ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
ศาสนาโซโรอัสเตอร์ (Zoroastrianism)
สัญลักษณ์ของศาสนาโซโรอัสเตอร์
ในศาสนาโซโรอัสเตอร์ นิยมใช้รูปศาสดาโซโรอัสเตอร์ และคบไฟในกระถางเป็นเครื่องหมาย เพราะในศาสนานี้บูชาไฟในฐานะเทพเจ้าแห่งแสงสว่าง และความอบอุ่น อันเป็นเครื่องหมายแสดงถึงคุณลักษณะของพระเจ้าอหุระ มาซดะ ผู้ทรงความบริสุทธิ์ ผู้ทรงแสงสว่างยิ่งกว่าแสงสว่างอันใด ผู้ประทานความอบอุ่นให้แก่มนุษย์ทั้งหลาย ไฟผู้ให้กำเนิดแสงสว่างย่อมเผาผลาญสิ่งสกปรก ให้เหลือแต่ความบริสุทธิ์ เปรียบเสมือนพระเจ้าประทับอยู่ที่ใด ที่นั่นย่อมมีแต่ความบริสุทธิ์
คัมภีร์ของศาสนาโซโรอัสเตอร์
อเวสตะ เป็นชื่อคัมภีร์ของศาสนาโซโรอัสเตอร์ แปลว่า ความรู้ คล้ายกับความหมายของคำว่า เวทะ ของพราหมณ์ ภาษาของคัมภีร์ คือภาษาอเวสตะ เป็นภาษาใกล้เคียงกับภาษาสันสกฤต คัมภีร์อเวสตะแบ่งออกเป็น 5 หมวดใหญ่ดังต่อไปนี้
- ยัสนะ แปลว่า บูชา เป็นหมวดที่เก่ากว่าเพื่อน และเป็นส่วนที่สำคัญที่สุด มีคาถากำกับอยู่ 17 คาถา กล่าวกันว่า โซโรอัสเตอร์เขียนขึ้นเอง
- วิเปรัท เป็นบทอ้อนวอนต่อเทพทั้งปวง ใช้คู่กับยัสนะ ประกอบด้วยบทง่ายๆ 20 บท 3
- เวนทิทัท แปลว่า กฎที่เป็นปฏิปักษ์ต่อมารร้าย เป็นระเบียบวินัยเกี่ยวกับพิธีกรรมของพระ นอกจากนั้น ยังกล่าวถึงเรื่องจักรวาล ประวัติศาสตร์ คำสอนเรื่องสวรรค์นรก สามส่วนนี้เป็นส่วนสำคัญของคัมภีร์อเวสตะ และใช้สำหรับนักพรตแห่งศาสนานั้นโดยเฉพาะ
- ยัษฏส บทสวดบูชา เป็นบทกวีสำหรับใช้สวดบูชาทูตสวรรค์ 21 องค์ และวีรบุรุษแห่งศาสนาโซโรอัสเตอร์ นักพรตได้นำมาใช้เป็นคัมภีร์แรกในพิธีกรรม เป็นคัมภีร์คู่มือของนักพรต
- โขรท-อเวสตะ แปลว่า อเวสตะน้อย เป็นหนังสือคู่มือ สำหรับใช้สวดมนต์ของศาสนิกชนทั่วไป
นิกายในศาสนาโซโรอัสเตอร์
นิกายที่สำคัญของศาสนาโซโรอัสเตอร์มี 2 นิกาย คือ
- นิกายษหันษหิส (Shahanshahis) นิกายนี้คงถือคัมภีร์ที่ว่าด้วยการที่พระเจ้าแจ้งเรื่องราวต่างๆลงมาทางศาสดาโซโรอัสเตอร์เป็นสำคัญ ซึ่งคัมภีร์ดังกล่าวเป็นคัมภีร์ที่เกิดขึ้นใหม่ในสมัยต้นศตวรรษ ที่ 3 อันได้มีการแปลคัมภีร์ของศาสนานี้เป็นภาษาปาลวี ซึ่งใช้ในเปอร์เซียในสมัยนั้น ชื่อว่า คัมภีร์เมนอกิขรัท
- นิกายกัทมิส (Kadmis) นิกายนี้ยึดมั่นในคัมภีร์ที่ว่าด้วยพิธีกรรมต่างๆ อันได้แก่ คัมภีร์ ชะยิต-เน-ชะยิต ซึ่งเกิดขึ้นในสมัยเดียวกันกับคัมภีร์เมนอกิขรัท
ศาสนสถาน
ฮีโรโดตุส นักประวัติศาสตร์ชาวกรีซ ได้เขียนไว้ว่า ชาวอิหร่านไม่มีโบสถ์ทางศาสนา แต่มีการค้นพบโบสถ์ของชาวอิหร่านในเวลาต่อมา มีลักษณะเป็นเฉลียง หรือเป็นหอคอย หรือเป็นห้องสี่เหลี่ยมจัตุรัส และยังพบชาฮาร์ทัก ซึ่งเป็นอาคารศักดิ์สิทธิ์ มีประตู 4 แห่ง โบสถ์เช่นนี้มีกระจัดกระจายทั่วไปในอิหร่าน
นักบวช
พวกพระมากีในตอนแรกๆ ไม่ได้นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์ แต่รู้จักคำสอนของโซโรอัสเตอร์เป็นอย่างดี ในสมัยสาสาเนีย จึงมีการแต่งตั้งพระตำแหน่งมากุนัท หรือหัวหน้ามากี
ตำแหน่งอีท์รพัท แต่เดิมคือครูสอนศาสนา ต่อมาได้รับความไว้วางใจให้เป็นผู้ดูแลไฟ ส่วนพระในตำแหน่งเฮอร์บัด หรือเออร์วัด เป็นตำแหน่งพระในระดับต่ำ มีความสำคัญในการประกอบพิธีกรรมในฐานะผู้ช่วยพระ พระชั้นเหนือระดับนี้ขึ้นไป เรียกว่า โมเบด และพระชั้นสูงที่สุด เรียกว่า ทัสทุระ พระตำแหน่งนี้ เป็นผู้บริหารโบสถ์ หรือมากกว่า ตำแหน่งพระเป็นตำแหน่งสืบต่อกันเป็นมรดก แต่ผู้สืบต่อจะต้องมีคุณสมบัติพอ
สัญลักษณ์ของศาสนาโซโรอัสเตอร์
หลักคำสอน และจริยศาสตร์ของศาสนาโซโรอัสเตอร์
หลักความเชื่อของศาสนาโซโรอัสเตอร์
วันสำคัญทางศาสนาโซโรอัสเตอร์
สถานภาพของศาสนาโซโรอัสเตอร์ในปัจจุบัน