สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>
ทฤษฎีและหลักการพัฒนาชุมชน
ความหมายของการพัฒนา
แนวคิด และวิวัฒนาการ
ความหมายของทฤษฎีและทฤษฎีการพัฒนา
ปรัชญา
อุดมการณ์ของการพัฒนาชุมชน
แนวคิดและความหมายของชุมชนและการพัฒนาชุมชน
ประวัติความเป็นมาของการพัฒนาและการพัฒนาชุมชนในประเทศไทย
หลักการพัฒนาชุมชน
บรรณานุกรม
ประวัติความเป็นมาของการพัฒนาและการพัฒนาชุมชนในประเทศไทย
ความสับสนบางประการเกี่ยวกับการ “พัฒนา” และ “การพัฒนาชุมชน” ก็คือ การที่มีนักวิชาการจำนวนไม่น้อยที่เข้าใจว่า การพัฒนาสังคมและการพัฒนาชุมชนนั้น มีความหมายรวมทั้งความเป็นมาอย่างเดียวกัน ยิ่งไปกว่านั้น ยังแสดงออกถึงความไม่เข้าใจอย่างถ่องแท้ที่พยายามตีความหมายว่า ชุมชน กับ สังคม นั้นมีความหมายเช่นเดียวกัน
โดยข้อเท็จจริงแล้ว การพัฒนา การพัฒนาสังคม และการพัฒนาชุมชน มีความแตกต่างกัน อย่างน้อยที่สุด 7 ประการ คือ
1. ปรัชญาและความเชื่อ
2. ความหมาย
3. ทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
4. วิธีการ
5. เป้าหมาย
6. ลักษณะ
7. การตัดสินใจดำเนินการตามแผน
ความเข้าใจที่ไม่กระจ่างชัดของการพัฒนาในรูปแบบต่าง ๆ ข้างต้น
ทำให้การกำหนดแผนยุทธศาสตร์ นโยบาย แผนงาน โครงการ
มีความไม่ชัดเจนหรือเต็มไปด้วยความขัดแย้งทางความคิดระหว่างผู้ที่เข้าใจและผู้ที่ทึกทักอนุมานเอาว่าตนเองเข้าใจ
จนนำไปสู่ความสับสนยุ่งเหยิงและส่งผลต่อเนื่องไปถึงความล้มเหลวของการพัฒนาในภาพรวมทั้งหมดและก่อให้เกิดการวิวาทะ
รวมทั้งกระแสวิพากษ์ที่ไม่รู้จักจบสิ้นมาจนกระทั่งปัจจุบัน
โดยปราศจากการวิเคราะห์ใคร่ครวญถึงการซ้อนทับเหลื่อมกันอยู่ของแนวคิดเรื่องของการพัฒนาและการพัฒนาชุมชน
และการพัฒนาในรูปแบบอื่น ๆ เช่น การพัฒนาเศรษฐกิจ การพัฒนาสังคม การพัฒนาอุตสาหกรรม
เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม ข้อเท็จจริงได้ปรากฏว่าการพัฒนาชุมชนในประเทศไทยมีมานานแล้ว แต่มิได้มีการจดบันทึกไว้เป็นหลักฐานอย่างเป็นระบบให้คนรุ่นหลังได้ศึกษา จากการศึกษาค้นคว้าเชิงประวัติศาสตร์ พบว่า การพัฒนาชุมชนได้มีปรากฏให้เห็นในสมัยสุโขทัย เมื่อประมาณ ปีพ.ศ. 1780 คนไทยในชุมชนสมัยนั้น ได้มีการร่วมมือร่วมใจกันสร้างความเจริญก้าวหน้าให้กับชุมชนที่ตนอาศัยอยู่ เช่น การสร้างถนน สะพาน เหมืองฝาย ขุดลอกคูคลองส่งน้ำ การร่วมมือกันทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่ว่านี้ ถือว่าเป็นการพัฒนาชุมชนในระดับหนึ่ง