วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา >>
ชนิดของคลื่น
เราสามารถแบ่งคลื่น ออกเป็น 2 ชนิด ตามลักษณะการเคลื่อนที่ของอนุภาคของตัวกลางคือ
- คลื่นตามยาว อนุภาคของตัวกลางจะสั่นในทิศเดียวกันกับทิศที่คลื่นเคลื่อนที่ไป
- คลื่นตามขวาง อนุภาคของตัวกลางจะสั่นในทิศตั้งฉากกับทิศทางที่คลื่นเคลื่อนที่ได้
คลื่นทุกชนิดจะมีคุณสมบัติดังนี้
- การสะท้อน
เกิดขึ้นเมื่อเคลื่อนที่ไปกระทบตัวกลางอีกชนิดหนึ่ง(เรียกว่าตัวสะท้อน)
จะทำให้ทิศทางการเคลื่อนที่ของคลื่นเปลี่ยนไปจากเดิม
ส่วนความเร็วและความถี่ของคลื่นจะคงเดิม การสะท้อนของคลื่นเป็นไปตามกฎการสะท้อน
คลื่นเมื่อไปกระทบผิวสะท้อน ก็จะสะท้อนได้ เช่นคลื่นในเส้นเชือก ดังรูป
การสะท้อนของคลื่นในเส้นเชือกปลายตรึง คลื่นที่สะท้อนออกมานั้นจะมีเฟสตรงข้าม
การสะท้อนของคลื่นในเส้นเชือก ปลายอิสระ คลื่นที่สะท้อนออกมานั้นจะมีลักษณะเฟสคงเดิม
- การหักเห เกิดขึ้นเมื่อคลื่นเคลื่อนที่ผ่านผิวรอยต่อของตัวกลาง ในการหักเห
ความถี่ของคลื่นเท่าเดิม โดยความเร็วและความยาวคลื่นเปลี่ยนไปแน่นอน
ส่วนทิศทางการเคลื่อนที่โดยปกติจะเปลี่ยนไปจากเดิม
ยกเว้นเมื่อคลื่นตกตั้งฉากกับผิวรอยต่อของตัวกลาง
เมื่อคลื่นเคลื่อนที่ไปพบรอยต่อของตัวกลาง คลื่นก็จะหักเหได้ ดังรูป
การหักเหของคลื่นในเส้นเชือก
- การแทรกสอด เกิดจากแหล่งกำเนิดคลื่น 2 แหล่งที่มีความถี่ ความยาวคลื่น
เท่ากัน มีเฟสตรงกันหรือต่างกันคงที่
เราเรียกแหล่งกำเนิดทั้งสองว่าแหล่งกำเนิดคลื่นอาพันธ์
จะทำให้คลื่นจากแหล่งกำเนิดทั้งสองไปพบกันแบบเสริมกัน(เรียกว่าจุดปฏิบัพ)หรือหักล้างกัน(เรียกว่าจุดบัพ)
จุดปฏิบัพ เกิดจากจุดที่สันคลื่นของคลื่นขบวนหนึ่งไปพบกับสันคลื่นของอีกขบวนหนึ่ง หรือจุดที่ท้องคลื่นของขบวนหนึ่งไปพบกับท้องคลื่นของอีกขบวนหนึ่ง จึงทำให้จุดนี้มีแอมปลิจูดลัพธ์มากที่สุด น้ำจะกระเพื่อมมากที่สุด (สูงขึ้นมากที่สุด เมื่อสันคลื่นพบสันคลื่น และต่ำลงมากที่สุด เมื่อท้องคลื่นพบท้องคลื่น)
จุดบัพ เป็นจุดที่สันคลื่นของขบวนหนึ่งไปพบกับท้องคลื่นของอีกขบวนหนึ่ง แอมปลิจูดลัพธ์ที่จุดนี้จะเป็นศูนย์ น้ำจึงไม่กระเพื่อม หรือกระเพื่อมน้อยสุด
ภาพรวมการแทรกสอดจากแหล่งกำเนิดทั้งสอง
4. การเลี้ยวเบน เกิดขึ้นเมื่อคลื่นเคลื่อนที่ไปพบสิ่งกีดขวาง ทำให้คลื่นสามารถเคลื่อนที่อ้อมสิ่งกีดขวางไปได้
ภาพแสดงการเลี้ยวเบนของคลื่นผ่านช่องเปิดเล็ก ๆ 2 ช่อง
***อ้างอิง
http://www.geocities.com/tetsunosuke23/index.html
http://www.pt.ac.th/ptweb/prajead/wave/basic/wave01.htm
แบบจำลองของทอมสัน
แบบจำลองของรัทเธอร์ฟอร์ด
แบบจำลองของโบร์
การทดลองของมิลลิแกน
ทฤษฎีควอนตัม
คลื่น
ชนิดของคลื่น