ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม อารยธรรม >>
สมบัติผู้ดี
เจ้าพระยาวิสุทธิ์สุริยศักดิ์ (ม.ร.ว. เปีย มาลากุล)
เรียบเรียง พ.ศ. 2455
บทที่ 9 ผู้ดี ย่อมรักษาความสุจริตซื่อตรง
- กายจริยา
1) ย่อมไม่ละลาบละล้วงเข้าห้องเรือนแขก ก่อนเจ้าของบ้านเขาเชิญ
2) ย่อมไม่แลลอดสอดส่าย โดยเพ่งเล็งเข้าไปตามห้องเรือนแขก
3) ย่อมไม่เที่ยวฉวยโน่น หยิบนี่ของผู้อื่นดูจนเหลือเกิน
ราวกับว่าจะค้นหาสิ่งใด
4) ย่อมไม่เที่ยวขอ หรือหยิบฉวยดูจดหมาย ของผู้อื่นที่เจ้าของ
ไม่มีความประสงค์จะให้ดู
5) ย่อมไม่เที่ยวขอ หรือหยิบฉวยดูสมุดพก
หรือสมุดจดรายงานบัญชีของผู้อื่น
ซึ่งตนไม่มีธุระเกี่ยวข้องเป็นหน้าที่
6) ย่อมไม่เที่ยวนั่งที่โต๊ะ เขียนหนังสือของผู้อื่น
7) ย่อมไม่เที่ยวเปิดดูหนังสือ ตามโต๊ะเขียนหนังสือของผู้อื่น
8) ย่อมไม่แทรกเข้าหมู่ผู้อื่น ซึ่งเขาไม่ได้เชื้อเชิญ
9) ย่อมไม่ลอบแอบฟังคนพูด
10) ย่อมไม่ลอบแอบดูของลับ
11) ถ้าเห็นเขาจะพูดความลับกัน ย่อมต้องหลบตา หรือลี้ตัว
12) ถ้าจะเข้าห้องเรือนผู้ใด ย่อมต้องเคาะประตู
หรือกล่าววาจาให้เขารู้ตัวก่อน
- วจีจริยา
1) ย่อมไม่ซอกแซกไต่ถามธุระส่วนตัว หรือการในบ้านของเขา
ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องแก่ตน
2) ย่อมไม่เที่ยวถามเขาว่า นั่นเขียนหนังสืออะไร
3) ย่อมไม่ถามถึงผลประโยชน์ที่เขาหาได้
เมื่อตนไม่ได้มีหน้าที่เกี่ยวข้อง
4) ย่อมไม่เอาการในบ้านของผู้ใด มาแสดงในที่แจ้ง
5) ย่อมไม่เก็บเอาความลับ ของผู้หนึ่งมาเที่ยวพูดแก่ผู้อื่น
6) ย่อมไม่กล่าวถึงความชั่วร้าย อันเป็นความลับเฉพาะบุคคลในที่แจ้ง
7) ย่อมไม่พูดสับปลับ กลับกลอก ตลบตะแลง
8) ย่อมไม่ใช้คำสบถติดปาก
9) ย่อมไม่ใช้ถ้อยคำมุสา
- มโนจริยา
1) ย่อมไม่เป็นคนต่อหน้าอย่างหนึ่ง ลับหลังอย่างหนึ่ง
2) ย่อมเป็นผู้รักษา ความไว้วางใจของผู้อื่น
3) ย่อมไม่แสวงประโยชน์ ในทางที่ผิดธรรม
4) ย่อมเป็นผู้ตั้งอยู่ในความเที่ยงตรง
» บทที่ 1 ผู้ดี ย่อมรักษา ความเรียบร้อย
» บทที่ 2 ผู้ดี ย่อมไม่ทำอุจาดลามก
» บทที่ 3 ผู้ดี ย่อมมีสัมมาคารวะ
» บทที่ 4 ผู้ดี ย่อมมีกิริยาเป็นที่รัก
» บทที่ 5 ผู้ดี ย่อมเป็นผู้มีสง่า
» บทที่ 6 ผู้ดี ย่อมปฏิบัติการงานดี
» บทที่ 7 ผู้ดี ย่อมเป็นผู้ใจดี
» บทที่ 8 ผู้ดี ย่อมไม่เห็นแก่ตัวฝ่ายเดียว
» บทที่ 9 ผู้ดี ย่อมรักษาความสุจริตซื่อตรง