ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

พาราณสี

เป็นชื่อเมืองหนึ่งในประเทศอินเดียตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำคงคา รัฐอุตรประเทศเป็นเมืองทางศาสนาที่สำคัญที่สุดของผู้นับถือศาสนาฮินดู ตามตำนานเทพนิยามของอินเดียกล่าวว่า พระวิษณุได้สร้างเมืองพาราณสีขึ้นตามคำสวดอ้อนวอนของฤาษีเจ็ดตน ในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนากล่าวถึงเมืองพาราณสีว่า เป็นนครหลวงของแคว้นกาสี

ออรังเซบ กษัตริย์ราชวงศ์โมกุล ซึ่งครองอินเดียระหว่างปี พ.ศ.2193 - 2250 ได้เปลี่ยนชื่อเมืองนี้เป็นมุฮัมมะคะปัด เมื่ออรังเซบสิ้นพระชนม์แล้ว ก็ไม่มีใครเรียกชื่อนี้อีก

ตามทรรศนะของนักประวัติศาสตร์อายุเมืองพาราณสีอาจนับย้อนหลังไปได้ไม่น้อยกว่า 4,000 ปี กล่าวได้ว่าเป็นเมืองที่เก่าแก่ที่สุดเมืองหนึ่งของโลก ที่ยังคงต้องอยู่จนถึงปัจจุบัน ในสมัยที่พวกอารยันอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่ตามลุ่มน้ำในอินเดียภาคเหนือ พาราณสีเป็นเมืองที่เจริญรุ่งเรืองอยู่แล้ว กษัตริย์ราชวงศ์ต่าง ๆ ได้ผลัดเปลี่ยนกันขึ้นครองราชย์ในเมืองพาราณสี สืบต่อมาตลอดระยะเวลาอันยาวนาน ก่อนสิ้นพุทธศตวรรษที่ 17 กษัตริย์ราชวงศ์ปาฐัญ ได้เป็นผู้ครองนครนี้ต่อจากนั้น ก็เป็นราชวงศ์โมกุล และในที่สุดก็อยู่ใต้ปกครองของอังกฤษ

อำนาจของราชวงศ์โมกุลเสื่อมลง และสิ้นสุดไปในที่สุด ในปี พ.ศ.2401 เมืองพาราณสีกลับมีมหาราชฮินดูเป็นผู้ปกครองสืบต่อมาอีกหลายองค์ องค์สุดท้ายมีพระชนมชีพอยู่ถึงปี พ.ศ.2527

เชื่อกันว่าความสำคัญทางด้านศาสนาและปรัชญาของเมืองพาราณสีมีมาก่อนยุคสงครามมหาภารตะ ซึ่งมีขึ้นเมื่อประมาณปี พ.ศ.857  เป็นเมืองศูนย์กลางทางด้านการศึกษาคัมภีร์พระเวท และภาษาสันสฤต ที่สำคัญที่สุดเมืองหนึ่ง ของอินเดียในสมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน ในพุทธศตวรรษที่ 18 เมื่ออิทธิพลของกษัตริย์มุสลิม แผ่ขยายไปทั่วอินเดีย การศึกษาพระเวท และภาษาสันสกฤตที่เมืองพาราณสี เสื่อมถอยลงจนถึงกลางพุทธศตวรรษที่ 21 จึงได้มีการฟื้นฟูขึ้นมาใหม่

ในบรรดาเทวาลัยของเมืองพาราณสรี ที่มีอยู่เป็นจำนวนมากกว่า 1,000 แห่งนั้น ที่สำคัญที่สุดคือ เทวาลัยวิศวนาถ ที่สร้างขึ้นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2076  เทวาลัยนี้ได้ถูกพวกมุสลิมโมกุล ทำลายหลายครั้ง และก็มีการสร้างขึ้นใหม่ ครั้งสุดท้ายกษัตริย์ออรังเซบ ได้สั่งให้ทำลายเมื่อปี พ.ศ.2212 แล้วให้สร้างสุเหร่าขึ้นแทนที่ เรียกว่า สุเหร่าออรังเซบ

ชาวฮินดูถือว่าแม่น้ำคงคาเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ การได้อาบน้ำในแม่น้ำคงคาที่เมืองพาราณสี เชื่อกันว่าเป็นมหากุศล หากตายลงและศพได้เผาที่ท่าน้ำเมืองพาราณสี จะทำให้วิญญาณเข้าถึงความหลุดพ้น หรือโมกษะ

พาราณสียังเป็นเมืองสำคัญของพุทธศาสนิกชน สังเวชนียสถานแห่งหนึ่งในสี่แห่งของพุทธศาสนาคือ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ซึ่งเป็นที่ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา ก็อยู่ที่พาราณสี ปัจจุบันเรียกว่า สารนาถ อยู่ห่างจากตัวเมืองไปทางทิศเหนือ ประมาณ 80 กม. โบราณวัตถุที่สำคัญของพระพุทธศาสนาที่สารนาถคือ ธัมเมทสถูป ซึ่งพระเจ้าอโศกมหาราช ทรงให้สร้างขึ้นตรงที่เข้าใจว่า เป็นที่พระพุทธเจ้าทรงแสดง ธัมมจักกัปปวัตนสูตร  มีเสาศิลาจารึกของพระเจ้าอโศก ฯ เป็นเครื่องหมายว่า สถานที่นี้พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา ประกาศพระพุทธศาสนาเป็นครั้งแรก

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>