เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์  >>

น้ำสกัดชีวภาพ

น้ำสกัดชีวภาพเพื่อป้องกันและจำกัดศัตรูพืช
การใช้สารสกัดธรรมชาติจากพืช
ชนิดของสมุนไพรที่ใช้ในการป้องกันศัตรูพืช

การใช้สารสกัดธรรมชาติจากพืช

สมุนไพรเพื่อการป้องกันกำจัดแมลง
ปัจจุบันเกษตรกรมีการใช้สารเคมีอย่างมากมายทำให้ต้องสูญเสียเงินทอง ทรัพยากรสิ่งแวดล้อม ความสมดุลยทางธรรมชาติ กระทบไปถึงความปลอดภัยในชีวิตของเกษตรกรผู้ผลิตและผู้บริโภค การใช้สมุนไพรจึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่สามารถลดต้นทุนและทำใช้เองได้

ข้อดีของการใช้สมุนไพรในการป้องกันกำจัดแมลง

  1. ปลอดภัยพืชสมุนไพรส่วนมากมีฤทธิ์อ่อนไม่เป็นพิษต่อคนและสัตว์เลี้ยง
  2. ไม่ก่อให้เกิดปัญหาสารพิษตกค้างเนื่องจากสลายตัวได้ง่าย
  3. โอกาสที่แมลงสร้างความต้านทานน้อยกว่าสารเคมี
  4. ออกฤทธิ์กับแมลงในหลายด้านเป็นพิษน้อยต่อศัตรูธรรมชาติ
  5. ประหยัด ราคาถูก เนื่องจากสมุนไพรเหล่านี้หาได้ง่ายและสามารถเตรียมได้เอง ทำให้ลดดุลการค้าที่เสียเปรียบต่างประเทศ
  6. เป็นพืชเศรษฐกิจ ควรส่งเสริมการปลูกสมุนไพรไว้เพื่อใช้ภายในประเทศและเพื่อการส่งออกอย่างจริงจัง ในรูปสารสกัดจะทำให้ได้ราคาดี

สารสกัดจากสมุนไพรมีผลต่อแมลง

  1. เป็นสารไล่แมลง
  2. ทำให้แมลงกินอาหารน้อยลง
  3. ทำให้แมลงเป็นหมัน
  4. ยับยั้งการเจริญเติบโตของหนอน
  5. ลดการวางไข่ การฟักไข่ของแมลง
  6. เป็นพิษโดยตรงต่อแมลง

สมุนไพรที่ออกฤทธิ์ในการป้องกันกำจัดศัตรูพืช

  1. สมุนไพรที่รสขมฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ป้องกันแมลง ได้แก่ ฟ้าทลายโจร,บอระเพ็ด, สะเดา,หญ้าใต้ใบ,โทรเทง
  2. สมุนไพรที่มีรสฟาดแก้เชื้อราโรคพืช ได้แก่ เปลือกแค,เปลือกมังคุด,เปลือกสีเลือด, ใบฝรั่ง,ใบทับทิม,ขมิ้น
  3. สมุนไพรที่มีรสเปรี้ยวไล่แมลงแสบร้อน ได้แก่ เปลือกส้ม มะกรูด มะนาว น้ำส้มสายชู น้ำมะขาม
  4. สมุนไพรประเภทเมา เบื่อฆ่าหนอน เพลี้ย แมลงอื่น ๆ ได้แก่ หางไหล ยาสูบ ขอบชะนาง แดง-ขาว หนอนตายหยาก ใบน้อยหน่า สลัดใด พญาไร้ใบ แสก เม็ดมะกล่ำ
  5. สมุนไพรหอมระเหยไล่แมลง เปลี่ยนกลิ่นต้นพืช ได้แก่ ตะไคร้หอม โหระพา กระเพรา ผักชี สาบเสือ สาบแร้งสาบกา กระทกรก ผักแพรวแดง

