สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>
สังคมศึกษา
(มัธยมศึกษาตอนปลาย)
สภาพภูมิศาสตร์กายภาพ
ลักษณะปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่สำคัญและการป้องกันอันตราย
วิธีใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์
ปัญหาการทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
แนวทางการป้องกันแก้ไขปัญหาการทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยประชาชนชุมชน
องค์กรภาครัฐ ภาคเอกชน
ปัญหาการทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ภูเขา และแร่ธาตุ
ภูเขา เป็นแหล่งต้นกำเนิดของแร่ธาตุ ป่า และแหล่งน้ำที่สำคัญของประเทศไทย
ภาคเหนือเป็นภาคที่อุดมด้วยทรัพยากรแร่ธาตุภาคหนึ่งของประเทศไทย
เพราะมีภูมิประเทศที่มีโครงสร้างเป็นภูเขา เนินเขาและแอ่งแผ่นดินในยุคกลางเก่า
กลางใหม่ ที่บริเวณตอนกลางที่ผ่านการผุกร่อนและมีการเปลี่ยนแปลงของแผ่นดิน
โดยเฉพาะภูเขาทางตะวันตกที่เป็นแนวของทิวเขา อุดมด้วยแร่โลหะ
แร่อโลหะและแร่เชื้อเพลิง
แร่โลหะ ที่สำคัญที่พบตามภูเขาหินแกรนิตในภาคเหนือ ได้แก่
1. แร่ดีบุก แหล่งแร่ดีบุกที่พบในภาคเหนือ
อยู่ในเขตภูเขาของจังหวัดที่อยู่ทางเหนือ และทางภาคตะวันตกของภาค คือ จ.แม่ฮ่องสอน
จ.เชียงใหม่ จ.ลำปาง จ.เชียงราย
แต่มีปริมาณการผลิตไม่มากเท่ากับแหล่งดีบุกสำคัญทางภาคใต้
2. ทังสเตนหรือวุลแฟรม ที่พบมากในภาคเหนือ คือแหล่งแร่ซีไรท์
เป็นแร่ที่สำคัญทางเศรษฐกิจการค้า และยุทธปัจจัยสำคัญ มีการทำเหมืองที่ อ.ดอยหมอก
อ.เวียงปาเป้า จ.เชียงราย และพบแถบภูเขาสูงในเขต
จ.แม่ฮ่องสอนมีเหมืองดำเนินการผลิตถึง 10 เหมือง ที่สำคัญคือเหมืองที่ อ.แม่ลาน้อย
เหมืองห้วยหลวง และเหมืองแม่สะเรียง ทางด้านตะวันตกของลุ่มน้ำยม
3. ตะกั่วและสังกะสี
แร่ตะกั่วและสังกะสีมักจะเกิดร่วมกันแต่ที่พบยังมีปริมาณน้อยไม่เพียงพอ
ที่จะนำมาใช้ในเชิงพาณิชย์เหมือนที่พบในภาคตะวันตก
ในภาคเหนือมีแหล่งแร่ตะกั่วและสังกะสีในแถบ จ.แม่ฮ่องสอน จ.เชียงใหม่ จ.ลำปางและ
จ.แพร่
4. ทองแดง แหล่งแร่ทองแดงมีอยู่หลายแห่งประเทศ
แต่เป็นแหล่งแร่ที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจเพียงไม่กี่แห่ง บริเวณที่พบสำคัญ ได้แก่
ในเขตจังหวัดทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น จ.นครราชสีมา เลย แต่ที่ภาคเหนือพบในเขต
จ.อุตรดิตถ์ จ.แพร่ จ.น่าน และ จ.ลำปาง
5. เหล็ก แหล่งแร่เหล็กในประเทศไทยมีหลายแห่งเช่นกัน
ทั้งที่กำลังมีการผลิตที่ผลิตหมดไปแล้ว แต่แหล่งที่น่าสนใจที่อาจมีค่าในอนาคต
ได้แก่ที่ อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ ที่เขาทับควาย จ.ลพบุรี แหล่งภูยาง อ.เชียงคาน จ.เลย
