ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

ฐานันดร

หมายถึง ลำดับแห่งยศบรรดาศักดิ์ ยศเจ้านายในราชสกุลมีสองประเภทคือ สกุลยศ คือ ยศที่เกิดเป็นเจ้านายชั้นใด และอิสริยยศ คือ ยศที่พระเจ้าแผ่นดินทรงสถาปนาแต่งตั้ง ส่วนฐานันดรข้าราชการเป็นการจัดระเบียบลำดับยศ ตำแหน่งหน้าที่ราชการ เพื่อประโยชน์ในการบังคับบัญชา

ระเบียบยศศักดิ์ของไทยมีตำราอยู่ในกฎหมาย ครั้งกรุงศรีอยุธยา ตอนที่เรียกว่า "ทำเนียบศักดินา" ซึ่งตราขึ้นในแผ่นดินสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ มีบรรดาศักดิ์ขุนนางชั้นสูงสุดเป็นเจ้าพระยาอยู่ห้าคน คือ เจ้าพระยามหาอุปราช  ฯ  เจ้าพระยาจักรี ฯ  เจ้าพระยามหาเสนาบดี ฯ เจ้าพระยาสุรศรี ฯ เจ้าพระยาศรีธรรมโศกราช ขุนนางชั้นรองลงมาเป็น "ออกญา" บรรดาศักด์พระยาไม่มีในทำเนียบ มาเพิ่มในภายหลัง เมื่อใช้คำพระยามากขึ้นคำ ออกญา จึงสูญไป

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>