ชนิดของสมุนไพรที่ใช้ในการป้องกันศัตรูพืช

บอระเพ็ด

วิธีเตรียมและการใช้
นำเถาบอระเพ็ดสด 5 กก. หั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ แล้วบดหรือโขลกให้ละเอียดผสมกับน้ำ 12 ลิตร ทิ้งไว้นาน 12 ชั่วโมง จากนั้นกรองเอาแต่น้ำด้วยผ้าขาวบาง ๆ ก่อนน้ำไปใช้ให้ผสมสารจับใบ เช่น ผงซักฟอก น้ำยาล้างจาน หรือแชมพู ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ใช้ฉีดพ่นวันละ 1 ครั้ง เวลามีปัญหาศัตรูพืช หรือใช้บอระเบ็ดสดสับเป็นชิ้นเล็ก ๆ หว่านทั่วแปลงข้าวครั้งแรกหลังจากหว่านข้าวได้ 7 วัน และอีกครั้งเมื่อข้าวอายุได้ 60 วัน ในอัตราบอระเพ็ด 10 กก./ไร่

  • ศัตรูเป้าหมาย ได้แก่ เพลี้ยกระโดด จักจั่นสีเขียว หนอนกอ หนอนกระทู้

สะเดา(สะเดาไทย,สะเดาอินเดีย,สะเดาช้าง)

วิธีเตรียมและการใช้มีทั้งแบบใช้เมล็ดกับใช้ใบ
กรณีใช้เมล็ด ให้นำเมล็ดสะเดาที่แห้งแล้ว 1 กก. มาบดหรือโขลกให้ละเอียด เอาผงเมล็ดที่ได้มาแช่น้ำ 20 ลิตร หรือ 1 ปิ๊บ ทิ้งไว้นาน 12-24 ชั่วโมง แล้วกรองเอาแต่น้ำด้วยผ่าขาวบาง ส่วนกากสามารถใช้ทำปุ๋ยได้ ก่อนนำไปใช้ให้ผสม การจับใบ เช่น ผงชักฟอก,น้ำยาล้างจาน,หรือแชมพู ในอัตราส่วน 1 ช้อนโต๊ะน้ำ 20 ลิตร ใช้ฉีดน้ำพ่นทุก ๆ 6-10 วัน ในช่วงเวลาเย็น กรณีใช้ใบ ต้องใช้ใบสะเดาสด (ใบสดจะมีสีเขียวเข้ม) ไม่น้อยกว่า 2 กก. นอกนั้นใช้วิธีการทำและวิธีใช้เช่นเดียวกันเมล็ด

  • ศัตรูเป้าหมาย ได้แก่ ด้วงหมัดผัก เพลี้ยอ่อน เพลี้ยจักจั่นสีเขียว เพลี้ยกระโดดหลังขาว ผีเสื้อม้วนหวาน หนอนกอสีครีม หนอนกอข้าว หนอนกระทู้ หนอนม้วนใบข้าว หนอนชอนใบส้ม หนอนกระทู้กัดต้น หนอนกระทู้ควายพระอินทร์ หนอนใยกะหล่ำ ด้วงเต่าฟักทอง หนอนใยผักตักแตน ไส้เดือนฝอย และแมลงในโรงเก็บ

กระเทียม

วิธีการเตรียมและการใช้
กรณีใช้สำหรับฉีดพ่น ทำได้โดยใช้กระเทียม 1 กำมือใหญ่บดหรือโขลกให้ละเอียด เติมน้ำร้อนครึ่งลิตร ทิ้งไว้ 24 ชั่วโมง แล้วกรองเอาแต่น้ำด้วยผ้าขาวบาง ๆ ผสมน้ำลงไปอีก 4 ลิตร ก่อนนำไปใช้ให้ผสมสารจับใบในอัตราส่วนครึ่งช้อนโต๊ะ ใช้ฉีดพ่น 2 ครั้ง กรณีทำเป็นผงใช้โรย ให้ใช้กระเทียมแกะกลีบ 1 กำมือพูนๆ บดหรือโขลกละเอียดให้เป็นผง นำผงที่ได้ไปใช้กำจัดศัตรูพืช โดยใช้โรยบนพืชผักที่มีปัญหา โรยในเวลาที่พืชผักไม่เปียก

  • ศัตรูเป้าหมาย ได้แก่ ด้วงปีกแข็ง เพลี้ยอ่อน เพลี้ยไฟ ไส้เดือนฝอย แมลงหวี่ขาว โรคราน้ำค้าง และโรคราสนิม

