การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์พืช

เมล็ดพันธุ์เป็นสิ่งที่มีชีวิต เมื่อเติบโตจนถึงระยะการสุกแก่ทางสริรวิทยาคือมีการ สะสมน้ำหนักแห้งในเมล็ดสูงสุด จะมีความสามารถงอกเป็นต้นอ่อนที่สมบูรณ์ รวม ทั้งมีความแข็งแรงมากที่สุด จากนั้นก็จะเริ่มเสื่อมอันเป็นกลไกทางธรรมชาติที่ไม่ สามารถหลีกเลี่ยงได้ โดยปกติจะไม่เก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ที่ระยะนี้ เนื่องจากเมล็ดส่วน ใหญ่มีความชื้นสูง จำเป็นต้องลดความชื้น ซึ่งถ้าขาดการดูแลที่เหมาะสมก็จะยิ่งทำ ให้เมล็ดมีการเสื่อมคุณภาพมากขึ้น นอกจากนี้ บางพืชมีการสุกแก่ทางสรีรวิทยา ไม่พร้อมกัน โดยทั่วไปจึงเก็บเกี่ยวเมื่อเมล็ดสุกแห้งพอเหมาะ ไม่เสียหายต่อการ นวดด้วยเครื่องจักรกลหรืออาจจะผึ่งแดดลดความชื้นก่อนแล้วจึงนวด ดังนั้นจึงกล่าว ได้ว่าเมล็ดมีการเสื่อมคุณภาพมาจากแปลงปลูกในระดับหนึ่งแล้ว

หลังจากการนวด การเก็บรักษาที่ดีมีบทบาทช่วยชะลอการเสื่อมของเมล็ดเพื่อให้คง คุณภาพความงอกเพื่อนำไปเพาะปลูกในปีต่อ ๆ ไปได้มาก อย่างไรก็ดีการที่จะบอก ว่าเมล็ดพันธุ์พืช ชนิดใดชนิดหนึ่ง จะมีอายุในการเก็บรักษาไว้ได้นานเท่าใดนั้นไม่ สามารถกำหนดเป็นสูตรตายตัว เนื่องจากจะต้องพิจารณาจากหลาย ๆ ปัจจัยที่เป็น ตัวแปรสนับสนุนหรือหักล้างซึ่งกันและกัน แนวโน้มที่จะบอกอายุในการเก็บรักษา เมล็ดพันธุ์จึงพิจารณาได้ ดังรายละเอียดในตาราง

» ชนิดของพืช
» ประวัติของเมล็ด
» ความชื้นของเมล็ด
» อุณหภูมิ
» ประสิทธิภาพของวัสดุบรรจุภัณฑ์
» การจัดเก็บเมล็ด
» การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ให้มีอายุยาว 5-10-20 ปี