ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>
หลักสูตรและหนังสือเรียนภาษาไทย
นางสาวนิจสุดา อภินันทาภรณ์
หัวหน้าสถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
สมัยรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่ปลายรัชกาลที่ ๔ ถึงสมัยรัชกาลที่ ๕
การศึกษาเริ่มมีการเปลี่ยนแปลง เมื่อปี ๒๔๑๔ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งโรงเรียนหลวงขึ้นในพระบรมมหาราชวัง นับเป็นโรงเรียนแห่งแรก โปรดให้พระยาศรีสุนทรโวหาร(น้อย อาจารยางกูร) หรือหลวงสารประเสริฐในขณะนั้นเป็นอาจารย์ใหญ่ ด้วยทรงมีพระราชดำริว่า การรู้หนังสือนี้เป็นคุณสำคัญข้อใหญ่ เป็นเหตุให้ได้รู้วิชาและขนบธรรมเนียมต่าง ๆ การเรียนการสอนเริ่มเปลี่ยนไป มีฆราวาสเป็นครู วิชาที่สอน คือ ภาษาไทย ภาษาต่างประเทศ และวิชาอื่น ๆ ที่ไม่เคยมีสอนในโรงเรียนแผนโบราณ ซึ่งเมื่อตั้งโรงเรียนหลวงเรียบร้อยแล้วจึงประกาศยกเลิกหนังสือเรียนที่กล่าวมาแล้ว และให้ใช้แบบเรียนหลวงของพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) มี ๖ เล่ม ได้แก่ มูลบทบรรพกิจ
วาหนิติ์นิกร อักษรประโยค สังโยคพิธาน ไวพจน์พิจารณ์ และพิศาลการันต์ ซึ่งมีความสำคัญต่อการศึกษาของชาติมากเพราะเป็นแบบเรียนหลวงชุดแรกที่ใช้หัดอ่านเบื้องต้นของนักเรียน ก่อนหน้านั้นไม่มีแบบเรียนหลวงที่ทางราชการจัดพิมพ์ขึ้นเป็นมาตรฐาน เช่นที่กระทรวงศึกษาธิการจัดทำในปัจจุบันงศึกษาธิการตรวจและอนุญาตให้ใช้ในสถานศึกษาได้ สถานศึกษาเอง เมื่อจะเลือกใช้หนังสือในการจัดการเรียนการสอน โดยทั่วไปก็นิยมเลือกหนังสือที่กระทรวงอนุญาตให้ใช้ในสถานศึกษา ด้วย
- สมัยสุโขทัย
- สมัยกรุงศรีอยุธยา
- สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
- สมัยรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่ปลายรัชกาลที่ ๔ ถึงสมัยรัชกาลที่ ๕
- กรมศึกษาธิการ (พ.ศ. ๒๔๓๐)
- กระทรวงธรรมการ (พ.ศ. ๒๔๓๕ ๒๔๕๓)
- หลังเปลี่ยนแปลงการปกครองถึงปัจจุบัน
- หนังสือเรียนภาษาไทยฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๓๓
- หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔
- หนังสือสาระการเรียนรู้พื้นฐาน
- หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑
- หนังสือเรียนภาษาไทยที่ควรรู้จัก
อ้างอิง
- วิชาการ,กรม, ๒๕๒๐ ความเป็นมาของแบบเรียนไทย. ห้างหุ้นส่วนจำกัด จงเจริญการพิมพ์.
- วิชาการและมาตรฐานการศึกษา,สำนัก,๒๕๕๒. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้
- ภาษาไทย ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
- วิชาการและมาตรฐานการศึกษา,สำนัก, ๒๕๔๔.หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔.
- โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.ศึกษาธิการ,กระทรวง, ๒๕๔๕. วิชาการวิจักษณ์ สำนักพิมพ์องค์การค้าของคุรุสภา.