พริก,พริกไทย

วิธีเตรียมและการใช้
ให้บดพริกหรือพริกไทย 100 กรัม จากนั้นพริกหรือพริกไทยที่บดแล้วผสมน้ำ 1 ลิตรทิ้งไว้ 20 ชั่วโมง กรองเอาแต่น้ำด้วยผ้าขาวบาง ให้เติมน้ำลงไปอีก 1 ลิตร ก่อนให้ผสม สารจับใบ เช่น ผงชักฟอก น้ำยาล้างจาน 1 หยด นำไปฉีดพ่นทุกๆ 7 วัน

  • ศัตรูเป้าหมาย ได้แก่ มด เพลี้ยอ่อน เพลี้ยไฟ หนอนผีเสื้อ ด้วงปีกแข็ง หนอนกะหล่ำปลี ด้วงใน ข้าว และไวรัสบางชนิด

ยาสูบ

วิธีเตรียมและการใช้ ให้นำก้านและใบยาสูบ 1 กก. บดหรือโขลกให้ละเอียด แช่ก้านและใบยาสูบที่ตำละเอียดในน้ำ 5 ลิตร นาน 1 วัน จากนั้นเติมผงสบู่ 1 กำมือ แล้วกรองเอาไปใช้ ใช้ฉีดพ่นในแปลงพืชผัก

  • ศัตรูเป้าหมาย ได้แก่ เพลี้ยอ่อน หนอนผีเสื้อ ด้วงมัดกระโดด หนอนชอนใบ และเพลี้ยไฟ

มะรุม (มะค้อนก้อม)

วิธีเตรียมและการใช้
นำใบของมะรุมมาคลุกเคล้าในดินที่เตรียมไว้ก่อนจะปลูกพืช หลังจากนั้นทิ้งไว้ 1 อาทิตย์ เพื่อให้สารที่อยู่ในใบของมะรุมออกฤทธิ์เมื่อใบเน่าเปื่อย จะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้ดี

ผกากรอง

เป็นไม้กิ่งพุ่มสูง 1-2 เมตร มีกลิ่นรุนแรง ใบออกตรงกันข้าม กลีบดอกย่อยสีชมพู แดง เหลือง ขาวและส้มติดกันเป็นหลอด กลีบเลี้ยงมีสีเขียว ลกลม เมื่อลูกมีสีดำภายในมี 2 เมล็ด ออกดอกตลอดปี กากรองนั้นมีสาร lantadene A ซึ่งมีพิษต่อระบบประสาทของแมลง

วิธีสกัด
ใช้ดอกและใบ 50 กรัมบดกับน้ำกลั่น 400 ซีซี หรือใช้เมล็ดบดละเอียดอัตรา 1 ต่อ 2 ส่วนแช่ทิ้งไว้ 24 ชั่วโมงแล้วกรองแต่น้ำไปฉีดแมลง

  • ศัตรูเป้าหมาย กำจัดหนอนห่อใบข้าววัยที่ 2 หนอนกระทู้ผัก

หางไหลหรือโล่ติ๊น

เป็นไม้เลื้อยชนิดแข็งลักษณะเป็นเถา ใบออกเป็นช่อ มีใบย่อย 7 ใบ ลักษณะรูปไข่ค่อนข้างยาวโคนใบเล็กเรียวขึ้นไปและปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ ดอกเป็นช่อขนาดเล็กสีแดงอ่อนรูปร่างเหมือนดอกถั่ว รากอยู่ใต้ดิน ผลมีลักษณะเป็นฝักแบน เมล็ดภายในฝักกลมและแบนเล็กน้อย สีน้ำตาลปนแดง หางไหลมีสารที่ทำให้แมลงหายใจได้น้อยลง ทำให้ขาดออกซิเจน และตายในที่สุด

วิธีการเตรียมและการใช้
บดหางไหลประมาณ 1 กก. ต่อน้ำ 20 ลิตร ทิ้งไว้ 1-2 วัน นำมากรองใช้ ฉีดพ่นกำจัดแมลง หรือแช่รากกล้าข้าว 18 ชั่วโมง ก่อนปักดำ ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของตัวอ่อน เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล และเพลี้ยจักจั่นสีเขียวได้

