จอมยุทธ แห่งบ้านจอมยุทธ.
ภูจอมยุทธ.ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
เชียงรุ้ง
เป็นชื่อเมืองในแคว้นสิบสองปันนา มีชื่อเรียกเป็นหลายอย่างต่าง ๆ กันไปเช่นในพงศาวดารโยนก มีเรียกว่า อาฬวีรัฐ เป็นต้น
แคว้นสิบสองปันนาแยกกันเป็นหลายเมือง ต่างมีเจ้านายปกครอง แต่อยู่ในเครือญาติวงศ์เดียวกัน มีเจ้าเมืองเชียงรุ้งเป็นหัวหน้า มีอาณาเขตอยู่ระหว่างแดนจีน แดนพม่า กับแคว้นลานนาไทย เมืองเชียงรุ้งปรากฎในกฎมณเฑียรบาล ซึ่งตราขึ้นเมื่อรัชกาลสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถว่า เป็นเมืองหนึ่งใน 20 เมือง ที่ได้ถวายดอกไม้ทองเงิน เมืองทั้ง 20 เมืองนั้นคือ เมืองนครหลวง เมืองศรีสัตนาคนหุต เมืองเชียงใหม่ เมืองตองอู เมืองเชียงไกร เมืองเชียงกราน เมืองเชียงแสน เมืองเชียงรุ้ง เมืองเชียงราย เมืองแสนหวี เมืองเขมราช เมืองแพร่ เมืองน่าน เมืองใต้ทอง เมืองโคตรบอง เมืองเรวแกว 16 เมืองนี้ ฝ่ายเหนือ เมืองฝ่ายใต้มีเมืองอุยองตะหนะ เมืองมลากา เมืองมลายู เมืองวรวารี
ชาวเมืองเชียงรุ้งในไทยลื้อ ภาษาและสำเนียงคล้ายชาวนครศรีธรรมราช ที่เป็นดังนี้เพราะปรากฎในพระราชพงศาวดารว่า เมื่อ พ.ศ.1927 สมเด็จพระรามเมศวรยกทัพไปตีเมืองเชียงใหม่ กวาดครอบครัวอพยพผู้คนลงมาแล้วให้ส่งไปไว้เมืองพัทลุง เมืองสงขลา เมืองนครศรีธรรมราช เมืองจันทบุรี ไทยที่อยู่ในเมืองเชียงใหม่ที่กวาดต้อนอพยพมานั้น สมเด็จ ฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงวินิจฉัยว่าคงจะเป็นพวกลื้อนี้โดยมาก
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ เกิดเหตุจลาจลในเมืองลื้อ อาณาเขตสิบสองปันนา จีนอุดหนุนฝ่ายหนึ่ง พม่าอุดหนุนฝ่ายหนึ่ง พวกเจ้านายผู้ใหญ่เมืองเชียงรุ้ง จึงเข้ามาสวามิภักดิ์เป็นขย้าของขัณฑสีมา เมื่อปี พ.ศ.2391 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้า ฯ ทรงพระราชดำริว่า ถ้าไทยเอาสิบสองปันนามาเป็นเมืองขึ้น จะต้องตัดกำลังพม่าทางเมืองเชียงตุงเสียก่อน แต่การตีเชียงตุงไม่เป็นผลสำเร็จ
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า ฯ เจ้าเมืองเชียงรุ้งได้แต่งทูตให้เชิญศุภอักษรกับต้นไม้ทองเงิน เครื่องบรรณาการลงมากรุงเทพ ฯ เมื่อปี พ.ศ.2395 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า ฯ ทรงพระราชดำริว่า ถ้าไทยตีเมืองเชียงรุ้งได้ พม่าก็ทำอะไรแก่เมืองเชียงรุ้งไม่ได้ จึงโปรดให้ยกกองทัพไปตีเมืองเชียงตุง แต่ไม่สำเร็จ
>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>
