พุทธกับวิทยาศาสตร์
(ฉบับรวบรัด)

ในความเหมือนโดยหลักการ

วิทยาศาสตร์เกิดจากความสงสัย
จากการสังเกตความเปลี่ยนแปลง
และสืบสาวราวเรื่องเพื่อค้นหาเหตุผล

เริ่มต้นด้วยการปฏิเสธสิ่งเหนือธรรมชาติ
ด้วยการพิสูจน์และทดลองค้นคว้า
อธิบายโดยอาศัยประสบการณ์
ตั้งสมมติฐานเพื่อค้นหาคำตอบ
และจนกว่าสมมติฐานใหม่จะมาหักล้าง

ส่วนพุทธเชื่อว่าทุกอย่างที่เกิดขึ้นล้วนมีเหตุปัจจัย
โดยที่มนุษย์สามารถค้นหาความจริงได้

เริ่มต้นด้วยการสังเกตความเป็นไปของชีวิต
ผ่านประสบการณ์ที่เห็นการเกิดแก่เจ็บตาย
วิเคราะห์ได้ว่าชีวิตเป็นทุกข์
และความทุกข์ไม่ใช่เรื่องพรหมลิขิต

จากนั้นมุ่งแสวงหาหนทางหลุดพ้น
ด้วยการหาเหตุแห่งการเกิดทุกข์
และตั้งสมมติฐานเพื่อหาคำตอบ

ผ่านการลองผิดลองถูก
และการบำเพ็ญเพียรทางจิต
จนศาสดาทรงตรัสรู้ได้ด้วยตนเอง

คือความจริงอันประเสริฐ 4 ประการ
อันได้แก่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค.

เขียนเมื่อ : 18 มิ.ย. 2563

« ย้อนกลับ || หน้าถัดไป »