ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>

สมถะวิปัสสนา

ฌาน ๔ เป็นอาพาธ

เมื่อภิกษุอยู่ด้วยวิหารธรรมนี้

ภิกษุในธรรมวินัยนี้ สงัดจากกาม และ อกุศลธรรมทั้งหลาย บรรลุปฐมฌาน ถ้าเมื่อภิกษุนั้นอยู่ด้วยวิหารธรรมข้อนี้ สัญญาอันสหรคตด้วย กาม ย่อมฟุ้งซ่าน ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ เปรียบ เหมื่อนความทุกข์พึงเกิดขึ้นแก่บุคคลผู้มีความสุข เพียงเพื่อเบียดเบียนฉันใด สัญญามนสิการอัน สหรคตด้วย กาม เหล่านั้น ย่อมฟุ้งซ่านแก่ภิกษุนั้น ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ ฉันนั้นเหมือนกัน พระพุทธเจ้าตรัสเรียกอาพาธเป็นความทุกข์ ดูก่อนอาวุโส นิพพานนั้นเป็นสุขอย่างไร ท่านพึงทราบโดยปริยายนี้

ภิกษุในธรรมวินัยนี้ บรรลุทุติยฌานมีความผ่องใสแห่งจิตในภายในเป็นธรรมเอกผุดขึ้น ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร เพราะวิตก วิจารสงบไป ถ้าเมื่อภิกษุนั้นอยู่ด้วยวิหารธรรมข้อนี้ สัญญาอัน สหรคตด้วย วิตก ย่อมฟุ้งซ่าน ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ เปรียบเหมื่อนความทุกข์พึงเกิดขึ้นแก่บุคคลผู้มีความสุข เพียงเพื่อเบียดเบียนฉันใด สัญญามนสิการอันสหรคตด้วย วิตก เหล่านั้น ย่อมฟุ้งซ่านแก่ภิกษุนั้น ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ ฉันนั้นเหมือนกัน พระพุทธเจ้าตรัสเรียกอาพาธเป็นความทุกข์ ดูก่อนอาวุโส นิพพานนั้นเป็นสุขอย่างไร ท่านพึงทราบโดยปริยายนี้

ภิกษุในธรรมวินัยนี้ บรรลุตติฌาน มีอุเบกขามีสติสัมปชัญยะ เสวยสุขด้วยนามกายเพราะปีติสิ้นไป บรรลุตติยฌาน ถ้าเมื่อภิกษุนั้นอยู่ด้วยวิหารธรรมข้อนี้ สัญญาอันสหรคตด้วย ปีติ ย่อมฟุ้งซ่าน ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ เปรียบเหมื่อนความทุกข์พึงเกิดขึ้นแก่บุคคลผู้มีความสุข เพียงเพื่อเบียดเบียนฉันใด สัญญามนสิการอันสหรคตด้วย ปีติ เหล่านั้น ย่อมฟุ้งซ่านแก่ภิกษุนั้น ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ ฉันนั้นเหมือนกัน พระพุทธเจ้าตรัสเรียกอาพาธเป็นความทุกข์ ดูก่อนอาวุโส นิพพานนั้นเป็นสุขอย่างไร ท่านพึงทราบโดยปริยายนี้

ภิกษุในธรรมวินัยนี้ บรรลุจตุถฌานไม่มีทุกข์ ไม่มีสุข เพราะละทุกข์ ละสุขได้ ดับโสมนัส โทรมนัสก่อนได้ มีอุเบกขาเป็นเหตุให้สติบริสุทธิอยู่ ถ้าเมื่อภิกษุนั้นอยู่ด้วยวิหารธรรมข้อนี้ สัญญาอันสหรคตด้วย อุเบกขา ย่อมฟุ้งซ่าน ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ เปรียบเหมื่อนความทุกข์พึงเกิดขึ้นแก่บุคคลผู้มีความสุข เพียงเพื่อเบียดเบียนฉันใด สัญญามนสิการอันสหรคตด้วย อุเบกขา เหล่านั้น ย่อมฟุ้งซ่านแก่ภิกษุนั้น ข้อนั้นเป็นอาพาธของเธอ ฉันนั้นเหมือนกัน พระพุทธเจ้าตรัสเรียกอาพาธเป็นความทุกข์ ดูก่อนอาวุโส นิพพานนั้นเป็นสุขอย่างไร ท่านพึงทราบโดยปริยายนี้

<< ย้อนกลับ | สารบัญ | หน้าถัดไป >>