การผลิตเมล็ดพันธุ์ผัก

» การผลิตเมล็ดพันธุ์ผักบุ้งจีน
» การปลูกข้าวโพดหวานเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์
» การปลูกผักกาดหอมเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์
» การปลูกแตงกวาเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์

การปลูกผักกาดหอมเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์

การเก็บเกี่ยว

ผักกาดหอมมีการบานของดอกภายในต้นเดียวกันไม่พร้อมกันการพัฒนาของดอกรวมทั้งการแก่ของเมล็ดก็ไม่พร้อมกัน หากเก็บเกี่ยวเร็วเกินไปจะได้เมล็ดที่ไม่สมบูรณ์ หรือถ้าเก็บเกี่ยวช้าเกินไปเมล็ดที่แก่แล้วจะร่วงสูญเสียมาก อย่างไรก็ตามจะมีช่วงที่มีการออกดอกสูงสุดซึ่งสามารถสังเกตได้โดยดูว่าเมื่อด้านบนของเมล็ดส่วนใหญ่เปลี่ยนเป็นสีเหลืองเขียว มีปุยสีขาวโผล่ออกมาเพียงเล็กน้อยประมาณ 30-50% ก็สามารถเก็บเกี่ยวได้ จากการศึกษาพบว่า อายุการเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ที่เหมาะสมของผักกาดหอมพันธุ์ต่าง ๆ มีดังนี้

ผักกาดหอมพันธุ์ใบ อายุเก็บเกี่ยวโดยประมาณ 82 วัน หลังย้ายกล้าปลูก
ผักกาดหอมห่อ อายุเก็บเกี่ยวโดยประมาณ 105 วัน หลังย้ายกล้าปลูก

การเก็บเกี่ยวจะทำในตอนเช้าตรู่ เพื่อป้องกันการร่วงของเมล็ดโดยทำการตัดทั้งต้น (ประมาณ 2 ใน 3 ของต้น) บรรจุในถุงขนาดใหญ่แล้วเขย่าเพื่อให้เมล็ดแก่ร่วงลงถุง นำต้นที่มีช่อดอกมาผึ่งในที่ร่มบนผ้าใบ รอจนกระเปาะหุ้มเมล็ดที่เหลือแตกแล้วเข่าหรือนวดเบา ๆ เมล็ดก็จะร่วงหล่นบนผ้าใบ จากนั้นจึงทำความสะอาดเมล็ดโดยใช้เครื่องเป่าแยกเมล็ดพันธุ์ ซึ่งจะได้เมล็ดดีและคัดสิ่งเจือปนรวมทั้งเศษพืชออกไป จากนั้นจึงนำเมล็ดมาผ่านเครื่องคัดเมล็ดพันธุ์แบบใช้ตะแกรงและลมขนาดเล็ก แล้วนำไปลดความชื้นให้เหลือประมาณ 5% และบรรจุเมล็ดพันธุ์ในภาชนะปิดผนึกเก็บไว้ในที่แห้งและเย็น

ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ผักกาดหอมจะใช้เวลาประมาณ 4 เดือน ซึ่งจะได้ผลผลิตเมล็ดพันธุ์มากน้อยแตกต่างกันไปตามพันธุ์และแหล่งปลูกซึ่งผักกาดหอมห่อจะให้ผลผลิตโดยเฉลี่ยประมาณ 20-40 กิโลกรัมต่อไร่ แต่สำหรับผักกาดหอมใบจะได้ผลผลิตเมล็ดพันธุ์สูงกว่ามาก เช่นในท้องที่อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง เกษตรกรแปลงขยายพันธุ์สามารถผลิตได้ถึง 200 กิโลกรัมต่อไร่

»» โรคที่สำคัญของผักกาดหอม
»» แมลงศัตรูของผักกาดหอม
»» การเก็บเกี่ยว