เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>

ข้อมูลการเกษตร

ข้าวและธัญพืช

ข้าวขาวดอกมะลิ 105

กรมส่งเสริมการเกษตร

การปลูกข้าวขาวดอกมะลิ 105 เพื่อใช้ทำพันธุ์

1. ขนาดพื้นที่ที่จะปลูกข้าวไว้ทำพันธุ์ ขึ้นอยู่กับปริมาณ พันธุ์ข้าวที่จะปลูกในที่นาทั้งหมด โดยใช้อัตราส่วนดังนี้ คือ พื้นที่ แปลงพันธุ์ 1 ไร่ต่อพื้นที่ปลูกประมาณ 50 ไร่
   
2. การเตรียมแปลงกล้า ควรกำจัดข้าวเรื้อที่เกิดจาก เมล็ดข้าวที่ร่วงหล่นตกค้างในแปลงนาโดยการไถพรวน แล้วปล่อย น้ำให้ข้าวเรื้องอก จากนั้นไถคราดกำจัดข้าวเรื้อออกให้หมด โดย แปลงนาที่ปลูกข้าวพันธุ์ดีนั้น ควรจะปลูกพันธุ์เดิมซ้ำทุกๆปี
   
3. การเตรียมแปลงปักดำ ควรมีการกำจัดข้าวเรื้อ เช่นเดียวกับแปลงกล้า และทำการปักดำข้าวกอละ 3 ต้น ระยะ ห่างประมาณ 25 เซนติเมตร และเว้นระยะระหว่างพันธุ์ 1 เมตร หรือคนละกระทงนา มีการใส่ปุ๋ยบำรุง ได้แก่ สูตร 16-20-0 หรือ 16-16-8 อย่างน้อยไร่ละ 20-25 กิโลกรัมต่อไร่
   
4. การกำจัดข้าวปน ควรทำ 3 ครั้ง คือ ครั้งแรก ระยะแตกกอ โดยดูจากลักษณะการแตกกอ การชูใบ ความสูง สีของใบและต้น ถ้าพบต้นที่ผิดปกติ ควรตัดกอหรือต้นข้าวนั้นทิ้ง ครั้งที่ 2 ระยะออกดอกให้ตัดกอข้าวหรือต้นข้าวที่ออกดอก ผิดเวลากับต้นข้างเคียง ครั้งที่ 3 ระยะข้าวส่วนใหญ่สุกเหลืองให้ ตัดข้าวที่มีลักษณะเมล็ดผิดปกติทิ้งไป
   
5. เก็บเกี่ยวข้าวทันทีที่เมล็ดสุกจัด แล้วนำไปนวดทันที ไม่ควรตากฟ่อนข้าวทิ้งไว้ในแปลงนา เพราะอาจจะถูกฝนทำให้ เมล็ดข้าวเสื่อมคุณภาพได้
   
6. การนวดข้าว-การตากข้าว ควรแยกข้าวขาวดอกมะลิ 105 ออกจากข้าวพันธุ์อื่นๆ เมื่อตากแดดแห้งดีแล้วฝัดให้สะอาด และบรรจุลงกระสอบเก็บไว้ในที่ร่มแห้งและเย็น

การเก็บเกี่ยว

1. เก็บเกี่ยวในระยะเวลาที่เหมาะสม คือ ระยะที่ข้าว ออกดอกแล้วประมาณ 30-35 วัน โดยรวงจะโน้มลง เมล็ดใน รวงมีสีฟางหรือเหลือง โคนรวงมีเมล็ดเขียวบ้างเล็กน้อย ซึ่งเรียกว่า ระยะพลึบพลึง เป็นระยะที่เมล็ดข้าวสุกแก่พอเหมาะ ทำให้ได้ น้ำหนักเมล็ดสูง เปอร์เซ็นต์ข้าวเต็มเมล็ด ปริมาณมากและมี คุณภาพการสีดี
   
2. วิธีการเก็บเกี่ยว ก่อนถึงระยะเก็บเกี่ยว 10 วัน ควรระบายน้ำออกจากแปลงนาเพื่อให้ข้าวสุกแก่พร้อมกัน ส่วนวิธี การเก็บเกี่ยวนั้น สามารถทำได้ทั้งการเกี่ยวด้วยมือ และใช้เครื่อง มือเก็บเกี่ยว ซึ่งจะให้ข้าวที่มีคุณภาพไม่แตกต่างกัน แต่ถ้ามีการ ปรับเครื่องจักรไม่เหมาะสมกับการทำงานอาจจะทำให้เกี่ยวไม่หมด ข้าวร่วงหล่นหรือเมล็ดแตกหักได้