  • ศัตรูเป้าหมาย ใช้กำจัดหนอนห่อใบข้าว หนอนกระทู้ผัก หนอนใยผัก เพลี้ยกระโดด เพลี้ยจักจั่น

    แต่มีข้อควรระวังคือ หางไหลหรือโล่ติ๊กเป็นพิษกับปลา ไม่ควรให้กับพืชที่ปลูกยกร่องหรือพืชที่ปลูก ใกล้แหล่งน้ำ

สลอด (สบู่ดำ)

เป็นไม้พุ่ม ใบและช่อดอกคล้ายกับใบฝ้ายแต่หนากว่า ใบหยักคล้ายใบละหุ่งแต่หยักตื้นมี 4 แฉก ดอกมีขนาดเล็ก ผลเกลี้ยงเกลารูปทรง 6 เหลี่ยมคล้ายลูกจันทร์ เมื่อแก่จะแตกออกเป็น 3 รอย ภายในผลมี 3 เมล็ด ๆ มีรูปร่างสามเหลี่ยมมุมบนมีสีน้ำตาล

วิธีการเตรียมและการใช้
นำลูกสลอดมาบดละเอียด 1 กก. แช่น้ำ 1 ปี๊บ ทิ้งไว้ 3 วัน กรองเอาแต่น้ำไปใช้ฉีดพ่นในแปลงผัก

หนอนตายหยาก

เป็นไม้เถา เถากลมเล็กเรียวสีเขียว พาดพันต้นไม้อื่น ใบรูปหัวใจ ผิวและขอบเรียบสีเขียวเข้มมีหัวเป็นแท่งกลมยาว ขนาดนิ้วมือกระจุก ดอกตูมเป็นรูปเหมือนเงินรางสีเขียวอมเหลือง บานออกเป็นสีแดงเข้มหรือขาว ฝักเล็กปลายแหลม ยาว 2 ซม. ขึ้นตามป่าดงดิบทั่วไป

วิธีการเตรียมและการใช้
ใช้รากประมาณ 1 กก. มาตำและแช่น้ำ 20 ลิตร นาน 1 – 2 วัน กรองเอาแต่น้ำมาใช้ฉีดพ่นแมลง ก่อนใช้ให้ผสมสารจับใบ เช่น น้ำยาล้างจาน แชมพู ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ฉีดพ่นแมลง 1 – 2 ครั้ง

  • ศัตรูเป้าหมาย หนอนกระทู้ หนอนใยผัก และหนอนคึบ

ตะไคร้หอม

เป็นพืชล้มลุกที่ขึ้นเป็นกอใหญ่ ๆ เหมือนตะไคร้บ้าน แต่ลำตนเป็นข้อและปล้องสีม่วงแดง ใบยาวกว่าตะไคร้บ้าน ออกดอกในช่วงฤดูหนาวเป็นช่อยาวใหญ่ โน้มอ่อนลง สีน้ำตาลแดงคล้ำ ใบและต้นมีกลิ่นหอมฉุนจัด ใบชุ่มไปด้วยน้ำมันเมื่อถูกไฟจะลุกได้ง่ายที่สุด ขยายพันธุ์แบบแยกหน่อ

วิธีการเตรียมและการใช้

  • ใช้ใบสดผสมกับข่า ใบสะเดาสด ตำให้ละเอียด อัตรา 1:1:1 แช่น้ำ 1 ปี๊บ หมักทิ้งไว้ 1 คืน แล้วกรองเอาแต่น้ำไปใช้ อัตราส่วน 10 ช้อนแกงต่อน้ำ 20 ลิตร ฉีดกำจัดแมลงในแปลงผัก
  • ใช้ใบสดและแห้งของคะไคร้ที่แก่จัด รองพื้นยุ้งฉาง เพื่อป้องกันแมลงศัตรูพืชทำลายผลลิตในโรงเก็บ

    ศัตรูเป้าหมาย หนอนใยผัก หนอนกระทู้ผัก แมลงในยุ้งฉาง

สาบเสือ (ต้นเสือหมอบ,หญ้าดอกขาว,หญ้าลืมเมือง,หญ้าเมืองร้าง,หญ้าเหม็น)