แหล่งอึมครึม จ.กาญจนบุรี ในภาคเหนือพบที่ อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่ แหล่งเดิม อ.เถิน
จ.ลำปาง
6. แมงกานีส แหล่งแมงกานีสในภาคเหนือมีแหล่งผลิตที่สำคัญอยู่ใน
จ.ลำพูน จ.เชียงใหม่ จ.ลำปาง จ.แพร่ จ.เชียงราย และ จ.น่าน
7. นิกเกิลและโครเมียม พบที่ บ.ห้วยยาง อ.ท่าปลา จ.อุตรดิตถ์
นอกจากนี้ยังมีแร่โครไมต์ที่ให้โลหะโครเมียม ซึ่งเป็นแร่ผสมเหล็ก
แร่อโลหะ ที่สำคัญที่พบในภาคเหนือ ได้แก่
- ฟลูออไรต์
แหล่งแร่ฟลูออไรต์ที่สำคัญของประเทศพบในภาคเหนือและภาคตะวันตก ได้แก่ ที่
อ.บ้านโฮ่ง อ.ป่าซาง จ.ลำพูน อ.ฝาง แม่แจ่ม อ.ฮอด อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่
อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน นอกจากนี้ก็มีที่ภาคตะวันตก และภาคใต้ของไทยอีกด้วย
- แบไรต์ แหล่งแร่แบไรต์ที่สำคัญ
นอกจากจะมีมากในภาคใต้ที่บริเวณเขาหลวง จ.นครศรีธรรมราชและใน
จ.สุราษฏร์ธานีแล้ว ยังมีแหล่งสำคัญในภาคเหนืออีกที่ บริเวณภูไม้ตอง อ.ดอยเต่า
อ.ฮอด จ.เชียงใหม่ นอกจากนี้ยังมีใน จ.แม่ฮ่องสอน จ.ลำพูน ลำปาง อุตรดิตถ์
เชียงราย และแพร่
- ยิปซัม แหล่งยิปซัมที่สำคัญมีที่ จ.นครสวรรค์และพิจิตร
ในภาคเหนือได้แก่ แหล่งแม่เมาะ อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง แหล่งแม่กั๊วะ อ.เกาะคา
จ.ลำปาง และแหล่งสองห้อง อ.น้ำปาด จ.อุตรดิตถ์
- ฟอสเฟต มีแหล่งเล็ก ๆ อยู่ที่ ต.นาแก้ว อ.เกาะคา จ.ลำปาง
- ดินขาวหรือดินเกาลิน ได้มีการพบและผลิตดินขาวในหลายบริเวณทั้งภาคเหนือ ภาคกลางและภาคใต้ ในภาคเหนือมีแหล่งดินขาวที่ อ.แจ้ห่ม จ.ลำปาง นอกจากนี้ยังมีแร่อโลหะอื่น ๆ ที่พบในภาคเหนืออีกเช่น แร่หินม้าที่ จ.เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน แร่ใยหินพบใน จ.อุตรดิตถ์
แร่เชื้อเพลิง ที่สำคัญทางเศรษฐกิจ
คือมีการนำมาใช้เป็นเชื้อเพลิงสำคัญในโรงงานไฟฟ้า เครื่องจักรกล
โรงงานอุตสาหกรรมเคมีภัณฑ์และในกิจกรรมขนส่งต่าง ๆ เช่น ในเครื่องบิน รถยนต์
เรือยนต์ เป็นต้น
1. หินน้ำมัน พบที่ บ.ป่าค่า อ.ลี้ จ.ลำพูน
แต่ยังไม่ได้นำมาใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์
เนื่องจากการแยกน้ำมันออกจากหินน้ำมันต้องลงทุนสูง
2. ปิโตรเลี่ยม น้ำมันดิบ ก๊าซธรรมชาติเหลว พบที่ อ.ฝาง จ.เชียงใหม่
นำมาใช้เป็นน้ำมันหล่อลื่น น้ำมันดีเซลหมุนเร็วปานกลางและน้ำมันเตา
3. ลิกไนต์ พบที่ อ.แม่เมาะ อ.แม่ทะ จ.ลำปาง
ใช้เป็นเชื้อเพลิงในโรงงานบ่มยาโรงไฟฟ้า
ป่าไม้
ภูเขา และแร่ธาตุ
แหล่งน้ำ
ทรัพยากรดิน
สัตว์ป่า สัตว์น้ำ
มลพิษทางอากาศ