การตากข้าว

เป็นการลดความชื้นในเมล็ดข้าวให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม คือ 12-14 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเมื่อนำไปสีแล้วจะทำให้ได้คุณภาพ การสีสูง และสามารถเก็บข้าวเปลือกไว้ได้นาน ซึ่งการตากข้าวมี 2 วิธีคือ

1. การตากข้าวก่อนนวด เป็นการตากข้าวในขณะที่ เมล็ดยังอยู่ในรวง โดยการตากจะต้องคำนึงถึงคุณภาพข้าวที่ตาก เป็นสำคัญ โดยทำให้ได้ความชื้นพอเหมาะและข้าวมีความสะอาด ซึ่งมีวิธีปฏิบัติดังนี้
   - ควรตากข้าวประมาณ 2-3 แดด
   - การกองข้าวควรกองให้สูงประมาณ 50 เซนติเมตร
   - หมั่นกลับกองข้าวเพื่อให้แห้งสม่ำเสมอทั้งกอง
   - ในช่วงเวลากลางคืน ควรหาวัสดุปิดบังน้ำค้างหรือ น้ำฝน โดยเฉพาะกองข้าวที่กองสูง ๆ หรือกองตากแดดทิ้งไว้นาน ๆ เพราะจะทำให้เมล็ดมีรอยร้าว และข้าวตากหักมากเวลานำไปสี
   - วิธีตากข้าวที่เหมาะสมที่สุด คือ ทำราวแขวนตาก เพราะจะทำให้ข้าวถูกแดดสม่ำเสมอและไม่สกปรก
   
2. การตากข้าวหลังนวด เป็นการตากข้าวที่นวดออกจาก รวงแล้ว โดยตากบนลานตากหรือบนพื้นที่มีวัสดุรองรับ การตาก ควรมีการกลับกองข้าวอย่างสม่ำเสมอและในช่วงเวลากลางคืน ควรโกยข้าวมากองรวมกันแล้วใช้ภาชนะปิดกันน้ำค้างและฝน การตากวิธีนี้จะใช้เวลาตากประมาณ 1-3 วัน ขึ้นอยู่กับปริมาณข้าว

การนวดข้าว

เป็นการทำให้เมล็ดข้าวหลุดจากรวง ซึ่งมีวิธีการปฏิบัติ แตกต่างกันไปในแต่ละท้องที่ เช่น การนวดด้วยเท้า ใช้กระบือย่ำ นวดโดยการฟาดโดยใช้รถแทรกเตอร์ย่ำ และนวดด้วยเครื่องนวดข้าว ซึ่งการนวดข้าวนั้นมีข้อควรคำนึง คือ ควรระมัดระวังการสูญเสีย ของข้าวเนื่องจากนวดไม่หมดหรือเมล็ดกระเด็นหายไป หรือ ถูกเครื่องนวดพ่นเอาเมล็ดดีออกไป เป็นต้น ซึ่งหากไม่ได้ใช้ เครื่องนวดจะต้องมีการทำความสะอาดเมล็ดข้าวเปลือกด้วย เพื่อลด สิ่งเจือปนที่ติดมากับข้าว

การเก็บรักษา

มีข้อควรปฏิบัติ ดังนี้

1. เมล็ดจะต้องสะอาดปราศจากสิ่งเจือปน ไม่เป็นแหล่ง เพาะเชื้อโรคและแมลงศัตรู
2. เมล็ดแห้ง มีความชื้นไม่เกิน 14 เปอร์เซ็นต์
3. ยุ้งฉางจะต้องสะอาด มีตาข่ายป้องกันนก หนู และ ศัตรูอื่นๆ อากาศถ่ายเทได้สะดวก มีหลังคาปิดกันแดดและฝน
4. ถ้าเก็บรักษาโดยการบรรจุกระสอบ ควรใช้ไม้รอง กระสอบให้สูงจากพื้นประมาณ 5-6 นิ้ว เพื่อป้องกันความชื้นจาก พื้นดินหรือซีเมนต์

» ลักษณะทั่วไป
» การปลูกข้าวขาวดอกมะลิ 105 เพื่อให้ผลผลิตสูง
» โรคที่สำคัญ
» แมลงที่สำคัญ
» สัตว์ศัตรูที่สำคัญ
» การปลูกข้าวขาวดอกมะลิ 105 เพื่อใช้ทำพันธุ์