เป็นไม้ที่แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มสูง 1-2 เมตร ตามลำต้นและกิ่งก้านจะมีขนนุ่มประปราย ใบมีลักษณะเป็นรูปหอก ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อย มีขนปกคลุมทั้งใบ ดอกเป็นช่อ อยู่ตรงส่วนปลายกิ่ง มีสีม่วงหรือเงินอมม่วงอ่อน ผลมีขนาดเล็ก มีสีดำ เป็นเหลี่ยม 5 เหลี่ยม

วิธีเตรียมและการใช้
เอาต้นและใบสาบเสือแห้งประมาณ 1 กก. แช่น้ำ 1 ปิ๊บ (20 ลิตร) ทิ้งไว้ 1-2 คืน แล้วกรองเอาแต่น้ำมาใช้ ถ้าให้ดีควรผสมสารจับใบเข้าไปด้วยจะทำให้มีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น

  • ศัตรูเป้าหมาย หนอนใยผัก , หนอนกระทู้ผัก, เพลี้ยอ่อน

ว่านน้ำ

เป็นไม้ล้มลุก สูง 1-2 เมตร พบตามริมหนองน้ำหรือที่ชื้นแฉะ (บางคนชอบปลูกเป็นไม้ประดับ) โดยมีเหง้าอยู่ใต้ดินลักษณะเป็นรูปกระบอกยาวประมาณ 5-20 ซม. เจริญไปตามยาวขนานกับผิวดินไม่ค่อยแตกกิ่งก้าน ว่านน้ำจะมีน้ำมันหอมระเหยที่เป็นพิษต่อระบบประสาทของแมลง ส่วนที่มีสารออกฤทธิ์คือเหง้า มีฤทธิ์เป็นสารฆ่าแมลง ขับไล่แมลง ทำให้แมลงหยุดชะงักการกินและยับยั้งการสืบพันธุ์ของแมลง

วิธีเตรียมและการใช้
ให้นำเหง้าว่านน้ำ 30 กรัม มาบดหรือโขลกให้ละเอียดผสมน้ำ 4 ลิตร ทิ้งไว้ 20 ซม. หรือจะต้มนาน 45 นาทีก็ได้จากนั้นกรองเอาแต่น้ำด้วยผ้าขาวบาง ก่อนนำไปใช้ให้ผสมสารจับใบ ใช้ฉีดพ่น 2 ครั้ง เวลาที่ปัญหาหรือใช้เหง้าบดเป็นคลุกเคล้ากับเมล็ดพันธุ์พืชที่แห้ง ในอัตราส่วนว่านน้ำ 1 กก. ต่อเมล็ดพันธุ์ข้าว 50 กก. เพื่อป้องกันแมลงศัตรูในโรงเก็บ

  • ศัตรูเป้าหมาย แมลงวันแตง, แมลงวันทอง, ด้วงหมัดผัก , หนอนกระทู่ผัก , แมลงในโรงเก็บ, ด้วงงวงข้าว, ด้วงเจาะเมล็ดถั่ว, มอดตัวป้อม, มอดข้าวเปลือกและแมลงกัดกินผัก

ยี่โถ

เป็นไม้พุ่มสูง 2-3 เมตร แตกสาขามากมาย ลำต้นเกลี้ยงเปลือกสีเทา มีน้ำยางสีขาว ดอกมีสีขาว แดงชมพูแก่ เหลืองอ่อน ใบมีฤทธิ์ต่อหัวใจอาจทำให้ตายได้

วิธีเตรียมและการใช้

  1. นำดอกและใบจำนวน 1 กก. มาบดหรือโขลกให้ละเอียด
  2. นำมาแช่น้ำ ½ ปิ๊บ ทิ้งไว้ 2 วัน
  3. กรองเอาแต่น้ำไปใช้และก่อนนำไปใช้ให้ผสมสารจับใบ เช่น ผงซักผ้า , น้ำยาล้างจาน, แชมพู, ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ
  4. ใช้ฉีดพ่น 2 ครั้ง (วันละ 1 ครั้ง ติดต่อกัน 2 วัน ) เวลาทีปัญหาศัตรูพืช

