ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

พระยาเดโช  (สวาสดิ์ บุนนาค)

เป็นราชทับนามย่อของออกญา หรือพระยาสีหราชเดโชโชย สมุหกลาโหม เป็นหัวหน้าราชการ ฝ่ายทหาร มีกองทัพใหญ่สังกัดอยู่แยกเป็นสองกองทัพ คือกองทัพเดโชและกองทัพหนี้น้ำ กองทัพเดโชมีออกญาสีหราชเดโชไชย คือศักดินา 10,000 ไร่ เป็นแม่ทัพฝ่ายขวา กองทัพท้ายน้ำมีออกญาท้ายน้ำ ถือศักดินา 10.000 ไร่ เป็นแม่ทัพฝ่ายซ้าย

ข้าราชการผู้ใหญ่ฝ่ายทหารได้รับแต่งตั้งเป็นออกญาเดโช สืบต่อมาตั้งแต่สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ (พ.ศ.1991 - 2011) ในแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์ฯ (พ.ศ.2199 - 2231) โปรดให้เจ้าพระยาโกษาธิบดี ขุนเหล็กยกทัพไปตีพม่า เมื่อปี พ.ศ.2207 มีพระยาสีหราชเดโชไชย เป็นแม่ทัพหน้า กองทัพไทยรุกไปทางเหนือของพม่า แล้วล้อมเมืองภูพานไว้ได้ พระยาสีหราชเดโชไชย เห็นว่าพม่าไม่ออกรบ กลางแปลงก็คุมพลเข้าปล้นค่ายพม่าได้ชัยชนะเนื่อง ๆ พวกพม่าทำกลอุบายแกล้งทำเป็นทิ้งค่ายหนีไป พระยาสีหราชเดโชไชยไม่รู้ว่าเป็นกลอุบาย คุมพลถลำล่วงเข้าไปในค่าย พม่าล้อมจับได้ แต่ก็สามารถแก้ไขชิงเอาค่ายได้ในที่สุด

ในสมัยรัตนโกสินทร บรรดาศักดิพระยาสีหราชเดโช ได้มีสืบต่อม เช่น นายพลโทพระยาสีหราชเดโชไชย (โต บุนนาค) ซึ่งต่อมาได้เป็นเจ้าพระยาสรวงษ์วัฒนศักดิ์ และนายพลเอกพระยาสีหราชเดโชไชย (แย้ม ณ นคร) ซึ่งต่อมาได้เป็นเจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต

ในหนังสือพจนานุกรมข้าราชการ ซึ่งพิมพ์เมื่อปี พ.ศ.1480 มีชื่อพระยาสีหราชเดโชไชย (สวาสดิ์ บุนนาค) มียศทหารเป็นนายพลโท

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>