สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>

ประวัติและวิวัฒนาการของการพนัน

ตามหลักฐานในประวัติศาสตร์ การพนันมีต้นกำเนิดที่ประเทศจีน เมื่อประมาณ 100 ปีก่อนคริสต์ศักราช จากนั้นได้แพร่หลายเข้าไปในประเทศอินเดีย

บาบิโลนและแพร่ขยายต่อไปยังประเทศตะวันตก กรีก โรมัน และประเทศต่างๆ ในทวีปยุโรปกันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในประเทศเยอรมันและฝรั่งเศส จนในที่สุดประเทศอังกฤษได้มีการออกกฎหมายเกี่ยวกับการพนันขึ้นใช้บังคับเป็นผลสำเร็จขึ้นเป็นประเทศแรก เมื่อปี ค.ศ. 1541 หลังจากนั้นจึงมีการออกกฎหมายเกี่ยวกับการพนันเพื่อใช้บังคับในหลายๆ ประเทศในทวีปยุโรป การพนันประเภทลูกเต๋า ซึ่งเป็นที่นิยมเล่นกันในประเทศแถบทวีปยุโรป ก็มีที่มาจากการพนันประเภทถั่วโป อันมี ต้นกำเนิดมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ตั้งฮั่นเป็นผู้มีอำนาจในแผ่นดินจีน และในรัชสมัยของพระเจ้าสูนฮ่องเต้ที่ 7 ก็มีขุนนางจีนชื่อ เลียงกี ได้คิดการพนันประเภทถั่วขึ้น ซึ่งในภาษาจีนเรียกว่า อีจี๋ หรือหัวจี๋ ต่อมาในสมัยราชวงศ์ไต้เซงราว พ.ศ. 2100 ประเทศจีนจึงได้คิดค้นวิธีการเล่นลูกเต๋าขึ้นเป็นครั้งแรกเรียกว่า ป๊อ หรือโป และแพร่หลายมาจนถึงทุกวันนี้ สำหรับการเล่นพนันประเภทหวยซึ่งเป็นต้นกำเนิดของสลากกินแบ่ง สลากกินรวบ หรือลอตเตอรี่ ก็มีกำเนิดมาจากประเทศจีนในสมัยพระเจ้าเตากวางแห่งราชวงศ์ไต้เช็ง ประมาณ พ.ศ. 2364 – 2394 ซึ่งแต่เดิมได้มีการเรียกกันว่า ฮวยหวย และภายหลังต่อมาได้แพร่หลายเข้ามาในประเทศแถบทวีปยุโรปและอเมริกา เมื่อเทคโนโลยีทางจักรกลและไฟฟ้าเจริญก้าวหน้าจึงเกิดมีการเล่นแบบพลิกแพลง เช่น สล๊อทแมชีน หรือบิลเลียดไฟฟ้า เป็นต้น

ประเทศไทยในเรื่องของการพนันเริ่มเข้ามาในยุคใด สมัยใดไม่มีการบันทึกเป็นหลักฐานที่แน่ชัดไว้ แต่สันนิษฐานว่าการพนันน่าจะเข้ามาโดยการติดต่อทางการค้ากับประเทศจีน ซึ่งประเทศจีนเป็นผู้นำเข้ามา คือ การพนันประเภทถั่วโป ตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี แต่ที่มีปรากฏหลักฐานให้เห็นเด่นชัดนั้นมีขึ้นอยู่ในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี โดยในสมัยของสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง หรือในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชได้มีการเล่นการพนันชนิดหนึ่งเรียกว่า กำตัด ซึ่งมีวิธีการเล่นและอุปกรณ์การเล่นคล้ายคลึงกับการเล่นถั่ว หรืออีจี๋ของประเทศจีน จากข้อสันนิษฐานและเรื่องราวจากประวัติศาสตร์ดังกล่าวพอสรุปได้ว่า คนไทยได้รู้จักการเล่นการพนันมาตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี

ส่วนในสมัยพระเจ้าบรมโกศทรงเห็นว่า ประชาชนนิยมเล่นการพนันกันมาก จึงโปรดให้มีการเก็บค่าธรรมเนียมจากเจ้าของบ่อนการพนันเป็นเงินช่วยราชการเรียกว่าอากรบ่อนเบี้ย และยอมให้มีผู้ผูกขาดอากรไปตั้งบ่อนเบี้ยตามหัวเมืองทั่วไป

ซึ่งระบบนี้ยังคงใช้ต่อมาจนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น และในสมัยรัชกาลที่ 4 ได้มีการจัดเก็บภาษีการพนันเพิ่มขึ้นนอกเหนือจากบ่อนเบี้ยอีกประเภทหนึ่ง เพื่อใช้ทดแทนรายได้ภาษีที่ขาดไปเนื่องจากผลของการยกเลิกภาษีผูกขาดหลายประเภท ซึ่งสืบเนื่องมาจากการที่ประเทศไทยมีสัญญาทางการค้ากับต่างชาติมากขึ้น

สมัยรัชกาลที่ 4 ตอนต้น แนวการปฏิบัติเกี่ยวกับการพนันในประเทศไทยเป็นการแสวงหาผลประโยชน์จากการพนันมากกว่าการจำกัดหรือควบคุมการเล่นการพนันและเป็นการแสวงหาผลประโยชน์จากการพนันโดยผ่านเอกชนเสียเป็นส่วนใหญ่ การควบคุมการเล่นการพนันบางประเภทเริ่มปรากฏชัดขึ้นในปลายรัชกาลที่ 4 และรัชกาลที่ 5 โดยมีการดำเนินการปิดบ่อนการพนันหลายแห่ง เช่น จังหวัดเพชรบุรี พระนครศรีอยุธยา จังหวัดนครศรีธรรมราชและจังหวัดชุมพร พร้อมทั้งให้จำกัดการเล่นการพนันในที่อื่นๆ ให้น้อยลง เนื่องจากปรากฏว่าราษฎรพากันหมกมุ่นกับการพนันจนยากจนลงไปมาก ตลอดจนอาชญากรรมเกิดขึ้นมากมาย เพราะสาเหตุจากการพนัน