วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา >>
บทบาทของนิติเวชศาสตร์ต่อกระบวนการยุติธรรม
1. เพื่อช่วยเหลือการรวบรวมข้อมูลหลักฐานในกระบวนการยุติธรรม
เป็นวัตถุประสงค์หลักของการทำงานด้านนิติเวชศาสตร์ เช่น
การตรวจทางนิติพยาธิต้องดำเนินการเพื่อให้ข้อมูลแก่กระบวนการยุติธรรมว่า
ผู้ตายเป็นใคร ตายมานานเท่าใด ตายเพราะเหตุใด อาจจะช่วยบอกพฤติการณ์ในการตายได้
อาทิ การถูกแทงในรายนี้ไม่น่าเป็นอุบัติเหตุเนื่องจากถูกแทง 23 แผล
หรือบอกได้ว่าการถูกกระสุนปืนตายในรายที่ต้องสงสัยนี้ไม่ใช่การฆ่าตัวตายเพราะกระสุน
เข้าทางด้านหลังและยิงในระยะห่าง เป็นต้น
2. เพื่อกันผู้บริสุทธิ์ให้พ้นโทษ
การหาพยานหลักฐานเพื่อนำตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษนั้นยาก และอาจจะใช้เวลานาน
แต่การพิสูจน์ว่าบุคคลนั้นไม่ได้เกี่ยวข้องหรือไม่น่าจะเกี่ยวข้องกับอาชญากรรมที่เกิดขึ้นจะง่ายกว่า
เช่น มีผู้ต้องสงสัยว่าเป็นผู้ข่มขืนกระทำชำเรา
แต่ผลตรวจน้ำอสุจิที่เปื้อนตามตัวและเสื้อผ้าของผู้เสียหายหรือผู้ตายพบสารพันธุกรรมที่ไม่ตรงกับผู้ต้องสงสัย
ทำให้ ผู้ต้องสงสัยได้รับการปล่อยตัวไปก่อนได้ เป็นต้น
3. เพื่อเปิดเผยอันตรายอันอาจเกิดต่อประชาชน
เชื้อโรคติดต่อบางชนิดอาจมีการติดต่อและตายอย่างรวดเร็ว
บางครั้งไม่มีการส่งผ่านไปให้พยาธิแพทย์ตรวจพิสูจน์เพิ่มเติม
แต่กลับมาเป็นนิติเวชศาสตร์ในแง่ของการตายไม่ทราบเหตุ
การผ่าศพจะช่วยให้ทราบข้อเท็จจริงที่สามารถแจ้งแก่สังคมเพื่อให้มีการระมัดระวัง
หรือผู้มีหน้าที่จะสามารถดำเนินการป้องกันได้อย่างถูกวิธี
กรณีมีการตายจากสารพิษหรือกากของเสียที่โรงงานอุตสาหกรรมปล่อยออกสู่ธรรมชาติโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์หรือโดยประมาท
การใช้ยากล่อมประสาทหรือยานอนหลับในการก่ออาชญากรรม การใช้สาร เสพติดผสมในอาหาร
บุหรี่ เครื่องดื่มให้เยาวชนเสพ ฯลฯ
4.
เพื่ออ้างสิทธิในการรับประโยชน์จากการประกันภัยหรือสินไหมทดแทนเพื่อยืนยันแก่ผู้เกี่ยวข้องว่าผู้ตายได้เสียชีวิตจริง
หรือได้รับบาดเจ็บอันเนื่องมาจากการปฏิบัติงาน มีปริมาณการบาดเจ็บเท่าใด
หรือเป็นการตายจากอุบัติเหตุจริง
สามารถรับการชดเชยทางการประกันชีวิตหรือชดเชยตามกฎหมายแรงงานฯลฯ เป็นต้น
จะเห็นได้ว่า
การทำงานในทางนิติเวชศาสตร์ใช้วิธีการและหลักการในการทำงานตามหลักการทางการแพทย์
และห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ทั่วไป เพียงมีข้อแตกต่างในรายละเอียดบางประการ
ตลอดจนวัตถุประสงค์ในการรวบรวมข้อมูล อาจแตกต่างออกไปเท่านั้น
บทบาทของนิติเวชศาสตร์ต่อกระบวนการยุติธรรม
การชันสูตรพลิกศพ
การชันสูตรและผ่าศพในประเทศไทย
การผ่าศพทางนิติเวชศาสตร์
การพิสูจน์หลักฐาน
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการชันสูตรพลิกศพ
คำพิพากษาศาลฎีกาที่เกี่ยวกับการชันสูตรพลิกศพ
บรรณานุกรม