ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
สมถะวิปัสสนา
ความตั้งอยู่ในสมถะวิปัสสนาธรรมในรูปฌาน ๔
ภิกษุในธรรมวินัยนี้สงัดจากกาม จากอกุศลธรรมทั้งหลาย บรรลุปฐมฌาน อันมีวิตก วิจาร มี ปีติ และ สุข อันเกิคแต่วิเวกอยู่ เธอย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า ปฐมฌานนี้แล ถูกปรุงแต่งแล้ว ถูกตบแต่งแล้ว และย่อมรู้ชัดว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่งถูกปรุงแต่งแล้ว ถูกตบแต่งแล้ว สิ่งนั้นเป็นของไม่เที่ยง มีความดับไปเป็นธรรมดา เธอจึงตั้งอยู่ในสมถะ และวิปัสสนาธรรมนั้น ย่อมบรรลุความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย หากว่าไม่บรรลุความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ก็จะไปอุบัติเป็นพรหม อนาคามี เพราะความสิ้นไปแห่งสังโยชน์อันเป็นไปส่วนเบื้องต่ำ ๕ โดยความพอใจเพลิดเพลินในภพธรรมนั้นๆ จักปรินิพพานในภพนั้น มีอันไม่กลับมาจากโลกนั้นเป็นธรรมดา นี้แลเป็นธรรมอย่างเอก เป็นอันหลุดพ้นแห่งจิตที่ยังไม่หลุดพ้น เป็นที่ถึงความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ที่ยังไม่หมดสิ้น หรือเป็นที่บรรลุโดยลำดับซึ่งธรรมเป็นแดนเกษมจากโยคะ อันยอดเยี่ยมที่ยังไม่บรรลุโดยลำดับ แก่ภิกษุผู้ไม้ประมาทมีวามเพียร มีใจเด็จเดี่ยว ที่พระพุ้มีพระภาคเจ้า ทรงรู้ ทรงเห็น เป็นพระอรหันต์สัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้แล้วโดยชอบ
อีกประการหนึ่งภิกษุ ย่อมบรรลุทุติยฌาน ฯลฯ ตรัสไว้แล้วโดยชอบ
อีกประการหนึ่งภิกษุบรรลุตติยฌาน ฯลฯ ตรัสไว้แล้วโดยชอบ
อีกประการหนึ่งภิกษุย่อมบรรลุ จตุตถฌาน ฯลฯ ตรัสไว้แล้วโดยชอบ