วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา >>
ไฮเดรนเยีย
(Hydrangea)
ต่างประเทศมักรู้จักไฮเดรนเยียในชื่อของ
ฮอร์เดนเชีย (Hortensia) ซึ่งเป็นพืชสกุลหนึ่งในวงศ์ Hydrangeaceae ซึ่ง
ประกอบไปด้วยพืชสกุลต่าง ๆ ถึง 80 สกุล ส่วนใหญ่พบใน จีน ญี่ปุ่น
ทวีปอเมริกาพบตั้งแต่เม็กซิโกไปจนถึงอเมริกาใต้ แต่บางสกุลอาจพบในออสเตรเลีย
นิวซีแลนด์ (9 สกุล) แอฟริกา (6 สกุล) ยุโรปพบเพียง สกุลเดียว
ไฮเดรนเยียมีจำนวนชนิดถึง 80 ชนิด
แต่ส่วนใหญ่ที่มนุษย์นำมาพัฒนาพันธุ์โดยสร้างลูกผสมออกมาหลายร้อยพันธุ์นั้นมีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า
Hydrangea macrophylla
ไฮเดรนเยีย (Hydrangea) เป็นไม้พุ่งสูง 1-3 เมตร
จัดเป็นพืชหลายฤดูชอบอากาศหนาวเย็น บางชนิดเป็นไม้ยืนต้นหรือไม้เลื้อย
แต่ส่วนใหญ่มักเป็นไม้พุ่มเตี้ย ใบเกิดแบบตรงข้าม แผ่นใบมีขนาดกว้างใหญ่ ขอบใบจัก
ช่อดอกเกิดส่วนปลายกิ่งหรือยอดลำต้น
ดอกประกอบด้วยใบประดับที่มีสีสวยงามแล้วแต่พันธุ์
ไฮเดรนเยียอาจผลัดใบหรือไม่ผลัดใบก็ได้
แต่ถ้าเป็นชนิดที่อยู่ในเขตอบอุ่นจะผลัดใบพักตัวในฤดูหนาว
ดอกของไฮเดรนเยียเกิดที่ปลายยอดกิ่งหรือยอดลำต้น
เป็นช่อดอกแบบช่อเชิงหลั่นหรือช่อแยกแขนง (corymbs or panicles) ช่อ
ดอกประกอบด้วยดอกสองแบบ คือ
กลุ่มดอกสมบูรณ์เพศซึ่งมีขนาดเล็กที่อยู่บริเวณใจกลางช่อดอกใหญ่
ส่วนกลุ่มดอกที่มีขนาดดอกย่อยใหญ่สะดุดตานั้นความจริงเป็นดอกที่เกิด
จากกลีบดอกประดับดูสะดุดตา เกิดเป็นวงรอบขอบนอกของช่อดอกใหญ่
ไฮเดรนเยียบางชนิดมีช่อดอกซึ่งประกอบด้วยดอกย่อยสมบูรณ์เพศทั้งช่อเลยก็มี
ดอกไฮเดรนเยียส่วนใหญ่จะมีสีขาวเป็นหลัก แต่บางชนิด เช่น H. macrophylla
อาจเป็นสีน้ำเงิน แดง ชมพูหรือม่วง
ซึ่งขึ้นอยู่กับระดับความเป็นกรดหรือด่างของเครื่องปลูก
หากเครื่องปลูกมีสภาพเป็นกรด pH 5.0-5.5 สีดอก จะออกเป็นสีน้ำเงิน
ถ้าสภาพเป็นด่างจะให้ดอกสีม่วงหรือชมพู ถ้าปลูกในเครื่องปลูกที่สภาพเป็นกลาง
ดอกไฮเดรนเยียจะมีสีครีมซีด
ทั้งนี้เพราะไฮเดรนเยียเป็นหนึ่งในบรรดาพืชไม่กี่ชนิดที่สะสมธาตุอะลูมินัม
ธาตุนี้จะถูกปลดปล่อยออกมาจากเครื่องปลูกซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรด
ธาตุนี้จะทำปฏิกิริยากับสารละลายในกลีบดอกทำให้เกิดสีน้ำเงินขึ้นได้
ปกติไฮเดรนเยียต้องการดินที่เป็นกรดอ่อน pH 6.0-6.5 จะเติบโตได้ดี
การขยายพันธุ์
สำหรับการขยายพันธุ์ใโดยวิธีการปักชำกิ่งช่วงที่เหมาะสมสำหรับการ
ขยายพันธุ์คือช่วงฤดูฝนเพราะสภาพอากาศชื้น
และเป็นช่วงที่ต้นพันธุ์แตกหน่อกิ่งก้านมาก ทำให้มีกิ่งพันธุ์จำนวนมาก
การเพาะชำอาจปักชำในกระบะชำที่มีทรายหยาบและแกลบดำเป็นวัสดุปักชำและใช้
ฮอร์โมนเร่งราก
ช่วยให้มีจำนวนและความยาวรากเพิ่มขึ้นจากนั้นจึงย้ายกิ่งลงถุงพลาสติกดำ
การดูแลรักษา
ช่วง ฤดูร้อนควรมีการพรางแสงด้วยตาข่ายพลาสติกดำหรือซาแลนโดยพรางแสง
50% เพื่อลดอาการไหม้ที่ใบและดอก
เนื่องจากความเข้มแสงในช่วงต้นฤดูหนาวและช่วงฤดูร้อนมีมาก
