ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>

ปรัชญาจีน

ระบบฟาเจียหรือนิตินิยม

ประวัติความเป็นมาและต้นกำเนิดของระบบฟาเจีย

พวกฟาเจียหรือคณะนิตินิยมเป็นพวกที่รวมสิ่งละอันพันละน้อยจากหลักปรัชญาต่างๆ โดยมุ่งที่จะทำให้สังคมและการเมืองบรรลุถึงความสงบได้ ผู้ที่มีชื่อเสียงในคณะนิตินิยมคนหนึ่งคือ ฮันเฟ ฮันเฟมีความคิดตรงข้ามกับเม่งจื้อ คือ เขาเชื่อว่ามนุษย์ทุกคนเกิดมาเลวโดยธรรมชาติ ดังนั้นจำเป็นต้องมีกฏหมายบังคับปกครอง ฮันเฟตำหนิปรัชญาของขงจื้อในข้อที่เกี่ยวกับคุณธรรมทั้งหลายว่าเป็นสิ่งจอมปลอม และการย้อนรำลึกดูตัวอย่างสมัยที่ผ่านมาแล้วเป็นความคิดที่ล้าหลัง เพราะเวลาเปลี่ยนไป ความต้องการก็เปลี่ยนตามไปด้วย ไม่มีสถาบันใหนที่จะมีหลักเพียงหลักเดียวคงอยู่ได้ ค่าของสังคมย่อมเปลี่ยนไปตามกาลเวลา

แนวคิดและหลักคำสอน

ลัทธินี้เชื่อว่ากฏหมายเป็นสิ่งจำเป็น กฏหมายควรเป็นกฏหมายที่เที่ยงธรรมและควรใช้ปฏิบัติกับทุกคนไม่ว่าเจ้าหรือไพร่ กฏหมายควรเขียนให้ชัดเจน เพื่อให้คนเข้าใจว่าควรทำสิ่งใดหรือหลีกเลี่ยงสิ่งใด ผู้ฝ่าฝืนกฏหมายก็ควรได้รับการลงโทษอย่างรุนแรง อิทธิพลของระบบฟาเจียที่มีต่อสังคมจีน ระบบฟาเจียกำหนดและควบคุมสังคมให้เป็นระเบียบเรียบร้อย โดยมีครอบครัวเป็นศูนย์กลาง ฝึกให้สมาชิกในครอบครัวรู้จักรับผิดชอบต่อกันก่อนสิ่งอื่น ประชาชนทุกคนควรเป็นประชาชนที่ดีในยามสงบ และเป็นทหารที่ดีในยามมีศึกสงคราม ปรัชญาการปกครองของพวกนักนิตินิยมได้ทิ้งร่องรอยแห่งความเจริญไว้ให้แก่จีนในราชวงศ์ต่อไป จีนภายใต้ระบบคอมมิวนิสต์ยังคงมีปรัชญานิตินิยมแฝงอยู่

- ลัทธิขงจื้อ
- ลัทธิเต๋า (เล่าจื้อ)
- ลัทธิเม่งจื้อ
- ลัทธิโมจื้อ
- ลัทธิซุ่นจื้อ
- ระบบฟาเจียหรือนิตินิยม
- ลัทธิฝ่าหลุนกง