เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>

ดิน

โครงการตามพระราชดำริ

ส่วนประกอบของดิน
ดินกับการเจริญเติบโตของพืช
ดินเค็ม
ดินเปรี้ยว
กระบวนการสร้างดินทางธรณีวิทยา
กระบวนการสร้างดินทางปฐพีวิทยา
วิธีการ "แกล้งดิน" ตามพระราชดำริ
ดินทราย
ประโยชน์ของการปลูกพืชคลุมดิน
การใช้ปุ๋ย
ดินเสี่อมโทรม
แนวพระราชดำริด้านการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรดิน
การพัฒนาที่ดินตามแนวทางเกษตรยั่งยืน
การศึกษาวิจัยการพัฒนาด้านพันธุ์พืชและเทคโนโลยีการพัฒนาการเกษตร
การใช้ประโยชน์ที่ดินตามแนวทฤษฎีใหม่

แนวพระราชดำริด้านการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรดิน

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำริเพื่อแก้ปัญหาในเรื่องดินที่เสื่อมโทรมขาดคุณภาพไว้ว่า “การปรับปรุงบำรุงดินนั้นต้องอนุรักษ์ผิวดินซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์ไว้ไม่ให้ไถหรือลอกหน้าดิน สงวนไม้ยืนต้นที่ยังเหลืออยู่เพื่อที่จะรักษาความชุ่มชื้นของพื้นดิน” ดังนั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงพระราชทานพระราชดำริให้จัดตั้งศูนย์การศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เพื่อทำการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับการสร้างระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ เป็นตัวอย่างในการป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน การขยายพันธุ์พืชเพื่ออนุรักษ์ดินและบำรุงดิน ปรับปรุงสภาพดินให้กลายเป็นดินที่มีคุณภาพสามารถนำมาใช้ประโยชน์ทางการเกษตรได้อีก

 

โครงการศูนย์การศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำรินี้สืบเนื่องความเป็นมาตั้งแต่นายอำเภอทิวา พูลสมบัติ อดีตนายอำเภอพนมสารคาม ในสมัยนั้นได้นำราษฎรอำเภอพนมสารคามน้อมเกล้าฯ ถวายที่ดินส่วนหนึ่งของโครงการนี้จำนวน 264 ไร่ เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2522 แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อให้ทรงสร้างเป็นที่ประทับสำหรับแปรพระราชฐานในภาคตะวันออก แต่พระองค์ทรงมีพระราชดำริให้ พัฒนาพื้นที่แห่งนี้เป็นศูนย์ตัวอย่างที่รวมการพัฒนาทางด้านการเกษตร เพื่อให้ประชาชนเข้ามาศึกษาหาความรู้ และนำไปพัฒนาที่ทำกินของตนต่อไป รวมทั้งการส่งเสริมงานศิลปชีพ และศิลปกรรม เพื่อเป็นการเพิ่มรายได้ เป็นตัวแทนสภาพปัญหาและวิธีการพัฒนาของพื้นที่ต่างๆ ในภาคกลาง เริ่มตั้งแต่ปี 2530 งานพัฒนาที่ดินได้ดำเนินการสำรวจวางแผนการใช้ประโยชน์ที่ดิน วางระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของหน้าดิน โดยการทำคันดินทั้งสิ้น 87.342 กิโลเมตร และทางระบายน้ำ 13.302 กิโลเมตร ทำการศึกษาคัดเลือกพันธุ์หญ้าแฝก (ภาพประกอบ 3.6) ศึกษาลักษณะของหญ้าแฝก วิธีการขยายพันธ์ของหญ้าแฝก และการใช้ประโยชน์จากหญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ ศึกษาและสาธิตการปรับปรุงบำรุงดินทรายจัด โดยใช้ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก และปุ๋ยพืชสด เพื่อให้ดินมีสภาพความอุดมสมบูรณ์เหมาะสำหรับการเพาะปลูกต่อไป