โรคอุจจาระร่วง

โรคอุจจาระร่วง หมายถึง การถ่ายอุจจาระเหลวมากกว่าวันล่ะ 3 ครั้ง หรือถ่ายเป็นมูก หรืออาจปนเลือดอย่างน้อย 1 ครั้งขึ้นไปใน 1 วัน หรืออาจถ่ายอุจจาระเป็นน้ำปริมาณมาก ๆ แม้เพียงครั้งเดียวต่อวัน ในทารกที่กินนมแม่ ปกติถ่ายอุจจาระเป็นเนื้อเหลวบ่อยครั้งได้ ไม่ถือเป็นอาการท้องเดิน แต่ถ้าถ่ายเป็นน้ำจำนวนมากและบ่อยครั้งกว่าที่เป็น ก็ถือว่าผิดปกติ

สาเหตุ เกิดจากกินอาหารหรือดื่มน้ำที่มีเชื้อโรคปนเปื้อนเข้าไปโดยวิธีต่อไปนี้

กินอาหารที่เก็บค้างคืน บูดเสียหรือมีแมลงวันตอม

วิธีการผสมนมที่ไม่สะอาด ภาชนะที่ใช้ในการชงนม เช่น ขวดนม จุกนม ไม่สะอาด
ดื่มน้ำจากบ่อ คลอง ที่ไม่ผ่านการต้มฆ่าเชื้อหรือน้ำที่มีสารพิษ เชื้อโรคปะปนอยู่
ผัก ผลไม้ ไม่ล้างก่อนกิน
เด็กที่ชอบหยิบของเล่นจากพื้นเข้าปาก ดูดนิ้วหรืออมนิ้วมือ ไม่ล้างมือก่อนกินอาหารและใช้มือหยิบจับอาหารโดยตรงป้อนเด็ก

อาการ

ถ่ายอุจจาระเป็นน้ำ ถ่ายเป็นมูกปนเลือด
มีอาการปวดท้อง มีไข้ ซึม อ่อนเพลียหรือขึ้นไส้อาเจียน
มีอาการขาดน้ำ คือ ปากแห้งรู้สึกกระหายน้ำ กระสับกระส่าย ตาลึกโหล ชีพจรเต้นเบา – เร็ว
อาการขั้นรุนแรงอาจช๊อค หมดสติและอาจถึงตายได้ เพราะร่างกายขาดน้ำมาก

การรักษา
ควรงดอาการแข็ง อาหารรสจัด อาหารมีกาก (ผัก ผลไม้) ให้กินอาหารอ่อนหรืออาหารเหลว
ให้รับประทานผลน้ำตาลเกลือแร่ (โอ อาร์ เอส หรือ ORS) แต่ถ้าไม่มีผลน้ำตาลเกลือแร่ สามารถทำเองได้ โดยใช้น้ำตาลทราย 2 ช้อนโต๊ เกลือป่นครึ่งช้อนชา ใส่ในขวดสะอาด เติมน้ำต้มสุกห้ได้ประมาณ 1 ขวด เขย่าให้เข้ากัน ดื่มได้ภายใน 1 วัน (24 ชั่วโมง)
ถ้าอาการไม่ดีขึ้น กินไม่ได้ มีอาการขาดน้ำรุนแรง ให้รีบมาโรงพยาบาล เพื่อให้น้ำเกลือทางหลอดเลือดดำและรักษาตามแผนการรักษาของแพทย์ต่อไป
ทำอย่างไม่ให้ท้องเดิน
ทำอย่างไม่ให้ท้องเดิน

ทำอย่างไม่ให้ท้องเดิน
กินอาหารสุขสะอาดที่ไม่มีแมลงวันตอมและดื่มน้ำสะอาด
ล้างมือให้สะอาดก่อนปรุงอาหาร ก่อนรับประทานอาหารทุกครั้งและหลังเข้าสวม
ถ่ายอุจจาระลงในส้วมที่ถูกสุขลักษณะ
ทิ้งขยะมูลฝอยในถังที่มีฝาปิดมิดชิด ป้องกันแมลงวันตอม
เด็กทารกควรเลี้ยงด้วยนมแม่ เพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกันโรค ก่อนดูดนมแม่ควรทำความสะอาดหัวนม
ถ้าเลี้ยงลูกด้วยนมผสม ควรต้มขวดนม จุกนม ฝาครอบจุกในน้ำเดือด เพื่อฆ่าเชื้อโรคก่อนและชงนมให้ถูกสัดส่วน
เด็กควรได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรค และให้อาหารเสริมตามวัย