ศัตรูเป้าหมาย หนอนหลายชนิดในแปลงผัก

 

ดอกดาวเรือง (ดอกคำปู้จู้)

เป็นพืชล้มลุก อายุ 1 ปี ใบประกอบแบบขนนก ดอกเป็นกระจุกสีส้มเหลือง ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ปลูกเป็นไม้ประดับ

วิธีเตรียมและการใช้

  1. นำดอกดาวเรือง จำนวน 500 กรัม ต้มใน น้ำ 4 ลิตร ทิ้งไว้ให้เย็น
  2. กรองเอาแต่น้ำด้วยผ้าขาวบางผสมน้ำลงไปอีก 4 ลิตร
  3. ก่อนนำไปใช้ให้ผสมสารจับใบ เช่น ผงซักผ้า, น้ำยาล้างจาน, แชมพู, ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ
  4. ใช้ฉีดพ่น 2 ครั้ง (วันละ 1 ครั้ง ติดต่อกัน 2 วัน)

    ศัตรูเป้าหมาย เพลี้ยกระโดด, เพลี้ยจักจั่น , เพลี้ยหอย. เพลี้ยอ่อน, เพลี้ยไฟ, แมลงหวี่ขาว ฯลฯ

น้อยหน่า

เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ใบเดี่ยวรูปไข่ ออกดอกตามง่ามใบ ผลร่วมทรงกลม เปลือกเป็นตา ๆ มีร่องลึกตามแนวเนื้อหุ้มเมล็ดภายในผล เมล็ดรูปกระสวยสีน้ำตาลไหม้ ปลูกเป็นอาหารขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

วิธีการเตรียมและการใช้

  1. นำเมล็ดประมาณ 1 กก. บดละเอียด
  2. นำไปผสมน้ำ 1 ปิ๊ป (20 ลิตร) แช่ทิ้งไว้ 1-2 วัน
  3. กรองเอาแต่น้ำด้วยผ้าขาวบาง และก่อนนำไปใช้ให้ผสมสารจับใบ เช่น ผงซักผ้า, น้ำยาล้างจาน, แชมพู, ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ

    ศัตรูเป้าหมาย เพลี้ยอ่อนในแปลงผัก

มะเขือเทศ (มะเขือส้ม)

วิธีเตรียมและการใช้

  1. ให้ใช้ใบสดมะเขือเทศ 3 กรัม บดหรือโขลกให้ละเอียด ผสมน้ำ 5 ลิตร หรือใช้ใบสด
  2. มือพูน ๆ บดโขลกให้ละเอียดผสมน้ำอุ่นหรือน้ำร้อน 2 ลิตร ผสมน้ำทิ้งไว้ 5 ชม.
  3. กรองด้วยผ้าขาวบาง ก่อนนำไปใช้ให้ผสมกับสารจับใบเช่น ผงซักผ้า, น้ำยาล้างจาน, แชมพู ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ
  4. ใช้ฉีดพ่นทุก ๆ 2 วัน (วันละ 1 ครั้งติดต่อกัน 2 วัน)

    ศัตรูเป้าหมาย ด้วงหมัดผัก, ด้วงหน่อไม้ฝรั่ง, แมลงวันทั่วไป, หนอนเจาะลำต้นลายจุด, ไรแดง, หนอนผีเสื้อ,หนอนใยผัก, ไส้เดือนฝอย

ขมิ้นชัน

วิธีการเตรียมและการใช้

  1. ใช้หัวขมิ้นแก่สด 1 กก. ทุบพอแหลก แช่น้ำ 20 ลิตร นาน 1-2 วัน
  2. กรองด้วยผ้าขาวบางก่อนนำไปใช้ให้ผสมสารจับใบ เช่น ผงซักผ้า, น้ำยาล้างจาน, แชมพู, ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ถ้าใช้สมกับหัวว่านน้ำอย่างละ ½ กก. จะช่วยเสริมฤทธิ์กัน หรือใช้ล่อแมลงวันทอง

    ศัตรูเป้าหมาย หนอนกระทู้ผัก

แชร์ไปที่ไหนดี แชร์ให้เพื่อนสิ แชร์ให้เพื่อนได้ แชร์ให้เพื่อนเลย