตับว่าเสื่อมไปหรือไม่ทำได้ค่อนข้างยาก การตรวจวัดเอ็นไซม์บางชนิดสำหรับผู้ตรวจสุขภาพจะช่วยประเมินสมรรถภาพของตับได้ในระดับหนึ่ง เอ็นไซม์ดังกล่าวได้แก่อะมิโนทรานซะเฟอเรส และแอลคาไลน์ฟอสฟาเตส

อะมิโนทรานซะเฟอเรส มี 2 ชนิด คือ

1.แอสพาเทท อะมิโนทรานซะเฟอเรส (aspartate aminotransferase)

มีชื่อย่อว่า AST (หรือ SGOT) พบมากที่หัวใจ ตับ กล้าเนื้อ ไต ส่วนที่ สมอง ตับอ่อน ม้าม ปอด เม็ดเลือดแดง และซีรั่ม (น้ำเหลือง) พบปริมาณน้อย

2.อะลานีน อะมิโนทรานซะเฟอเรส (alanine aminotransferase)

มีชื่อย่อว่า ALT (หรือ SGPT) พบมากที่ตับ ไต มีน้อยที่หัวใจ กล้ามเนื้อ ตับอ่อน ม้าม ปอด เม็ดเลือดแดง และซีรั่ม

การตรวจพบเอ็นไซม์สูงในเลือด ช่วยวินิจฉัยโรคตับและโรคอื่นได้ด้วยดังนี้

1.ดีซ่าน (ตัวเหลือง ตาเหลือง) จากสาเหตุต่างๆ เช่น ตับอักเสบจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี (รายที่เป็นพาหะ ระดับเอนไซม์จะสูงเล็กน้อยเท่านั้น) มีการทำลายเม็ดเลือดแดงมากผิดปกติ หรือมีการอุดตันทางเดินน้ำดี
ตับอักเสบเนื่องจากได้รับสารพิษ ตับแข็ง และมะเร็งตับ
โรคหัวใจ เช่น หัวใจขาดเลือด หัวใจคั่งเลือด
โรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน
โรคกล้ามเนื้อฝ่อ

แอลคาไลน์ฟอสฟาเตส (Alkaline Phosphatase, ALP)

ในการทดสอบสมรรถภาพของตับ ค่า ALP ในซีรั่มที่สูงขึ้น แสดงถึงการคั่งหรือการอุดกั้นของทางเดินน้ำดี ซึ่งเกิดจากเหตุ 2 ประการ คือ มีการปลดปล่อยเอนไซม์จากเซลล์ตับเอง หรือเอนไซม์ที่สร้างจากเซลล์บุทางเดินน้ำดีเองไหลออกไม่สะดวก โรคที่ตรวจพบว่า ALP สูงได้แก่ ตับอักเสบ ตับแข็ง มะเร็งตับ นิ่วในถุงน้ำดีหรือท่อน้ำดีโรคกระดูกหลายชนิด ในหญิงตั้งครรภ์และในเด็กหรือผู้สูงอายุที่มีการเปลี่ยนแปลงของกระดูก