โคลงกลอนสอนใจ

"สุนทรภู่"

แม่น้ำคุ้งคดเคี้ยวก็ควรจร
ไม้ที่คดเข้าทำศรก็เชื่อได้
เหล็กที่คดทำเคียวเกี่ยวข้าวได้
อันคนคดนี้เห็นไม่ต้องการงาน.

"สุนทรภู่"

ยามจนคนเคียดแค้น
ชิงชัง
ยามมั่งมีคนประนัง
นอบน้อม
เฉกพฤกษ์ดกนกหวัง
เวียนสู่ เสมอมา
ปางหมดผลนกพร้อม
พรากสิ้นบินหนีฯ.

"โลกนิติ"

ประเพณีตีงูให้หลังหัก
มันก็มักทำร้ายเมื่อภายหลัง
จรเข้ใหญ่ไปถึงน้ำมีกำลัง
เหมือนเสือขังเข้าถึงดงก็คงร้าย
อันแม่ทัพจับได้แล้วไม่ฆ่า
ไปข้างหน้าศึกจะใหญ่ขึ้นใจหาย
ต้องคำรับจับให้มั่นคั้นให้ตาย
จะทำภายหลังยากลำบากครัน.

"สุนทรภู่"

ไปเรือนท่านไซร้อย่า
เนานาน
พูดแต่พอควรการ
กลับเหย้า
ริเริ่มเรียนการงาน
เรือนอาต-มานา
ยากเท่ายากอย่าเศร้า
เสื่อมสิ้นความเพียร.

"โลกนิติ"

คืนและวันพลันดับก็ลับล่วง
ท่านทั้งปวงจงอุตส่าห์หากุศล
พลัยชีวิตคิดถึงรำพึงตน
อายุคนนั้นไม่ยืนถึงหมื่นปี.

"อิศรญาณภาษิต"

ใช่ญาติมิตรสนิทเนื้อเขาเกื้อหนุน
ควรคิดคุณท่านกว่าจะอาสัญ
ถึงไม่มีสิ่งใดจะให้ปัน
อุตส่าห์หมั่นสรรเสริญเจริญพรฯ.

"สุนทรภู่"

ตีงูงูไซร้หาก
เห็นทัน
นมไก่ไก่สำคัญ
ไก่รู้
หมู่โจรต่อโจรหัน
เห็นเล่ห์ กันนา
เชิงปราชญ์ฉลาดกล่าวผู้
ปราชญ์รู้เชิงกันฯ.

"โลกนิติ"

ก้านบัวบอกลึกตื้น
ชลธาร
มรรยาทส่อสันดาน
ชาติเชื้อ
โฉดฉลาดเพราะคำขาน
ควรทราบ
หย่อมหญ้าเหี่ยวแห้งเรื้อ
บอกร้ายแสลงดินฯ

"โลกนิติ"

อันรักษาศีลสัยต์กัตเวที
ย่อมเป็นที่สรรเสริญเจริญตน
ทรลักษณ์อกตัญญูต่อเขา
เทพเจ้าก็จะแช่งทุกแห่งหนฯ

"สุนทรภู่"

เวลาใดทำใจให้ผ่องแผ้ว
เหมือนได้แก้วมีค่าเป็นราศี
เวลาใดทำใจให้ราคี
เหมือนมณีแตกหมดลดราคาฯ.

"อุทานธรรม จ.ศ."

อันรักกันอยู่ไกลถึงขอบฟ้า
เหมือนชายคาเข้ามาเบียดดูเสียดสี
อันชังกันอยู่ใกล้สักองคุลี
ก็เหมือนมีแนวป่าเข้ามาบังฯ.

"สุภาษิตสอนหญิง"