โรคพยาธิตืดวัว (Taenia saginata)

พบได้ทั่วโลกโดยเฉพาะกลุ่มประชากรที่นิยมรับประทานเนื้อวัว พบได้บ่อยในเม็กซิโก อเมริกาใต้ แอฟริกาตะวันออกและตะวันตก เยอรมัน ออสเตรเลีย เบลเยี่ยม ฮอลแลนด์ อังกฤษ อิตาลี ลาว ฯลฯ ในประเทศไทยมีมากในภาคกลาง ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

การติดต่อ การรับประทานถุงพยาธิตืดวัวที่มีตัวอ่อน (Cysticercus bovis) ที่ปนเปื้อนไปกับอาหารหรือ น้ำดื่ม หรือ รับประทานเนื้อวัวที่มีตัวอ่อนอยู่โดยไม่ทำให้สุกก่อน

อาการ ตัวเต็มวัยในลำไส้เท่านั้นที่ทำให้เกิดโรค โดยพยาธิจะแย่งอาหารในลำไส้ ถ้ามีหลายตัวจะทำให้ปวดบริเวณลิ้นปี่ ไม่สบายท้อง อาหารไม่ย่อย คลื่นไส้ อาเจียน บางครั้งมีอาการอุจจาระร่วง หรือท้องผูก น้ำหนักตัวอาจลดลง ปล้องสุกที่เคลื่อนตัวออกมาทางทวารหนักทำให้ผู้ป่วยเกิดความกังวล ปล้องสุกที่หลุดออกมาอาจจะเข้าไปไส้ติ่ง ทำให้เกิดการอักเสบได้

การวินิจฉัยโรค

การตรวจด้วยตาเปล่า เป็นการดูลักษณะทั่ว ๆของอุจจาระ เช่น ดูสี ดูลักษณะว่า เป็นก้อนอ่อน เหลว หรือเป็นน้ำ ดูมูก กลิ่น เลือด และการพบปล้องสุกหรือไข่ในอุจจาระ
การตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ เพื่อตรวจหาไข่หรือปล้องสุก และความรุนแรงของการติดเชื้อ
นับจำนวนแขนงของมดลูกโดยการฉีด indian ink เข้าไปในมดลูกของพยาธิ หรือ โดยการย้อมสี เพื่อแยกจากพยาธิตืดหมู

การักษา ยาปราซิควอนเทล ขนาด 10-20 มิลลิกรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ให้รับประทาน ครั้งเดียวก่อนนอน

การป้องกัน

- การรับประทานอาหารที่ปรุงด้วยเนื้อวัว ควรทำให้สุกเสียก่อน
- ถ่ายอุจจาระลงในส้วมที่ถูกสุขลักษณะ
- ให้ความรู้เกี่ยวกับพยาธิตัวตืดแก่ประชาชน
- คนที่เป็นโรคควรได้รับการรักษาทุกคน