ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
สมถะวิปัสสนา
อสุภะฌาน ๑๐ ดวง
อสุภฌาน ดวงที่ ๑ -๑๐ พระโยคราวจรเจริญมรรคปฏิปทา เข้าถึงรูปภูมิสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลกรรมทั้งหลาย บรรลุปฐมฌานที่ สหรคตด้วย อุธุมาตกะสัญญา (วินิลกสัญญา วิปึพพกสัญญา วิจฉิททกสัญญา วิกขายิตกสัญญา วิกขิตตกสัญญา โลหิตตกสัญญา ปุฬุวกสัญญา อัฏฐิกสัญญา) ประกอบด้วยองค์ วิตก วิจาร ปีติ สุขอันเกิดแต่วิเวกในสมัยใด ผัสสะ สัญญา เวทนา จิต วิตก วิจาร อุเบกขา เอกัคคตาสัทธินทรีย์ วิริยินทรีย์สตินทรีย์ สมาธินทรีย์ มนินทรี อุเบกขินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ สัมมาสังกับปะ สัมมาวาจา สัมมาสติ สัมมาสมาธิ สัทธาพละ วิริยะพละ สิติพละ สมาธิพรละ หิริพละ โอตัปปะ อโลภะ อโทสะ อนภิชชาอัพยาปาท หิริโอปตัป กาย-จิตปัสสัทธิ กาย-จิตลหุตา กาย-จิตมุทุตา กาย-จิตกัมมัญญตา กาย-จิตปาคุญญตา กาย-จิตชุคคตา สิต พละ สมถะ ปัคาหะ อวิปเขปะ มีในสมัยใดนี้เรียกว่า ปฐมฌาน
อสุภฌานมีเพียงปฐมฌาน ในอสุภกรรมฐาน ๑๐ ประการนี้ องค์แห่งวิตก มีกำลังมาก จิตจึงก้าวขึ้นพัฒนาขึ้นสู่ปฐมฌานได้ง่าย ในอสุภฌานมี ปฐมฌานอย่างเดียว ฌานอื่นไม่พัฒนา