วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา >>
ชีววิทยาด้านโครงสร้าง
ศ. ดร. ม.ร.ว. ชิษณุสรร สวัสดิวัตน์
ภาควิชาชีวเคมี และศูนย์เพื่อความเป็นเลิศทางด้านโครงสร้างและ
การทำงานของโปรตีน คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
ชีววิทยาด้านโครงสร้างครอบคลุมถึงการศึกษาโครงสร้างของระบบทางชีวภาพต่าง ๆ ทุกระดับตั้งแต่ระดับชีวโมเลกุลขนาดใหญ่ โครงสร้างใหญ่กว่าโมเลกุล ออร์กาเนล เซลล์ เนื้อเยื่อ อวัยวะ จนถึงร่างกายทั้งหมด ในปัจจุบันเนื่องจากมีการพัฒนาเทคโนโลยีสมัยใหม่ ชีววิทยาด้านโครงสร้าง จึงครอบคลุมและเชื่อมโยงศาสตร์เดิมต่าง ๆ เช่น กายวิภาคศาสตร์ และ ชีวเคมี เป็นต้น โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างและกลไกการทำงานในสิ่งมีชีวิต
การบรรยายครั้งนี้จะกล่าวถึงความสนใจของข้าพเจ้าด้านเคมีของโปรตีน ตั้งแต่เรียนปริญญาตรี ประสบการณ์การเรียนรู้เกี่ยวกับสาขานี้ในห้องปฏิบัติการชั้นนำที่มีความโดดเด่นในเรื่องการวิจัยเกี่ยวกับโปรตีนแห่งหนึ่ง และความพยายามที่จะทำงานวิจัยด้านโครงสร้างและการทำงานของโปรตีนในประเทศไทยกว่า 35 ปี ทั้งที่มีอุปสรรคต่างๆมากมาย งานวิจัยได้ครอบคลุมแนววิจัยสองชนิด คือ การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างและการทำงานของโปรตีน และการศึกษาการเปลี่ยนแปลงในปริมาณ หรือโครงสร้างของโปรตีนที่ทำให้เกิดโรค ซึ่งตลอดเวลาที่ผ่านมาข้าพเจ้ามีความโชคดีที่ได้เรียนรู้จากนักชีววิทยาด้านโครงสร้างชั้นนำของโลกหลายท่าน ไม่เพียงแต่เรียนรู้เกี่ยวกับโปรตีนเท่านั้น แต่ยังได้สร้างความเข้าใจเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์มากขึ้น ในฐานะที่เป็นอาจารย์คนหนึ่ง ข้าพเจ้าย่อมต้องสอนหนังสือด้วย แต่ก็ได้พยายามทำให้งานวิจัยกับการสอนเสริมซึ่งกันและกัน
นอกจากนั้นในฐานะอาวุโสก็ได้มีโอกาสทำงานบริหารหลายครั้ง และได้พยายามสนุกกับทุกอย่างโดยมีจุดยืนที่มุ่งเน้นถึงการส่งเสริมงานวิชาการ และพยายามทำงานวิจัยร่วมด้วยมาโดยตลอด สุดท้ายข้าพเจ้าได้สนุกกับงานที่เกี่ยวข้องกับสมาคมวิชาชีพ และองค์กรวิทยาศาสตร์นานาชาติ เพราะทำให้ข้าพเจ้ามองเห็นว่าวิทยาศาสตร์สามารถเป็นศูนย์กลางในการก่อให้เกิดการรวมตัวรวมใจบุคคลจากมหาวิทยาลัย/สถาบัน ต่าง ๆ ในประเทศต่าง ๆ ทั้งที่มีเชื้อชาติต่างกัน ศาสนาต่างกัน อุดมการณ์ต่างกัน อุดมการณ์ทางการเมืองต่างกัน ให้ทำงานร่วมกันเพื่อประโยชน์ของมวลมนุษย์