เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>
โรงเรียนเกษตรกร
การถ่ายทอดความรู้สู่เกษตรกรในอดีตที่ผ่านมา
ส่วนใหญ่เกษตรกรมักจะเป็นผู้รับเทคโนโลยีตามระบบ
โดยผ่านทางสถาบันวิชาการสู่กรมส่งเสริมการเกษตร ต่อไปยังหน่วยงานในสังกัด คือ ภาค
จังหวัด อำเภอ และตำบล ลงสู่เกษตรตามลำดับ
การส่งเสริมการเกษตรตามแนวทางนี้
เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรมักจะจัดทำแบบเบ็ดเสร็จ (Package) คือ
กำหนดในโครงการถึงประโยชน์ที่เกษตรจะได้รับ ซึ่งอาจจะรวมถึงการให้ปัจจัยการผลิต
เช่น พันธุ์พืช ปุ๋ย สารกำจัดศัตรูพืช เป็นต้น
โดยคาดหวังว่าเกษตรกรคงจะต้องปฏิบัติตามต่อไป
วิธีการดังกล่าวอาจจะไม่ใช่ความต้องการที่แท้จริงของเกษตรกร
แต่เป็นการยัดเยียดความรู้ให้แก่เกษตรกร (Technology Push)
แทนที่จะเป็นความต้องการของเกษตรกร (Farmers Need Pull) ที่แท้จริง
ดังนั้นจึงมีการพัฒนากระบวนการเผยแพร่ความรู้สู่เกษตรกรตามแนวทางใหม่
ซึ่งเป็นการถ่ายทอดความรู้โดยผู้เรียนรู้มีส่วนร่วมตลอดกระบวนการใช้ระบบการให้การศึกษาผู้ใหญ่
ที่ผู้เรียนรู้ไม่รู้สึกตัวว่ากำลังถูกสอนหรือเรียนรู้ จึงเหมาะกับเกษตรกร
ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ การศึกษาไม่สูงนัก
แต่มีประสบการณ์ในอาชีพมาเป็นระยะเวลานาน
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมจึงจำเป็นต้องใช้วิธีการในแนวทางใหม่ที่เรียกว่า
"โรงเรียนเกษตรกร"
"โรงเรียนเกษตรกร" ในกรณีนี้หมายถึง
กระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมที่นำมาใช้ในการส่งเสริมให้เกษตรกรได้ร่วมกันคิด
แลกเปลี่ยนประสบการณ์ แก้ไขปัญหา และสามารถตัดสินใจได้ด้วยตนเอง
ในกระบวนการผลิตได้ทุกขั้นตอน
วิธีการถ่ายทอดความรู้สู่เกษตรกรตามแนวทางนี้
สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้กับกิจกรรมปลูกพืชทุกชนิด รวมทั้งการเลี้ยงสัตว์ด้วย
โดยมีหลักการสำคัญ คือ
เกษตรกรหรือผู้เรียนจำเป็นต้องร่วมเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดฤดูการเพาะปลูก
หรือตลอดกระบวนการของกิจกรรมนั้น ๆ
ซึ่งประโยชน์ของการเรียนรู้ตามกระบวนการจะช่วยให้เกษตรกรสามารถตัดสินใจได้ด้วยตนเอง
โรงเรียนเกษตรกร เป็นคำที่มาจากศัพท์ภาษาอังกฤษ คือ Farmer Field School
ซึ่งองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO)
ภายใต้โครงการจัดการศัตรูพืชด้วยวิธีผสมผสานเพื่อชุมชน หรือ Community IPM in Asia
เป็นผู้กำหนดขึ้นเพื่อใช้กับประเทศที่อยู่ในเครือข่ายซึ่งรวมทั้งประเทศไทยด้วย
»
แนวทางในการดำเนินการ
ข้อมูลโดย สถาบันส่งเสริมเกษตรชีวภาพและโรงเรียนเกษตรกร กรมส่งเสริมการเกษตร